Odprawa

Odprawa emerytalna, odprawa rentowa – odpowiedzi na najczęstsze pytania pracodawców

Przejście na emeryturę lub rentę uprawnia pracownika do otrzymania odprawy emerytalnej lub odprawy rentowej w wysokości miesięcznego wynagrodzenia za pracę. Pozornie proste uregulowanie w praktyce nastręcza pracodawcom licznych problemów przy wypłacie świadczeń. Największe problemy pracodawcom sprawia związek czasowy pomiędzy przejściem na emeryturę lub rentę a ustaniem stosunku pracy. Rozwiewamy wątpliwości pracodawców w tym zakresie.

Z artykułu dowiesz się m.in.:
  • Jaki związek może zachodzić między rozwiązaniem stosunku pracy a nabyciem prawa do emerytury lub renty
  • Zdarzają się przypadki, że rencista wraca do pracy. Czy uzyska prawo do drugiej odprawy gdy skorzysta z emerytury
  • Czy pracownik może zrzec się praw do odprawy
  • Pracodawca zwolnił pracownika w trybie dyscyplinarnym za picie alkoholu w czasie pracy. Ten natychmiast po rozwiązaniu stosunku pracy przeszedł na emeryturę. Teraz domaga się wypłaty odprawy. Czy należy mu ją wypłacić

Nie ma żadnych wątpliwości co do tego, że odprawę należy wypłacić gdy przejście na emeryturę lub rentę zbiega się idealnie z rozwiązaniem stosunku pracy. Nie zawsze tak jest, ponieważ w niektórych przypadkach rozwiązanie stosunku pracy dzieli kilka dni, tygodni czy nawet miesięcy od uzyskania świadczenia z ZUS. Literalne odczytywanie art. 921 § 1 kp skutkowałoby przyjęciem, że prawo do odprawy w takich sytuacjach nie przysługuje.

Sąd Najwyższy rozszerzył jednak zakres stosowania tego przepisu, gdyż jego wykładnia gramatyczna po pierwsze pozwalałby pracodawcom w stosunkowo łatwy sposób ominąć wypłatę odprawy, a po drugie eliminowałaby prawo do odprawy części pracowników, którym się ona należy

Najważniejsza z praktycznego punktu widzenia jest wiedza o tym, iż zdaniem Sądu Najwyższego nabycie prawa do emerytury lub renty nie musi zawsze stanowić przyczynę rozwiązania stosunku pracy aby pracownik uzyskał prawo do odprawy.

Czy pracodawca musi wypłacać odprawę pracownikowi, któremu wypowiada umowę o pracę

Pytanie:

Pracodawca zatrudnia 27 pracowników (w przeliczeniu na pełne etaty przekroczył 25 osób). 3 pracowników notorycznie nie stawia się w pracy – albo wymuszają urlop, albo idą po kilkudniowe zwolnienie lekarskie. O ich nieobecności pracodawca dowiaduje się najczęściej od ich współpracowników. Burzą w ten sposób ustalony porządek w firmie (firma wywozi odpady komunalne według ściśle ustalonego harmonogramu, który jest podawany do wiadomości wcześniej). Pracodawca ma poważne problemy z zaplanowaniem natychmiastowego zastępstwa. Zastanawia się nad wypowiedzeniem umowy o pracę. Czy jest zobowiązany do wypłaty odprawy (dwóch pracowników pracuje niecałe pół roku, trzeci 1,5 roku). Czy należą się im 2 dni na poszukiwanie pracy? Kiedy nie trzeba wypłacać odprawy w z powodu zwolnienia?

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników m.in.: przepis zobowiązujący do wypłaty odprawy takiej, jak w przypadku zwolnień grupowych stosuje się w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Jednak przyczyny te muszą stanowić wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy lub jego rozwiązanie na mocy porozumienia stron, a zwolnienia w okresie nieprzekraczającym 30 dni obejmują mniejszą liczbę pracowników niż liczba uzasadniająca zastosowanie procedury zwolnień grupowych.

Czy dodatkowa odprawa dla zwalnianego pracownika jest wolna od składek ZUS

Czy dodatkowa odprawa dla zwalnianego pracownika jest wolna od składek ZUS

Dodatkowej odprawy pieniężnej, wypłacanej pracownikowi w związku z rozwiązaniem stosunku pracy, nie uwzględnia się w podstawie wymiaru składek ZUS. Interpretacja ZUS Oddział w Gdańsku (decyzja Nr 280/2021 z 15 czerwca 2021 r., w sprawie DI/100000/43/214/202).

Stan faktyczny

W dniu 27 kwietnia 2020 r. przedsiębiorca zawarł porozumienie w sprawie rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem zatrudnionym na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, zawartej w dniu 11 września 2015 r. Wskazana przyczyna rozwiązania stosunku pracy (likwidacja stanowiska pracy) nie dotyczy pracownika. Pracownik na podstawie zawartego porozumienia uprawniony jest do otrzymania odprawy pieniężnej na podstawie art. 8 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, w wysokości dwumiesięcznego wynagrodzenia.

Przedsiębiorca zobowiązał się zapłacić pracownikowi dodatkową odprawę pieniężną w wysokości określonej w porozumieniu. Zgodnie tym porozumieniem, dodatkowa odprawa pieniężna wypłacana jest w związku z rozwiązaniem stosunku pracy w okolicznościach opisanych w porozumieniu, jak również z tytułu gotowości pracownika do świadczenia pracy do dnia rozwiązania stosunku pracy, tj. do 31 marca 2021 r. Dodatkowa odprawa pieniężna będzie płatna w dniu wypłaty ostatniego wynagrodzenia za pracę należnego pracownikowi. Zgodnie porozumieniem, pracownik traci prawo do wypłaty dodatkowej odprawy pieniężnej w następujących sytuacjach:

  • jednostronnego rozwiązania umowy o pracę przez pracownika; 
  • rozwiązania umowy o pracę przez pracodawcę z przyczyn dotyczących pracownika, tj. rozwiązania umowy o pracę na podstawie art. 52 Kodeksu pracy;
  • nieobecności pracownika w pracy, niezależnie od przyczyny (w tym absencji chorobowej), w wymiarze większym niż łącznie 33 dni w okresie od dnia podpisania porozumienia (włącznie) do dnia wskazanego w porozumieniu.

Przedsiębiorca oświadczył, że wypłata dodatkowej odprawy pieniężnej będzie miała ścisły i nierozerwalny związek z faktem ustania stosunku pracy, oraz wskazał, że odprawa ta będzie stanowić przychód w rozumieniu ustawy z 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r., poz. 1387 ze zm.) osiągany przez pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Archiwalny Jak obliczać odprawę dla pracownika powołanego do terytorialnej służby wojskowej

Copyright © 2024 Wszelkie prawa zastrzeżone

Obserwuj nas

fb-logo ink-logo inst-logo