Od 1 stycznia 2013 r. wiek emerytalny nie będzie mógł być jedynym powodem zwolnienia pracownika z pracy!

Nowelizacja ma na celu uchylenie przepisów umożliwiających rozwiązanie stosunku pracy z pracownikiem z powodu osiągnięcia wieku emerytalnego.

Wspomniane zmiany są konsekwencją uchwalonej 11 maja 2012 r. ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2012 r. poz. 637). Wiek emerytalny będzie na jej mocy stopniowo podwyższany, aż do osiągnięcia wieku 67 lat zarówno w przypadku kobiet, jak i mężczyzn. Stopniowo oznacza, że docelowy wiek 67 lat w przypadku kobiet zostanie osiągnięty w 2040 r., a w przypadku mężczyzn w 2020 r.

Podstawowe znaczenie ma tu zasada wynikająca z ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94), dalej: kp - zasada niedyskryminacji.

Zgodnie bowiem z art. 113 kp, jakakolwiek dyskryminacja w zatrudnieniu, bezpośrednia lub pośrednia, w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy - jest niedopuszczalna.

Pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, w szczególności bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także bez względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy (art. 183a § 1 kp).

Prawo unijne również zawiera regulacje dotyczące walki z dyskryminacją ze względu na wiek (dyrektywa Rady 2000/78/WE z 27 listopada 2000 r. ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy). Zgodnie z przepisami tej dyrektywy, rozwiązanie stosunku pracy z powodu osiągnięcia przez pracownika wieku emerytalnego (67 lat) jest możliwe tylko wówczas, jeżeli jest to obiektywnie i racjonalnie uzasadnione zgodnym z przepisami celem dotyczącym polityki zatrudnienia i rynku pracy i jeżeli stanowi to właściwy i konieczny środek do realizacji powyższego celu.

Regulacje zawarte w omawianym projekcie nowelizacji odnoszą się do przepisów dotyczących pewnych grup zawodowych, które mają przyjęty specyficzny katalog praw i obowiązków pracowniczych pewnych kategorii pracowników (m.in. nauczycieli, sędziów, kuratorów sądowych). Jednak docelowo resort zakłada przyjęcie omawianej zasady zakazu zwalniania pracowników tylko z powodu osiągnięcia wieku emerytalnego, dla wszystkich pracowników.

Nowelizacja ma wejść w życie 1 stycznia 2013 r., czyli razem z przepisami o podwyższeniu wieku emerytalnego. Obecnie projekt ten został skierowany do uzgodnień wewnętrznych.