Zniesienie stanu zagrożenia epidemicznego a kierowanie pracowników na lekarskie badania okresowe
Czy w związku z planowanym zniesieniem stanu zagrożenia epidemicznego od 1 lipca 2023 r. należy niezwłocznie wszystkich pracowników (jst) wysłać na badania profilaktyczne z zakresu medycyny pracy? Zaznaczę, że na bieżąco w okresie pandemicznym były wydawane skierowania na badania i część pracowników je wykonała. Jednak pozostała część osób jeszcze nie poszła na badania. Czy te osoby muszą niezwłocznie je wykonać, czy w dowolnym czasie w okresie do 180 dni od zniesienia stanu zagrożenia?
Zniesienie stanu zagrożenia epidemicznego spowoduje aktualizację zaległych obowiązków związanych z kierowaniem pracowników na badania okresowe. Pracodawcy powinni niezwłocznie przystąpić do realizacji tych obowiązków - jednak w terminie nie dłuższym niż 180 dni. Oznacza to, że pracodawca nie ma bezpośredniego obowiązku skierowania pracowników na zaległe badania przykładowo w lipcu czy w sierpniu 2023 r. Powyższa zasada dotyczy zarówno wydawania skierowań na badania jak również czasu ich realizacji.
- Czy zniesienie stanu zagrożenia epidemicznego spowoduje aktualizację zaległych obowiązków związanych z kierowaniem pracowników na badania okresowe?
- Czy pracodawca musi niezwłocznie skierować pracowników na zaległe badania lekarskie?
Przeczytaj też:
- Badania lekarskie pracownika – jak długo zachowują ważność badania okresowe i kontrolne
- Skierowanie na badania okresowe 2022 – czy w czasie pandemii należy je wystawiać
- Wystawianie skierowań na badania okresowe zawieszone w okresie epidemii – MRPiT, 3 lutego 2021 r.
- Skierowanie nauczyciela na badania kontrolne i okresowe – kiedy jest dobry moment
Obowiązek badań profilaktycznych
Obok właściwych kwalifikacji merytorycznych pracownicy muszą posiadać właściwy stan zdrowia niezbędny do wykonywania pracy - wynikającej z umowy, w warunkach środowiska pracy opisanych w skierowaniu na badania.
Badania lekarskie zaliczają się do szczególnych środków profilaktycznych – pozwalają bowiem zapobiegać, przynajmniej teoretycznie świadczeniu pracy przez osoby, które jej wykonywać nie powinny. W ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej można wyróżnić badania: wstępne, okresowe, kontrolne oraz końcowe.
Zrealizowanie badań wstępnych oraz uzyskanie orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na danym stanowisku w warunkach opisanych w skierowaniu na badania lekarskie nie oznacza, że zatrudniony będzie przez cały okres aktywności zawodowej miał kwalifikacje zdrowotne do wykonywania pracy. Weryfikacji stanu zdrowia służą badania okresowe.
Wznowienie obowiązków
Okres epidemii COVID-19 oraz stanu zagrożenia epidemicznego to czas zawieszenia obowiązków związanych z kierowaniem pracowników na okresowe badania profilaktyczne. Odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego z dniem 1 lipca 2023 r. spowoduje przywrócenie zaległych obowiązków.
Zgodnie z przepisem zawartym w ustawie z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego pracodawca i pracownik są obowiązani niezwłocznie podjąć wykonanie zawieszonych obowiązków związanych z badaniami kontrolnymi i wykonać je w okresie nie dłuższym niż 180 dni odwołania stanu zagrożenia epidemicznego.
Uwzględniając powyższe, nie ma przymusu, aby pracodawca i pracownik zrealizowali obowiązki związane z badaniami profilaktycznymi w pierwszych dniach po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego. Mają na to 180 dni. Oczywiście właściwym postępowaniem będzie niezwłoczna (jak najszybsza) realizacja zaległych badań - jednak pracodawca i pracownik nie narażą się na zarzut ze strony inspektora pracy, w sytuacji, gdy zarówno skierowania na badania jak również same badania zostaną przeprowadzone w terminie 180 dni.
Sebastian Kryczka
Słowa kluczowe:
stan zagrożenia epidemicznego
