Pracodawca a pracownik - odpowiedzialność pracodawcy i pracown... - Portal Kadrowy

W ramach stosunku pracy pracodawca i pracownik realizują względem siebie wiele praw i obowiązków. W niniejszym dziale znajdziesz omówienie zagadnień wiążących się z odpowiedzialnością pracodawcy lub pracownika, przepisami wewnątrzzakładowymi (regulaminy pracy, regulaminy wynagradzania) oraz a także reprezentacją pracowniczą w zakładzie pracy.

Pracodawca a pracownik

Zaświadczenie o niekaralności z KRK – kto podlega obowiązkowemu sprawdzeniu przed zatrudnieniem

Pytanie: Czy teraz od 15 lutego 2024 r. w związku z wejściem ustawy każdy pracownik zatrudniany w szkole w administracji lub obsłudze musi mieć zaświadczenie o niekaralności z KRK i ,,czy musi być sprawdzony w Rejestrze Przestępców na tle Seksualnym”? Czy zatrudniając intendenta, dozorcę, sprzątaczkę, księgową czy kucharkę muszę mieć zaświadczenie z KRK i Rejestru? Czy pomoc nauczyciela też tak bo jest to osoba, która ma kontakt z dziećmi a pozostałe?

Dane biometryczne od pracowników – czy pracodawca może ich wymagać

Pytanie: Czy firma licząca 25 osób ma prawo wymagać od pracownika danych biometrycznych (użycie odcisku palca w celu nadzorowania obecności pracownika w pracy przy przyjściu i wyjściu)?

Zakres czynności pracownika – czy można do niego sporządzić aneks

Pytanie: Czy można sporządzić aneks do zakresu czynności pracownikowi? Jeżeli do obowiązującego zakresu czynności pracodawca chciałby dołożyć dodatkowo punkt związany z kontrolą zarządczą czy należy wszystkim pracownikom ponownie rozdać nowy zakres czynności z dodatkowym punktem czy można sporządzić aneks do zakresu czynności tylko z punktem o kontroli zarządczej.

Więcej w kategorii Pracodawca a pracownik »

Odpowiedzialność pracodawcy

Odmowa wypełnienia ankiety pracowniczej – czy można za to karać pracownika

Pytanie: Czy pracownik jest zobowiązany do wypełnienia ankieta satysfakcji pracownika? Czy jeżeli odmówi pracodawca może wyciągnąć z tego tytułu konsekwencje? Dodam, że ankieta nie jest anonimowa.

Czy awans bez rekrutacji wewnętrznej może dyskryminować innych pracowników

Pytanie: Czy udzielenie awansu pracownikowi, zatrudnionemu u pracodawcy prywatnego, bez przeprowadzenia rekrutacji wewnętrznej, można uznać za dyskryminację w stosunku do innych pracowników? Awansując pracownika na wyższe stanowisko bierzemy pod uwagę kwalifikacje, kompetencje oraz doświadczenie.

Czy w ogłoszeniu rekrutacyjnym można określić, że pracodawca poszukuje emerytów i rencistów

Pytanie: Proszę o informację, czy dopuszczalne jest zawarcie w ogłoszeniu o pracę zapisu: „mile widziani emeryci i renciści”?

Więcej w kategorii Odpowiedzialność pracodawcy »

Odpowiedzialność pracownika

Odpowiedzialność pracownika za uszkodzenie mienia powierzonego – samochodu pracodawcy

Pytanie: Pracodawca zawarł w pracownikiem umowę o odpowiedzialności materialnej za powierzone mienie (samochód). Pracownik uszkodził samochód ciężarowy (poprzez uszkodzenie dachu, gdyż błędnie ocenił, czy się zmieści pod przejazdem). Pracownik niestety nie poczuwa się do odpowiedzialności rozliczenia szkody – nie wezwał Policji, oddał uszkodzony samochód i złożył wypowiedzenie. Proszę o informację, czy wycenioną szkodę można potrącić z wynagrodzenia za pracę? Czy w takim przypadku obowiązuje kwota wolna od potrąceń?

Kara porządkowa dla pracownika – liczenie terminu

Pytanie: W jaki sposób liczyć datę dostarczenia kary porządkowej? Pracownik miał mieć wręczoną karę porządkową, jednak w tym dniu poszedł do lekarza i otrzymał zwolnienie lekarskie. Termin 14 dni na powiadomienie pracownika o zastosowaniu kary kończy się 28 marca 2024 r. W dniu 26 marca 2024 r. zawiadomienie o karze zostało wysłane pocztą do pracownika. Czy w sytuacji, kiedy w dniu 27 lub 28 marca 2024 r. pracownik nie odbierze listu, otrzyma awizo, można to traktować jako datę doręczenia, gdyż pracownik miał możliwość zapoznania się z treścią, lecz z niej nie skorzystał?

