Wynagrodzenie minimalne w 2023 r. - od 1 lipca drugi wzrost płacy minimalnej

Jeżeli od 1 lipca 2023 r. płaca minimalna podniesie się do kwoty 3.600 zł miesięcznie dla pełnego etatu, to po odliczeniu zaliczki na podatek dochodowy oraz składek na ZUS do wypłaty przypadnie 2.783,86 zł. Taką kwotę uzyska pracownik zatrudniony na pełny etat, niekorzystający z żadnych zwolnień podatkowych, niebędący uczestnikiem PPK, z prawem do podstawowych kosztów uzyskania przychodów oraz comiesięcznej kwoty zmniejszającej podatek wynoszącej 300 zł (PIT-2). To o 74,38 zł więcej niż w okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2023 r.

Tabela. Płaca minimalna – od brutto do netto od 1 lipca 2023 r.

Wynagrodzenie netto, począwszy od 1 lipca 2023 r., będzie wynosiło:

1) u pracownika – uczestnika PPK (wpłaty podstawowe) – 2.705,86 zł

2) pracownika korzystającego ze zwolnień podatkowych (art. 21 ust. 1 pkt 146, pkt 152-154 updof):

• bez PPK – 2.826,86 zł,

• z PPK – 2.754,86 zł.

Tabela. Wynagrodzenie minimalne netto od 1 lipca 2023 r.

Dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy, wysokość minimalnego wynagrodzenia ulega proporcjonalnemu obniżeniu. Wysokość minimalnego wynagrodzenia ustala się w kwocie proporcjonalnej do liczby godzin pracy przypadającej do przepracowania przez pracownika w danym miesiącu, biorąc za podstawę wysokość aktualnego minimalnego wynagrodzenia dla pełnego etatu.

Pracownicy wynagradzani stawką minimalną ponownie mają ją zagwarantowaną wyższą od 1 lipca. Oznacza to, że wynagrodzenie za czerwiec 2023 r. wypłacone w lipcu 2023 r., zgodnie z przyjętym w firmie terminem wypłat przesuniętym na miesiąc następny, przysługuje jeszcze w wysokości obowiązującej w czerwcu czyli 3.490 zł. Termin wypłat wynagrodzeń nie może decydować o ich wysokości. Wynagrodzenie przysługuje bowiem za pracę wykonaną w danym okresie czyli w czerwcu. Dopiero począwszy od lipca wynagrodzenie będzie należne w wysokości 3.600 zł.

Wzrost minimalnego wynagrodzenia od 1 lipca może mieć wpływ na przeliczenia składników wynagrodzenia przy ustalaniu wynagrodzenia urlopowego. Za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc, z wyjątkiem określonych w stawce miesięcznej w stałej wysokości uwzględnia się przy ustalaniu wynagrodzenia urlopowego w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu.

W razie zmiany w tego typu składnikach wynagrodzenia, lub zmiany wysokości takich składników w okresie, z którego ustala się podstawę wymiaru, wprowadzonych przed rozpoczęciem przez pracownika urlopu wypoczynkowego lub w miesiącu wykorzystywania tego urlopu, podstawę wymiaru ustala się ponownie z uwzględnieniem tych zmian.

Podstawa wymiaru zasiłku/wynagrodzenia chorobowego (a także pozostałych zasiłków) z tytułu pracy w pełnym wymiarze czasu pracy wraz ze składnikami, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania zasiłku,nie może być niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia pracowników, po pomniejszeniu o kwotę odpowiadającą stopie procentowej składek na ubezpieczenia społeczne w części finansowanej ze środków pracownika. W przypadku pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy, kwoty te ulegają odpowiednio zmniejszeniu, proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.

Od 1 lipca 2023 r. podstawa wymiaru zasiłku/wynagrodzenia chorobowego z tytułu pracy w pełnym wymiarze czasu pracy, nie może być niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, po odliczeniu 13,71% tej kwoty, tj. od3.106,44 zł (kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę – 3.600 zł, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71%).

Zatem, podstawa wymiaru zasiłków należnych za okres od lipca 2023 r. nie może być niższa niż 3.106,44 zł przy pełnym etacie.

Wynagrodzenie za pracę podlega ochronie przed potrąceniami polegającej m.in. na stosowaniu kwot wolnych, w zależności od rodzaju ujęcia. Obowiązują one zarówno przy potrąceniach przymusowych (np. na podstawie tytułów wykonawczych), jak i dobrowolnych, co do których wymagana jest pisemna zgoda pracownika. Wyjątkiem są należności alimentacyjne, przy których nie ma kwoty wolnej.

Z wynagrodzenia za pracę - po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłaty na PPK u uczestnika - podlegają potrąceniu tylko następujące należności:

• sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,

• sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,

• zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi,

• kary pieniężne przewidziane w art. 108 kp (kary porządkowe)

Są to potrącenia dokonywane w podanej kolejności, bez zgody pracownika. Wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:

• minimalnego wynagrodzenia za pracę, przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne oraz zaliczki na podatek dochodowy i wpłaty na PPK uczestnika - przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne;

• 75% wynagrodzenia określonego wyżej - przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi;

• 90% wynagrodzenia jw. - przy potrącaniu kar pieniężnych przewidzianych w art. 108 kp.

Tabela. Kwoty wolne od potrąceń przymusowych od 1 lipca 2023 r. (bez PPK)

Przy potrąceniach dobrowolnych na dokonywanie których pracownik musi wyrazić pisemną zgodę, również stosuje się kwoty wolne. Wysokość kwot wolnych zależy od tego, na czyją rzecz są dokonywane. I tak, wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:

1. 100% wynagrodzenia minimalnego netto - przy potrącaniu należności na rzecz pracodawcy,

2. 80% kwoty określonej w pkt. 1 - przy potrącaniu innych należności niż na rzecz pracodawcy.

Tabela. Kwoty wolne od potrąceń dobrowolnych od 1 lipca 2023 r. (bez PPK)

Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, kwoty wolne ulegają zmniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.

Pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej, w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę. Dodatek oblicza się dzieląc minimalną stawkę przez wymiar czasu pracy ustalony dla każdego miesiąca zgodnie z art. 130 Kodeksu pracy. Dodatek jest zmienny, bo stanowi 20% otrzymanej stawki godzinowej, która w każdym miesiącu może być inna.

W związku ze zmianą wysokości wynagrodzenia minimalnego od 1 lipca 2023 r. zmieni się też wysokość dodatku za pracę w porze nocnej.

Tabela. Kwoty dodatku nocnego w II połowie 2023 r.

Inne świadczenia od 1 lipca 2023 r. wynoszą:

• maksymalna odprawa pieniężna,przysługująca pracownikom z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn innych niż te, dotyczące pracownika –54.000 zł (15-krotność minimalnej stawki);

• odszkodowanie dla pracowników: wobec których pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu,który rozwiązał umowę o pracę z powodu mobbingu– nie niższe niż 3.600 zł;

• minimalne wynagrodzenie za czas gotowości do pracy i przestoju – 3.600 zł;

• wynagrodzenie gwarancyjne za niewykonywanie pracy z powodu rozkładu czasu pracy– nie niższe niż 3.600 złdla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy, wynagradzanego w inny sposób niż stałą stawką miesięczną;

• minimalna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla pracowników przebywających na urlopach wychowawczych – 2.700 zł (3.600 zł×75%);

• minimalna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe dla osób podlegających im dobrowolnie, niemających żadnego tytułu do ubezpieczeń obowiązkowych – 3.600 zł.

W przypadku umów zlecenia oraz umów o świadczenie usług, wykonywanych przez przyjmującego zlecenie lub świadczącego usługi, wysokość wynagrodzenia powinna być ustalona w umowie w taki sposób, aby za każdą godzinę nie była niższa niż wysokość minimalnej stawki godzinowej ustalonej odgórnie.

Natomiast z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym stawka odpowiada kwocie – 16,45 zł (netto).

Z kolei ubezpieczony zleceniobiorca objęty ulgą „zerowy PIT” otrzyma od 1 lipca 18,45 zł „na rękę”.

Student/uczeń do 26. roku życia, który nie podlega żadnym ubezpieczeniom w ZUS i korzysta z ulgi zerowy PIT dla młodych, otrzyma pełną stawkę, tj. 23,50 zł.