Uprawnienie do odprawy emerytalnej pracownika, który po rozwiązaniu stosunku pracy nabył uprawnienia emerytalne a wcześniej chorował

Uprawnienie do odprawy emerytalnej pracownika, który po rozwiązaniu stosunku pracy nabył uprawnienia emerytalne a wcześniej chorował

W dniu 31 października 2007 r. rozwiązaliśmy umowę z pracownicą po upływie okresu wypowiedzenia, ale 30 października 2007 r. pracownica ta zaczęła chorować. 29 stycznia 2008 r. nabędzie ona prawo do wcześniejszej emerytury. Czy zatem w dniu przejścia na emeryturę, tj. 29 stycznia 2008 r., nie będąc naszym pracownikiem, ale przebywając na zwolnieniu lekarskim nabędzie prawo do otrzymania od naszej firmy odprawy emerytalnej?

Choroba pracownika rozpoczęta w okresie zatrudnienia (w tym również w okresie wypowiedzenia) i trwająca nieprzerwanie po terminie rozwiązania stosunku pracy do dnia przyznania pracownikowi prawa do emerytury nie powoduje utraty uprawnień do odprawy emerytalnej.

1. Wypłata odprawy emerytalnej - po spełnieniu 2 warunków

Artykuł 92¹ Kodeksu pracy wprowadza powszechny obowiązek wypłacenia przez pracodawcę odprawy pieniężnej w wysokości 1-miesięcznego wynagrodzenia pracownikowi, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę. Odprawa emerytalna przysługuje każdemu pracownikowi, a więc osobie świadczącej pracę na podstawie stosunku pracy. Świadczenie to jest jednorazowe (pracownik, który raz ją otrzymał, nie może ponownie nabyć do niej prawa u innego pracodawcy) przysługuje, jeżeli zaistnieją łącznie 2 przesłanki:

» pracownik spełnia warunki uprawniające do emerytury oraz

» stosunek pracy ustaje w związku z przejściem na emeryturę.

Przy ustalaniu prawa pracownika do odprawy emerytalnej nie bierze się pod uwagę ani stażu pracy u pracodawcy, u którego pracownik przechodzi na emeryturę, ani ogólnego stażu pracy pracownika. Zauważyć należy, że prawo do odprawy emerytalnej przysługuje nie tylko w przypadku przechodzenia przez pracownika na emeryturę na warunkach ogólnych, ale również w przypadku przejścia na wcześniejszą emeryturę.

2. Pomiędzy rozwiązaniem stosunku pracy i przejściem na emeryturę musi istnieć związek

Koniecznym warunkiem nabycia przez pracownika prawa do jednorazowej odprawy emerytalnej jest rozwiązanie stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę. Sposób rozwiązania stosunku pracy nie ma wpływu na prawo do odprawy. Nie ma znaczenia, czy rozwiązanie nastąpiło w wyniku porozumienia stron, czy w związku z wypowiedzeniem jednej ze stron stosunku pracy. Prawo do odprawy nie przysługuje jedynie w sytuacji rozwiązania umowy o pracę na podstawie art. 52 Kodeksu pracy - tj. przez pracodawcę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

SN: Związek może mieć charakter nie tylko przyczynowy
Przewidziany w przepisach regulujących prawo do odprawy „związek” między rozwiązaniem stosunku pracy a nabyciem prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej może mieć nie tylko charakter przyczynowy, czasowy, ale także funkcjonalny.
(Wyrok Sądu Najwyższego z 8 grudnia 1993 r. I PRN 111/93, OSNC 1994/12/243).

Wobec tego odprawa przysługuje pracownikowi w przypadku istnienia jakiegokolwiek związku między rozwiązaniem stosunku pracy a przejściem na emeryturę.

Przyjmuje się, że pomiędzy rozwiązaniem stosunku pracy a nabyciem prawa do emerytury, w sytuacji wystąpienia pomiędzy tymi dwoma faktami okresu chorobowej niezdolności do pracy, który rozpoczął się jeszcze w zatrudnieniu, a zakończył przyznaniem (w tym przypadku) wcześniejszej emerytury - występuje związek funkcjonalny. Zachodzi on wówczas, kiedy przyznanie emerytury następuje w pewien czas po rozwiązaniu stosunku pracy, ale w następstwie sytuacji bezpośrednio poprzedzającej ustanie zatrudnienia - wystąpienia chorobowej niezdolności do pracy jeszcze w trakcie zatrudnienia.

Zatem warunek przejścia na emeryturę, określony w art. 92¹ Kodeksu pracy, jest spełniony wtedy, gdy między uzyskaniem prawa do tego świadczenia istnieje ścisły związek czasowy lub gdy pracownik uzyskuje powyższe prawo po wyczerpaniu okresu pobierania zasiłku chorobowego z tytułu choroby, która rozpoczęła się jeszcze w okresie zatrudnienia. Nadmienić trzeba, że okres wypowiedzenia zalicza się do okresu zatrudnienia. Ponadto pracownik nabywa prawo do odprawy emerytalnej także wówczas, gdy złożył wniosek o przejście na emeryturę w czasie nieprzerwanego pobierania zasiłku chorobowego po ustaniu stosunku pracy, a prawo do emerytury nabył bezpośrednio po wyczerpaniu okresu zasiłkowego.

Podstawa prawna
» art. 92¹ ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94).

Autor: Małgorzata Gatz