Powierzenie pracownikowi 2 różnych rodzajowo prac a jego umowa o pracę i grafik czasu pracy
Będziemy zatrudniać nowego pracownika. Przewiduje się, że będą to 2 stanowiska pracy - pracownik ochrony, który ma specjalne przepisy w kodeksie pracy, tzn. praca po 24 godziny i 7 dni w tygodniu, oraz stanowisko - sprzątającego. Chcemy podzielić tę pracę następująco: ¾ etatu na pracownika ochrony i ¼ na sprzątającego. Jak zatrudnić takiego pracownika? Na jedną umowę o pracę i z określeniem 2 stanowisk pracy, czy może na 2 umowy? I w końcu, jak wtedy ustalić grafik? Zmiany pracowników ochrony wynoszą u nas 12 godzin.
Najlepiej będzie zatrudnić pracownika na 2 odrębne umowy o pracę. Wówczas czas pracy należy rozliczać odrębnie dla każdej umowy o pracę. Wymiar czasu pracy na ¾ etatu będzie wynosił przeciętnie 30 godzin w tygodniu, dla ¼ etatu przeciętnie 10 godzin.
1. Z pracownikiem można zawrzeć 2 osobne umowy
Możliwość zawarcia z własnym pracownikiem 2 odrębnych umów o pracę dopuszczalna jest wyjątkowo. Może mieć to miejsce tylko wówczas, gdy chodzi o wykonywanie pracy zupełnie rodzajowo odmiennej niż w podstawowym stosunku pracy. W przeciwnym przypadku można posądzić pracodawcę o obejście przepisów o czasie pracy w godzinach nadliczbowych. Z okoliczności przedstawionych w pytaniu wynika, iż pracownik ma wykonywać 2 różne rodzajowo prace - pracownika ochrony i sprzątającego. Nie ma zatem przeszkód, aby z pracownikiem zawrzeć 2 odrębne stosunki pracy. Jedną umowę na stanowisku pracownika ochrony w wymiarze ¾ etatu, drugą na stanowisku sprzątającego w wymiarze ¼ etatu. W każdej z umów należy określić liczbę godzin pracy ponad ustalony w umowie wymiar czasu pracy, którego przekroczenie uprawniałoby pracownika, oprócz normalnego wynagrodzenia, do dodatku jak za pracę w godzinach nadliczbowych, np. dla ¾ etatu może to być praca powyżej 30, 35, 38 godz. przeciętnie w tygodniu, dla ¼ - powyżej 10, 20, 25 czy 30, 35 godz. w tygodniu.
2. Czas pracy rozlicza się osobno dla każdej umowy
Czas pracy pracownika zatrudnionego na podstawie 2 odrębnych umów o pracę u tego samego pracodawcy należy rozliczać odrębnie dla każdego stosunku pracy. Przy czym w ramach każdej z umów obowiązuje wymiar czasu pracy proporcjonalny do wymiaru zatrudnienia. W tym przypadku zatrudnienie pracownika w wymiarze ¾ pozwoli na zaplanowanie w grafiku pracy przeciętnie 30 godzin w tygodniu, zaś zatrudnienie w wymiarze ¼ etatu - przeciętnie 10 godzin tygodniowo. Należy jednak pamiętać, aby łączny wymiar czasu pracy z 2 odrębnych umów o pracę nie przekroczył wymiaru ustalonego dla pełnego etatu.
Przykładowy grafik czasu pracy w październiku 2008 r., w którym przypadają do przepracowania 184 godz. (23 dni), na ¾ etatu - 138 godz. mógł wyglądać następująco:
138 godz. : 12godz. = 11 dni po 12 godz. i 1 dzień praca 6 godz.
Jeżeli pracownik zatrudniony na stanowisku sprzątającego wykonuje pracę w podstawowym systemie czasu pracy i 1-miesięcznym okresie rozliczeniowym, jego wymiar czasu pracy w październiku 2008 r. wyniósł 46 godz. A zatem pracownikowi można było zaplanować 5 dni pracy 8-godzinnej i 1 dzień 6-godz.
Z powyższego wynika, iż pracownik łącznie w październiku 2008 r. przepracował 18 dni i wymiar czasu pracy, przypadający do przepracowania w tym miesiącu, tj. 184 godz. Warto pamiętać, aby przy ustalaniu grafiku nie planować pracy w godzinach nadliczbowych, zapewnić pracownikowi przeciętnie 5-dniowy tydzień pracy oraz 11-godzinny, nieprzerwany odpoczynek dobowy i 35-godzinny odpoczynek tygodniowy. Jeżeli jednak pracownik pracuje na zmiany, wystarczające jest zapewnienie mu 24-godzinnego, nieprzerwanego odpoczynku tygodniowego. Przy pracy dozwolonej w niedziele, jak w tym przypadku, pracownik powinien też mieć zagwarantowaną co czwartą niedzielę wolną od pracy.
Pracownikowi zatrudnionemu w wymiarze ¼ etatu na stanowisku sprzątającego można było też grafik na październik 2008 r. ułożyć inaczej. Do przepracowania w tym miesiącu przypadało 23 dni, przy czym przy ochronie mienia pracownik wykonuję pracę przez 12 dni, a zatem pozostało 11 dni pracujących. Wymiar czasu pracy na ten miesiąc z ¼ etatu wynosi 46 godz. Wobec tego pracownik sprzątający może pracować 10 dni po 4 godz. i 1 dzień - 6 godz. Ustalenie w ten sposób grafiku zapewni pracownikowi przeciętnie 5-dniowy tydzień pracy, należne odpoczynki i nie spowoduje pracy w godzinach nadliczbowych.
» art. 129, art. 132 § 1, art. 133 § 1, § 2, art. 137, art. 151 § 5 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94).
Ewa Dziem
