SN: ochrona przedemerytalna - nie dla każdego pracownika zatrudnionego na czas określony

Pracodawca, zgodnie z art. 39 Kodeksu pracy, nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego - jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku.

W związku z brzmieniem powyższego przepisu wielu pracowników uważa, że w okresie 4 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego są bezwzględnie chronieni przed zwolnieniem z pracy. Trzeba jednak podkreślić, że z takiej ochrony nie korzystają pracownicy zatrudnieni na podstawie umów o pracę na czas określony, których okres obowiązywania kończy się przed osiągnięciem przez pracownika wieku emerytalnego.

Na powyższy aspekt zwrócił uwagę Sąd Najwyższy w wyroku z 27 lipca 2011 r. W sprawie, którą rozpoznawał SN, pracodawca wypowiedział umowę o pracę na czas określony pracownikowi, któremu brakowało półtorej roku do osiągnięcia 60 lat (wraz z osiągnięciem tego wieku pracownik nabyłby uprawnienia do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach). Pracownik złożył pozew do sądu pracy, w którym zażądał od pracodawcy odszkodowania w związku z naruszeniem ochrony przedemerytalnej.

Zarówno sąd rejonowy, jak i sąd okręgowy odmówiły zasądzenia odszkodowania. Ich zdaniem w omawianej sprawie umowa o pracę, nawet w razie niewypowiedzenia jej przez pracodawcę, rozwiązałaby się 8 miesięcy przed osiągnięciem przez pracownika wieku emerytalnego.

Pracownik złożył skargę kasacyjną od wyroku sądu okręgowego do SN, w której podtrzymał żądanie zapłaty odszkodowania z tytułu naruszenia ochrony przedemerytalnej.

Sąd Najwyższy uznał skargę za bezzasadną i ją oddalił.

SN: Ochrona przed wypowiedzeniem - gdy umowa terminowa umożliwia dopracowanie do emerytury
Przewidziany w art. 39 Kodeksu pracy zakaz wcześniejszego wypowiedzenia umowy o pracę nie dotyczy umowy o pracę zawartej na czas określony, która uległaby rozwiązaniu z upływem okresu jej trwania przed osiągnięciem przez pracownika wieku emerytalnego umożliwiającego mu uzyskanie prawa do emerytury.
().

W uzasadnieniu wyroku Sąd Najwyższy podkreślił, że „prawidłowa gramatyczna (językowa) wykładnia tego przepisu (art. 39 Kodeksu pracy) nie pozwala na uznanie, że przewidziana w nim ochrona pracownika przed wypowiedzeniem mu umowy o pracę ma charakter bezwzględny w tym znaczeniu, że dotyczy wszystkich pracowników w wieku przedemerytalnym pozostających w stosunku pracy, niezależnie od tego, czy zgodnie z zawartą umową o pracę ich zatrudnienie ma ustać przed, czy też po osiągnięciu przez nich wieku emerytalnego umożliwiającego im nabycie prawa do emerytury”.

Zdaniem SN „użyte przez ustawodawcę w art. 39 Kodeksu pracy sformułowanie „jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku” uwzględnia konieczność „dopracowania” przez pracownika okresu brakującego mu do osiągnięcia wieku emerytalnego i uzyskania prawa do emerytury w ramach obecnie trwającego stosunku pracy, którego trwałość jest chroniona przez art. 39 Kodeksu pracy tylko w takim właśnie przypadku”.