Brak wypłaty należnych świadczeń ze stosunku pracy a sposób ubiegania się o ich wypłatę przez pracownika
Jestem zatrudniona w firmie na czas określony do 31 października 2012 r. Firma ta została zamknięta przez właściciela 10 listopada 2009 r., dotychczas nie ogłoszono likwidacji, upadłości. W okresie od 23 czerwca do 9 listopada 2009 r. przebywałam na urlopie macierzyńskim. Pracodawca nie wypłacił mi świadczeń za sierpień, październik oraz część listopada. Inspekcja Pracy poradziła, żeby zgłosić się do ZUS-u, który może przejmie wypłatę zasiłku macierzyńskiego, niestety, po konsultacji w tej instytucji dowiedziałam się, że nie otrzymam pieniędzy, jeśli nadal jestem pracownikiem, a nawet po ustaniu zatrudnienia nie otrzymam świadczeń z ZUS-u, ponieważ od 10 listopada 2009 r. rozpoczęłam zaległy urlop wypoczynkowy. Czy muszę czekać na ogłoszenie upadłości? W jakiej kolejności syndyk wypłaca zaległe świadczenia? W sądzie dowiedziałam się, że w pozwie mogę żądać tylko wypłaty za urlop wypoczynkowy, czy w takim razie syndyk wypłaci mi zasiłek macierzyński?
Pracownik może dochodzić swoich roszczeń przed sądem pracy. ich wypłata następuje na mocy prawomocnego wyroku sądowego. W razie ustanowienia syndyka - do niego należy zgłosić się o wypłatę zaległych świadczeń. Świadczenia ze stosunku pracy powstałe przed ogłoszeniem upadłości są zaspokajane w drugiej kolejności.
1. W trakcie trwania zatrudnienia u „dużego” pracodawcy zasiłki z ubezpieczenia społecznego wypłaca pracodawca
Pracownica, która urodziła dziecko czasie likwidacji firmy, ale jeszcze jest w niej zatrudniona, ma prawo do zasiłku macierzyńskiego w wysokości 100% podstawy wymiaru przez okres 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka.
Prawo do zasiłków określonych w ustawie chorobowej i ich wysokość ustalają oraz zasiłki te wypłacają:
- płatnicy składek na ubezpieczenie chorobowe (pracodawcy), którzy zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych (na 30 listopada poprzedniego roku kalendarzowego),
- ZUS - w przypadku mniejszych płatników, albo po ustaniu zatrudnienia.
Jeżeli pracodawca nie wywiązuje się ze swoich obowiązków względem pracownika - pracownik ma prawo wystąpić przeciwko pracodawcy do sądu pracy.
2. Pracownik może dochodzić swoich roszczeń przed sądem pracy
Jeżeli pracownik skorzysta z możliwości dochodzenia przed sądem roszczeń związanych np. z niewypłacaniem przez pracodawcę należnych pracownikowi świadczeń, jego spór z pracodawcą zostanie rozstrzygnięty w postępowaniu sądowym, po wyjaśnieniu okoliczności faktycznych i dokonaniu przez sąd prawnej oceny ustaleń. Wiążący w sprawie będzie więc prawomocny wyrok sądu.
3. W razie ustanowienia syndyka - do niego trzeba zwrócić się o wypłatę należnych świadczeń
Jeżeli w firmie, w związku z jej upadłością, zostanie ustanowiony syndyk - to do niego należy zwrócić się w pierwszej kolejności o wypłatę zaległego zasiłku macierzyńskiego oraz wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy. Należności ze stosunku pracy zaspokajane są w postępowaniu upadłościowym w drugiej kolejności (zaraz po kosztach postępowania upadłościowego, przypadających za czas po ogłoszeniu upadłości należnościach alimentacyjnych oraz rentach za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci oraz z tytułu zamiany uprawnień objętych treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę, należnościach z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia masy upadłości, należnościach z zawartych przez upadłego przed ogłoszeniem upadłości umów, których wykonania zażądał syndyk, należnościach powstałych z czynności syndyka albo zarządcy oraz należnościach, które powstały z czynności upadłego dokonanych po ogłoszeniu upadłości, niewymagających zgody nadzorcy sądowego lub dokonanych za jego zgodą).
» art. 61 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2005 r. nr 31, poz. 267),
» art. 242 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94),
» art. 342 ust. 1 pkt 2 ustawy z 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U. z 2009 r. nr 175, poz. 1361).
Krystyna Tymorek
