Czas na prace sezonowe

W Kodeksie pracy, pojawia się natomiast pojęcie pracy o charakterze sezonowym w kontekście limitu umów zawieranych na czas określony.

Prace sezonowe są co do zasady ograniczone czasowo, a zainteresowanie przedsiębiorców zatrudnieniem przy pracach związanych z sezonowością wzrasta w okresie letnim. Wiąże się to bezpośrednio ze zbiorami, np. owoców i warzyw w tym okresie, ale nie tylko. Z sezonowością mamy również do czynienia w innych branżach.

Prace sezonowe wykonywane są w szeroko pojętym hotelarstwie, w hotelach, hostelach, na kempingach, w gastronomii, rozrywce czy ośrodkach wypoczynkowych.

Praca na morzu: na statkach wycieczkowych czy promach również może być wykonywana w konkretnym przedziale czasowym uzależnionym od pór roku.

Prace wykonywane w fabrykach, w przetwórstwie, na budowach, przy remontach lub w handlu to również prace, które mogą wiązać się ze wzmożonym zapotrzebowaniem na pracowników/zleceniobiorców sezonowo. Prace dorywcze, muzykowanie czy występy na ulicach wykonywane na rzecz osoby zatrudniającej, również należą do tego katalogu.

Praca sezonowa, wykonywana co do zasady na określony czas może być wykonywana podstawie różnego rodzaju umów.

Umowami najczęściej zawieranymi przez przedsiębiorców są:

• umowa o pracę na czas określony,
• umowa zlecenie,
• umowa o pracę lub zlecenie z pracownikiem tymczasowym.

Umowa o pracę może być zawarta na czas określony. Charakterystyczną cechą tej formy umowy o pracę jest wskazanie wyznaczonego terminu, w którym stosunek pracy ulegnie rozwiązaniu. Zawarcie umowy o pracę zawarta na czas prac sezonowych wiąże się po stronie pracodawcy z jednakowymi obowiązkami wynikającymi z zawarcia z pracownikiem umowy w ramach stosunku pracy.

Pracodawca powinien też wskazać, że zawarcie umowy w danym przypadku służy zaspokojeniu rzeczywistego okresowego zapotrzebowania, co oznacza, że pracownicy są zatrudniani, np. do prac polowych, porządkowych, magazynowych związanych z pielęgnacją i sprzedażą roślin ozdobnych, które są wykonywane wyłącznie w okresie wiosna – jesień, co jest niezbędne w tym zakresie w świetle wszystkich okoliczności zawarcia umowy.

Umowa zlecenia jest umową starannego działania, a zawarcie umowy wymaga zgodnego oświadczenia stron na realizację prac sezonowych.  Obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie społeczne za zleceniobiorców zależy od tego czy zawierana umowa zlecenia jest dla zleceniobiorcy jedynym tytułem do ubezpieczeń, a także od tego jaka jest podstawa wymiaru obowiązkowych składek na ubezpieczenie społeczne z innego tytułu.

Z przekazanych zleceniodawcy dokumentów powinno wynikać:

• czy zleceniobiorca posiada inne tytuły do obowiązkowych ubezpieczeń, a ponadto
• jaka jest podstawa wymiaru składek z innego tytułu w danym miesiącu.

Dodatkowo zleceniodawca powinien otrzymać informację czy zleceniobiorca, który obowiązkowo podlega ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu zamierza przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

Prowadząc działalność sezonową można korzystać z pracowników zatrudnionych przez agencję pracy tymczasowej. Ustawa z 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych pracę tymczasową definiuje jako wykonywanie przez zatrudnionego pracownika na rzecz pracodawcy użytkownika (pracodawcy, który korzysta z pracy pracownika tymczasowego) zadań:

• charakterze sezonowym, okresowym, doraźnym,
• których terminowe wykonanie przez pracowników zatrudnionych w zakładzie pracy nie byłoby możliwe,
• których wykonanie należy do obowiązków pracownika nieobecnego, zatrudnionego przez pracodawcę użytkownika.

Jak wynika z przepisów pracownik tymczasowy może zostać skierowany przez Agencję pracy tymczasowej do wykonywania pracy tymczasowej na rzecz jednego pracodawcy użytkownika przez okres nieprzekraczający łącznie 18 miesięcy w okresie obejmującym 36 kolejnych miesięcy.

Do limitu 3 umów oraz 33 miesięcy zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony nie wlicza się umów zawartych w celu wykonywania pracy o charakterze sezonowym.

Od 22 lutego 2016 r. okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, a także łączny okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony zawieranych między tymi samymi stronami stosunku pracy, nie może przekraczać 33 miesięcy, a łączna liczba tych umów nie może być większa niż trzy.

Powyższe limity nie mają zastosowania do umów o pracę zawartych na czas określony:

1) w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy,

2) w celu wykonywania pracy o charakterze dorywczym lub sezonowym,

3) w celu wykonywania pracy przez okres kadencji,

4) w przypadku gdy pracodawca wskaże obiektywne przyczyny leżące po jego stronie

– jeżeli ich zawarcie w danym przypadku służy zaspokojeniu rzeczywistego okresowego zapotrzebowania i jest niezbędne w tym zakresie w świetle wszystkich okoliczności zawarcia umowy.

W sytuacji, gdy pracodawca jest osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, to może dojść do zatrudnienia członka rodziny, np. na podstawie umowy o pracę przy pracach sezonowych.

Za członka rodziny (w myśl ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych) uważa się:

• małżonka,
• dzieci własnych, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobionych
• rodziców, macochy, ojczyma, oraz osób przysposabiających

jeśli pozostają z nim we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu działalności, zostanie potraktowane dla celów ubezpieczeń jako współpraca przy prowadzeniu działalności gospodarczej.

Nie dotyczy to osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego.