Możliwość zmniejszenia odpisu na ZFŚS
Mam pytanie odnośnie funduszu socjalnego. Czy wysokość odpisów może być regulowana? Spotkałam się ostatnio z oceną, iż firmy tworzące fundusz mogą naliczać odpis w dowolnie wybranej przez siebie wysokości - np. odpis podstawowy wynosi 1093,93 zł, a oni będą naliczać 500 zł na osobę na rok. Czy to jest dopuszczalne?
Pracodawca tworzący ZFŚS może dowolnie kształtować wysokość odpisu na fundusz. Postanowienia w tym zakresie powinny się znaleźć w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie wynagradzania (jeśli pracownicy pracodawcy nie są objęci układem zbiorowym pracy).
Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych tworzą pracodawcy zatrudniający na 1 stycznia danego roku co najmniej 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty oraz obowiązkowo, bez względu na liczbę zatrudnionych - pracodawcy ze sfery budżetowej.
Pracodawca, który zatrudnia co najmniej 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty na 1 stycznia danego roku i tworzy ZFŚS nie jest bezwzględnie zobowiązany do naliczania odpisów z fundusz w ustawowej wysokości (na podstawie przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w poprzednim roku lub w drugim półroczu poprzedniego roku). Zgodnie z przepisami może on bowiem dowolnie kształtować wysokość odpisu lub całkowicie zrezygnować z jego tworzenia. Należy jednak pamiętać o zachowaniu trybu określonego w ustawie.
Postanowienia o nietworzeniu funduszu lub o wysokości odpisu na ZFŚS muszą się zatem znaleźć w:
- układzie zbiorowym pracy lub
- regulaminie wynagradzania - jeśli pracownicy pracodawcy nie są objęci układem zbiorowym pracy.
Treść regulaminu skonsultuj z reprezentantem pracowników
W przypadku gdy zapisy dotyczące wysokości odpisu miałyby znaleźć się w regulaminie wynagradzania, a u pracodawcy nie działa organizacja związkowa, ich treść musi być uzgodniona z pracownikiem wybranym przez załogę do reprezentowania jej interesów.
Warto pamiętać, że także pracodawcy zatrudniający mniej niż 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty na 1 stycznia danego roku, którzy zdecydowali się na tworzenie ZFŚS (zamiast wypłaty świadczenia urlopowego), nie muszą naliczać odpisów w maksymalnej wysokości. Przepisy stanowią bowiem, że mogą oni tworzyć fundusz „do wysokości i na zasadach określonych w art. 5 ustawy o ZFŚS”. Zatem także mniejsi pracodawcy mogą naliczać odpis w niższej wysokości.
» art. 3 ust. 1, ust. 2, ust. 3, art. 4 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz.U. z 1996 r. nr 70, poz. 335).
Emilia Wawrzyszczuk