Sprzeciw pracownika od kary porządkowej wysłany pocztą – kiedy będzie zachowany 14-dniowy termin

Pytanie: Pracodawca wręczył pracownikowi karę nagany. Pracownik podpisał dokument 27 listopada, następnie wniósł pisemny sprzeciw od kary porządkowej, ale dokument ten wysłał pocztą. List został nadany na poczcie 4 grudnia, do pracodawcy dotarł 6 grudnia. Czy pracownik zmieścił się w terminie 7 dni, który przysługuje na złożenie sprzeciwu od kary porządkowej? Czy liczy się data nadania listu przez pracownika, czy data wpływu do pracodawcy?

Więcej w kategorii Odpowiedzialność pracownika »

Szkolenia pracowników

Umowa szkoleniowa z pracownikiem – czy może być zawarta po zakończeniu podnoszenia kwalifikacji

Pytanie: Wysłaliśmy pracownika na szkolenie w celu podniesienia jego kwalifikacji zawodowych. Nie podpisaliśmy z nim umowy szkoleniowej (szkolenie zakończono), a kwota szkolenia wynosiła 6.000 zł. Czy istnieje jakaś „kwota graniczna” nakładająca na nas obowiązek podpisania takiej umowy? Czy pracodawca może podpisać z pracownikiem umowę szkoleniową po odbytym szkoleniu?

Szkolenia dla pracowników administracji i obsługi zatrudnionych w szkole w godzinach popołudniowych

Pytanie: Czy organizując szkolenie dla pracowników administracji i obsługi w godzinach popołudniowych (gdzie godziny pracy są do 15.00) pracodawca ma obowiązek udzielenia dnia wolnego? Czy dotyczy to tylko np. okresowych szkoleń z BHP czy wszystkich szkoleń innego typu organizowanych przez dyrektora szkoły – szkolenia i stacjonarne i online?

Jak rozliczyć obowiązkowy kurs dla pracownika niezbędny do wykonywania określonego rodzaju pracy

Pytanie: Wysyłamy pracownika na kurs pilarza. Kurs odbywa się poza godzinami pracy pracownika i w sąsiednim mieście. Pokrywamy koszt kursu i została podpisana umowa o podnoszenie kwalifikacji pracownika. Jesteśmy jednostką budżetową. Czy za uczestnictwo w kursie powinnam naliczyć wynagrodzenie za dodatkowe godziny? Czy pracownik powinien otrzymać delegację na dojazd do miejsca szkolenia i co mu się należy w świetle nowych przepisów?

Więcej w kategorii Szkolenia pracowników »

Przepisy wewnątrzzakładowe

Regulamin pracy: tryb wprowadzania zmian, powiadomienie pracowników i ogłoszenie tekstu jednolitego

Pytanie: Wprowadzamy obecnie w zakładzie zmiany do regulaminu pracy. Czy możemy powiadomić pracowników o zmianach poprzez wywieszenie aneksu do regulaminu na tablicy ogłoszeń? Czy prawidłowym będzie opracowanie i posługiwanie się przez pracodawcę tekstem jednolitym regulaminu pracy, uwzględniającym wprowadzone zmiany?

Wprowadzanie badania trzeźwości – czy trzeba uregulować w przepisach wewnątrzzakładowych

Pytanie: Nasza firma wprowadza procedurę badania trzeźwości. Czy ta procedura może funkcjonować jako osobny akt wewnątrzzakładowy czy powinna być wprowadzona do ZUZP albo do Regulaminu pracy, skoro w zakładzie te dwa dokumenty obowiązują? Czy możliwe jest też wpisanie do Regulaminu pracy ogólnych informacji o badaniu trzeźwości z jednoczesną informacją, że szczegóły przeprowadzania badania trzeźwości są opisane w procedurze? Czy do ustalenia procedury potrzebne jest uzgodnienie ze związkami zawodowymi? Czy informacja dotycząca podstawy niedopuszczenia pracownika do pracy może zostać przekazana pracownikowi w formie ustnej (§2 art. 221d Kodeksu pracy)?

