We wrześniu lub październiku wielu pracowników rozpoczyna studia, kursy lub szkolenia w celu podnoszenia swoich kwalifikacji zawodowych. Sprawdź, jak prawidłowo udzielać im zwolnień od pracy i urlopów szkoleniowych – w zależności od formy, w której odbywa się dokształcanie pracownika.
Najważniejsze zasady odnoszące się do udzielania szkolącym się pracownikom zwolnień od pracy oraz urlopów szkoleniowych zebraliśmy w formie 2 praktycznych tabeli.
Zwolnienia od pracy
Forma kształcenia |
Czas pracy |
|
Podnoszenie kwalifikacji odbywane w dniach i godzinach pracy |
Podnoszenie kwalifikacji odbywane w dniach pracy, ale poza godzinami pracy lub w dniach wolnych od pracy |
|
Studia I i II stopnia |
Pracodawca ma obowiązek zwolnić pracownika (z zachowaniem prawa do wynagrodzenia) z całości lub części dnia pracy – na czas niezbędny, by punktualnie przybyć na obowiązkowe zajęcia oraz na czas ich trwania |
Nie stanowią czasu pracy pracownika (nie trzeba za nie udzielać dni wolnych lub czasu wolnego) |
Studia podyplomowe |
Pracodawca ma obowiązek zwolnić pracownika (z zachowaniem prawa do wynagrodzenia) z całości lub części dnia pracy – na czas niezbędny, by punktualnie przybyć na obowiązkowe zajęcia oraz na czas ich trwania |
Nie stanowią czasu pracy pracownika (nie trzeba za nie udzielać dni wolnych lub czasu wolnego) |
Studia doktoranckie |
Jeżeli pracodawca wyraził zgodę na podniesienie kwalifikacji zawodowych pracownika w formie studiów doktoranckich, to ma obowiązek zwolnić pracownika (z zachowaniem prawa do wynagrodzenia) z całości lub części dnia pracy – na czas niezbędny, by punktualnie przybyć na obowiązkowe zajęcia oraz na czas ich trwania |
Nie stanowią czasu pracy pracownika (nie trzeba za nie udzielać dni wolnych lub czasu wolnego) |
Kursy zawodowe |
Pracodawca ma obowiązek zwolnić pracownika (z zachowaniem prawa do wynagrodzenia) z całości lub części dnia pracy – na czas niezbędny, by punktualnie przybyć na obowiązkowe zajęcia oraz na czas ich trwania |
Nie stanowią czasu pracy pracownika (nie trzeba za nie udzielać dni wolnych lub czasu wolnego) |
Szkolenia inne, które odbywają się z inicjatywy pracodawcy (np. pracodawca je organizuje) lub z inicjatywy pracownika, ale za zgodą pracodawcy |
Pracodawca ma obowiązek zwolnić pracownika (z zachowaniem prawa do wynagrodzenia) z całości lub części dnia pracy – na czas niezbędny, by punktualnie przybyć na obowiązkowe zajęcia oraz na czas ich trwania |
Jeżeli jest wyraźne polecenie pracodawcy, by w nich uczestniczyć (np. szkolenia produktowe lub cykliczne przedstawicieli medycznych), to należy zaliczać je do czasu pracy i udzielać w zamian dni wolnych. Jeśli brak jest polecenia pracodawcy uczestnictwa w zajęciach i pracownik może odmówić uczestnictwa bez ponoszenia negatywnych konsekwencji, to nie stanowią czasu pracy. |
Urlop szkoleniowy
Urlop ten przysługuje zawsze, gdy jest zgoda pracodawcy na podnoszenie kwalifikacji zawodowych uprawniających do urlopu (nawet gdy nie została zawarta „umowa lojalnościowa”); przyjmuje się, że zgoda jest udzielona, jeśli pracodawca finansuje lub dofinansowuje podnoszenie kwalifikacji.
Forma |
Zasady |
Studia I i II stopnia |
21 dni w ostatnim roku studiów – na przygotowanie pracy dyplomowej oraz przygotowanie się i przystąpienie do egzaminu dyplomowego; jeśli ten sam pracownik kończy najpierw studia I stopnia (licencjackie), a potem II stopnia, to w każdym ostatnim roku danych studiów przysługuje mu urlop w wymiarze 21 dni |
Studia podyplomowe |
Brak prawa do urlopu szkoleniowego, chyba że pracodawca z własnej woli przyzna pracownikowi taki urlop |
Studia doktoranckie |
Pracownikowi niebędącemu nauczycielem akademickim lub pracownikiem naukowym, przygotowującemu rozprawę doktorską lub habilitacyjną, przysługuje, na jego wniosek, w uzgodnionym z pracodawcą terminie, urlop w wymiarze 28 dni, które w rozumieniu odrębnych przepisów są dla tego pracownika dniami pracy, na przygotowanie obrony rozprawy doktorskiej lub kolokwium habilitacyjnego oraz zwolnienie od pracy na przeprowadzenie obrony rozprawy doktorskiej lub kolokwium habilitacyjnego. Za okres urlopu oraz za czas zwolnienia od pracy przysługuje pracownikowi wynagrodzenie ustalane jak za urlop wypoczynkowy. Uprawnienie to przysługuje pracownikowi ex lege. Oznacza to zatem, że pracodawca nie może nie udzielić pracownikowi urlopu na podstawie powyższych przepisów bez względu na to, że nie wyraził zgody na podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracownika w formie odbywania studiów doktoranckich lub też nie występował z taką inicjatywą. |
Kursy zawodowe |
6 dni – dla pracownika przystępującego do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe w rozumieniu powszechnie obowiązujących przepisów prawa (np. na egzamin na prawo jazdy danej kategorii w przypadku kierowców, na egzamin potwierdzający uprawnienia do poruszania się wózkami widłowymi, na egzamin potwierdzający uzyskanie uprawnień SEP; brak prawa do urlopu na uaktualnienie tych uprawnień) |
Szkolenia inne, które odbywają się z inicjatywy pracodawcy (np. pracodawca je organizuje) lub z inicjatywy pracownika, ale za zgodą pracodawcy |
Brak prawa do urlopu szkoleniowego, chyba że pracodawca z własnej woli przyzna pracownikowi taki urlop |