Praca w niedzielę może stanowić przestępstwo, czyli art. 218a Kodeksu karnego

Jak podkreśla adwokat Wojciech Rudzki z kancelarii adwokackiej w Krakowie przepis ten, wprost nawiązuje do wykroczenia z art. 10 opisanego w ww. ustawie i różni się jedynie znamionami „złośliwości” i „uporczywości”. Należy zauważyć, że powyższe znamiona mają charakter bardzo ocenny i w przyszłości mogą pojawić się wątpliwości czy w określonym przypadku zostało popełnione tylko wykroczenie czy tez zostały już zrealizowane znamiona przestępstwa z kodeksu karnego. Znamię uporczywości zakłada dwa elementy: złą wolę sprawcy i długotrwałość jego zachowania. Uporczywość uzewnętrznia się natrętnymi, sekwencyjnymi czy powtarzalnymi zachowaniami. Natomiast zachowanie złośliwe charakteryzuje się chęcią dokuczenia, okazania lekceważenia poprzez nierespektowanie, mimo obiektywnej możliwości, określonego uprawnienia pracowniczego.

Czyn zabroniony polega na powierzeniu pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania pracy lub określonych czynności. Jak zauważa adwokat Rudzki, oznacza to zlecenie wskazanej osobie wykonania pracy lub określonych czynności. Przestępstwo z art. 218a kk może zostać popełnione wyłącznie przez działanie. Powierzenie wykonywania pracy lub czynności może nastąpić w każdej formie - zarówno ustnej, jak i pisemnej. Nie ma przy tym znaczenia, czy pracownik lub zatrudniony ma otrzymać za wykonanie pracy lub czynności wynagrodzenie, czy też powierza mu się wykonanie określonych zadań nieodpłatnie.

Przestępstwo z art. 218a kk ma charakter formalny. Jak zauważa adwokat, do jego znamion nie należy skutek w postaci faktycznego podjęcia pracy przez pracownika lub zatrudnionego. Przestępstwo to należy uznać za dokonane w momencie powierzenia wykonania pracy lub określonych czynności wbrew zakazowi, niezależnie od tego, czy osoba, której wykonanie powierzono przystąpi do jej lub ich wykonywania. Wyżej wymieniony „zakaz” odnosi się do art. 4 ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni, zgodnie z którym, powierzanie wykonywania pracy w handlu lub wykonywania czynności związanych z handlem nieodpłatnie w placówkach handlowych w niedziele i święta, a także w dniu 24 grudnia i w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy - jest zakazane. Zgodnie z tą ustawą, pod pojęciem „handlu” rozumie się proces sprzedaży polegający na wymianie towaru lub wyrobu na środki pieniężne, a pod pojęciem „wykonywania czynności związanych z handlem” - wykonywanie w placówce handlowej czynności bezpośrednio związanych z handlem przez pracownika lub zatrudnionego, a także wykonywanie w takiej placówce przez pracownika lub zatrudnionego czynności związanych z magazynowaniem towarów lub ich inwentaryzacją.

Przestępstwo z art. 218a kk jest przestępstwem powszechnym, może być popełnione przez każdą osobę zdolną do ponoszenia odpowiedzialności karnej. Opisywane przestępstwo może być tylko wyłącznie umyślnie – z zamiarem bezpośrednim. Za popełnienie tego przestępstwa grozi grzywna lub kara ograniczenia wolności. Co istotne dla klientów kancelarii adwokackich, w uwagi na wysokość zagrożenia karą pozbawienia wolności dopuszczalne jest warunkowe umorzenie postępowania, choć określenie strony podmiotowej („złośliwość”, „uporczywość”) wymaga szczególnego uzasadnienia dla zastosowania tego środka probacyjnego.