Czy przepisy zakładowe mogą całkowicie wykluczać stosowanie pracy zdalnej w firmie

Pytanie: Czy mogę zamieścić w regulaminie pracy zapis o całkowitym wyłączeniu możliwości wykonywania pracy zdalnej w firmie?

Więcej w kategorii Przepisy wewnątrzzakładowe »

Sygnaliści

Rozpatrywanie zgłoszeń sygnalistów – czy może należeć do kadrowej

Pytanie: Czy osobą, która rozpatruje zgłoszenia sygnalistów może być kadrowa, która jednocześnie jest członkiem Zarządu? Kiedy najpóźniej procedurę dotyczącą sygnalistów trzeba wywiesić na tablicy informacyjnej?

Ochrona sygnalistów w Polsce – czy firmy muszą wdrażać procedury do 17 grudnia 2023 r.?

Pytanie: Firma zatrudnia w tej chwili dokładnie 147 pracowników. Zgodnie z zapowiedziami, firmy zatrudniające tyle osób, powinny do 17 grudnia 2023 r. wdrożyć przepisy o ochronie sygnalistów, m.in. utworzyć regulamin kanału zgłoszeń wewnętrznych, prowadzić rejestr tych zgłoszeń, wprowadzić procedury wyjaśniające, itp. Na stronie www.gov.pl w projekcie ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenie prawa widnieje wyłącznie informacja, że jest to projekt ustawy, a termin jej przyjęcia to III kwartał 2023 r., ale brakuje informacji, że ustawa została przyjęta i czy w związku z tym pracodawca ma obowiązek wdrożyć procedury do 17 grudnia 2023 r.?

Ochrona sygnalistów w zakładach pracy – jakie nowe obowiązki dla pracodawców?

Przedstawiony właśnie projekt ustawy o sygnalistach wyjaśnia wiele kwestii warunkujących podjęcie przez pracodawców decyzji o wyborze właściwego narzędzia dokonywania zgłoszeń, ustalenia prawidłowej procedury i przeprowadzenia wdrożenia spełniającego wymogi prawne. To dobry moment, aby przystąpić do prac wdrożeniowych.

Więcej w kategorii Sygnaliści »

Rady pracowników

Czy kierownik może być reprezentantem załogi w sprawach pracowniczych

Pytanie: Pracodawca zatrudnia 80 osób. Ilu powinniśmy mieć w zakładzie wybranych przedstawicieli pracowników dla celów wymagających konsultacji lub uzgodnień z reprezentacją załogi? Czy przedstawicielem załogi może być kierownik wybrany przez innych pracowników (spotkałam się z interpretacją, że przedstawicielem nie powinna być taka osoba)? Czy w razie przeprowadzenia wyborów na przedstawiciela zgodnie z wewnętrznym regulaminem (ponieważ przedstawiciel obecny złożył rezygnację), wcześniejsze regulaminy (tj. regulamin wynagradzania, pod którym był również podpis przedstawiciela pracowników), powinien zostać zaktualizowany?

Ponowny wybór przedstawiciela pracowników

Pytanie: W naszej firmie działa przedstawiciel pracowników wybrany w 2013 roku. Złożył jednak wypowiedzenie i tym samym jego stosunek pracy z naszą firmą rozwiąże się w najbliższym czasie. Czy w jego miejsce powinniśmy wybrać innego przedstawiciela? Czy powinien być to jeden przedstawiciel czy więcej jak jeden? W jaki sposób powinien przebiegać wybór takiej osoby? Czy powinniśmy stworzyć regulamin wyboru oraz podać cel w jakim wybieramy przedstawiciela?

Czy niekompletna rada pracowników może dalej funkcjonować?

Pytanie: W ubiegłym roku na wniosek pracowników, zgodnie z ustawą o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji, wybrana została w naszym zakładzie rada pracowników. Niedawno jedna z pracownic, będąca członkiem rady, rozwiązała umowę o pracę. Zawiadomiliśmy pracowników o terminie wyborów uzupełniających. jednak nie zgłosił się żaden kandydat. Czy rada pracowników ulega rozwiązaniu, jeśli nie ma wymaganej ilości 3 członków? Dodam, że obecnie mamy zatrudnionych 99 pracowników.

Więcej w kategorii Rady pracowników »

Sąd pracy

Sprawdź, co grozi pracodawcy za niewypłacanie wynagrodzenia

Jednym z podstawowych obowiązków każdego pracodawcy jest terminowe i prawidłowe wypłacanie wynagrodzenia. Pracodawca, który nie realizuje tej zasady, naraża się na odpowiedzialność karną oraz na roszczenia pracownika. Pracownik ma kilka możliwości dochodzenia swoich praw. Niewypłacanie wynagrodzenia jest bowiem karalne.

