Pracownikowi udzielone zostało zwolnienie lekarskie na okres 45 dni. Ostatni dzień choroby przypada na 23 grudnia 2015 r. Następnego dnia pracownik chciałby wykorzystać dzień wolny, wyznaczony przez pracodawcę w zamian za święto wypadające w sobotę (drugi dzień świąt Bożego Narodzenia – 26 grudnia). Czy możemy udzielić pracownikowi tego dnia wolnego bez badań kontrolnych?
Wykonanie badań kontrolnych jest niezbędne przed dopuszczeniem pracownika do pracy. Nie ma konieczności przeprowadzania ich przed udzieleniem pracownikowi dnia wolnego.
W przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku. Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie.
Jeżeli więc pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim dłużej niż 30 dni, to obowiązkiem pracodawcy, po zakończeniu zwolnienia, jest skierować pracownika na badania kontrolne i dopiero po uzyskaniu orzeczenia stwierdzającego, że pracownik jest zdolny do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku, pracodawca może dopuścić pracownika do pracy.
W przypadku przedstawionym w pytaniu, bezpośrednio po zakończeniu zwolnienia lekarskiego obejmującego 45 dni, pracownik miałby skorzystać z dnia wolnego w zamian za święto przypadające w sobotę. W takiej sytuacji nie ma konieczności uprzedniego przeprowadzenia badań kontrolnych.
W tym miejscu wskazać można na wyrok Sądu Najwyższego, dotyczący udzielenia pracownikowi urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po okresie długotrwałej niezdolności do pracy.
Zdaniem Sądu Najwyższego:
Nie jest sprzeczne z przepisami prawa pracy (art. 165 § 1 i art. 229 § 2 k.p.) rozpoczęcie zaplanowanego urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po ustaniu niezdolności do pracy spowodowanej chorobą pracownika, która trwała dłużej niż 30 dni.
(wyrok SN z 20 marca 2008 r., sygn. akt II PK 214/07).
W uzasadnieniu powyższego orzeczenia SN wskazał, że celem kontrolnych badań lekarskich, którym ma zostać poddany pracownik po trwającej dłużej niż 30 dni chorobie jest wskazanie, że pracownik ten jest zdolny do kontynuowania pracy na danym stanowisku. Urlop wypoczynkowy zaś polega na niewykonywaniu pracy. Nie można więc uznać, że niezbędnym warunkiem rozpoczęcia urlopu jest przeprowadzenie kontrolnych badań lekarskich. Badania te są niezbędne przed dopuszczeniem do wykonywania pracy, natomiast nieprzeprowadzenie ich przed urlopem nie pozostaje w sprzeczności z istotą urlopu wypoczynkowego.
Odnosząc powyższy wyrok do sytuacji przedstawionej w pytaniu, nie budzi wątpliwości, że także udzielenie pracownikowi dnia wolnego bezpośrednio po trwającym dłużej niż 30 dni okresie niezdolności do pracy spowodowanej chorobą nie jest uzależnione od przeprowadzenia badań kontrolnych.
Katarzyna Pietruszyńska