Jak określić sąd pracy przy wypowiedzeniu pracownikowi umowy o pracę

Pytanie: Czy w wypowiedzeniu sąd pracy powinien odpowiadać miejscu siedziby pracodawcy, czy też miejscu zamieszkania pracownika, któremu wypowiadamy umowę?

Udostępnienie akt osobowych pracownika na potrzeby sprawy sądowej o przyznanie emerytury

Pytanie: Pracownica założyła sprawę przeciwko ZUS o przyznanie emerytury. Obecnie sekretariat Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Sądu Pracy prosi o przysłanie akt osobowych tej pracownicy. Czy zakład pracy musi przekazać akta, czy obowiązuje nas ochrona danych osobowych (nie podano żadnej podstawy prawnej)? Zapewniono nas, że po wykorzystaniu akta zostaną zwrócone.

Więcej w kategorii Sąd pracy »

Związki zawodowe

O czym pamiętać, gdy w zakładzie rozpoczynają działalność związki zawodowe

Pytanie: Czy i co należy zrobić, gdy w zakładzie pojawiły się związki zawodowe? Dotychczas u pracodawcy działali przedstawiciele pracowników.

Pracownik w procesie o odszkodowanie od pracodawcy musi udowodnić słuszność swoich zarzutów

Pracownik może zakwestionować poprawność trybu konsultacji związkowej inicjowanej przez pracodawcę w przedmiocie zamiaru wypowiedzenia pracownikowi umowy o prac. Musi jednak udowodnić, w procesie o odszkodowanie z tytułu wadliwego rozwiązania umowy o pracę, słuszność zarzutów, jakie stawia względem pracodawcy. Wyrok Sądu Najwyższego z 14 października 2020 r. (sygn. akt I PK 58/19).

Utrata zaufania do pracownika – jakie są uprawnienia organizacji związkowych

Przywrócenie pracownika do pracy może być niecelowe z uwagi na usprawiedliwioną i definitywną utratę zaufania pracodawcy do pracownika. Jednak pracodawca, który nie uzyska zgody właściwej organizacji związkowej i rozwiąże umowę o pracę z działaczem związkowym, ryzykuje zapłatą pracownikowi odszkodowania z tytułu wadliwego rozwiązania stosunku pracy. Wyrok Sądu Najwyższego z 17 września 2020 r. (sygn. akt II PK 5/19).

Więcej w kategorii Związki zawodowe »

Kontrole PIP i ZUS

Czy kontrola PIP może być prowadzona w różnych zakładach pracodawcy

Pytanie: Nasza firma otwiera drugi zakład produkcyjny w innymi mieście. Obydwa te zakłady będą funkcjonować w ramach jednej spółki. Czy w przypadku kontroli z inspekcji pracy będzie ona prowadzona w tych 2 zakładach niezależnie? Czy istnieją jakieś wytyczne, gdzie powinny być przechowywane teczki osobowe pracowników? Czy mogą być prowadzone dla tych 2 różnych lokalizacji w wybranej miejscowości?

Kontrole zdalne PIP – jak przebiegają i jak się do nich przygotować

W związku z trwającą pandemią COVID-19 inspektorzy pracy przeprowadzają kontrole u przedsiębiorców w sposób zdalny i hybrydowy. Sprawdź, czym charakteryzują się kontrole zdalne PIP i jak pracodawca powinien się do nich przygotować.

Jaką karę może nałożyć inspektor pracy

Pytanie: Pytanie dotyczy kary, jaką może nałożyć inspekcja pracy za nieprzestrzeganie zasad czasu pracy (np. złamanie odpoczynków). Jak wysoka może być kara? Czy prawdą jest, że może to być mandat na maksymalną kwotę 2.000 zł, a ewentualna kara 30.000 zł, wynikająca z Kodeksu może być nałożona na spółkę dopiero w wyniku procesu sądowego? Jak kumulują się kary w przypadku powielania tego samego błędu?

Więcej w kategorii Kontrole PIP i ZUS »

e-Poradnia

Zadaj pytanie ekspertowi
i uzyskaj odpowiedź do 2 dni roboczych!

40 wybitnych specjalistów w swojej dziedzinie przedstawi Ci odpowiedź i analizę nurtującego Cię problemu.

Leszek Skupski
Redaktor merytoryczny

Kategorie