sygnalista

Rozpatrywanie zgłoszeń sygnalistów – czy może należeć do kadrowej

Pytanie:

Czy osobą, która rozpatruje zgłoszenia sygnalistów może być kadrowa, która jednocześnie jest członkiem Zarządu? Kiedy najpóźniej procedurę dotyczącą sygnalistów trzeba wywiesić na tablicy informacyjnej?

Z artykułu dowiesz się:
  • Czy zgłoszenia sygnalistów może rozpatrywać kadrowa?

Przeczytaj też:

Zgłoszenie zewnętrzne sygnalisty - zadania PIP

Jest kolejna wersja projektu ustawy o sygnalistach. Przyznaje nowe zadania inspekcji pracy

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowana została nowa wersja projektu ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa. W porównaniu do poprzedniej zmiany dotyczą m.in. procedury tzw. zgłoszenia zewnętrznego. Istotną rolę przypisano w niej inspekcji pracy.

Z artykułu dowiesz się:
  • Przyznanie jakich zadań inspekcji pracy przewiduje nowa wersja projektu ustawy o sygnalistach

Czytaj również:

Sygnaliści – jakie podstawowe 4 procedury powinno się wdrożyć w organizacji

Plakat: Sygnaliści – jakie podstawowe 4 procedury powinno się wdrożyć w organizacji

Procedury muszą być tak przygotowane, aby po ich lekturze było jasne, w jaki sposób funkcjonuje system zgłaszania nieprawidłowości zarówno z punktu widzenia zgłaszającego, jak i pracodawcy. Odpowiednio przygotowane procedury to także narzędzie ochrony przed zarzutem niedochowania należytej staranności po stronie pracodawcy.

Ochrona sygnalistów w zakładach pracy – jakie nowe obowiązki dla pracodawców?

Przedstawiony właśnie projekt ustawy o sygnalistach wyjaśnia wiele kwestii warunkujących podjęcie przez pracodawców decyzji o wyborze właściwego narzędzia dokonywania zgłoszeń, ustalenia prawidłowej procedury i przeprowadzenia wdrożenia spełniającego wymogi prawne. To dobry moment, aby przystąpić do prac wdrożeniowych.

Z artykułu dowiesz się m.in.:
  • Którzy pracodawcy będą mieli obowiązek ustalić wewnętrzne kanały zgłoszeń nieprawidłowości dla sygnalistów
  • Od kiedy pracodawcy zostaną objęci nowymi przepisami
  • Jakie rodzaje naruszeń podlegają ochronie zgodnie z przepisami ustawy
  • Jakie postanowienie powinien określać regulamin zgłoszeń
  • Jakie kary przewiduje ustawa za naruszenie nowych obowiązków

Na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji pojawił się długo wyczekiwany projekt ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa, implementujący do polskich przepisów dyrektywę o ochronie sygnalistów. To ważny moment dla wszystkich pracodawców zatrudniających co najmniej 250 pracowników, gdyż to oni w pierwszej kolejności będą musieli realizować nowe obowiązki.

Kanał zgłoszeń dla sygnalistów: kogo dotyczą nowe obowiązki

Obowiązki w zakresie kanału zgłoszeń wewnętrznych stosuje się do pracodawcy zatrudniającego co najmniej 50 pracowników, niezależnie od tego, czy jest to pracodawca  z sektora prywatnego czy publicznego (art. 27 projektu ustawy). Próg ten nie ma zastosowania do firm działających z najbardziej wrażliwych sektorach, to jest wykonujących działalność w zakresie usług, produktów i rynków finansowych oraz zapobieganiu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, bezpieczeństwa transportu i ochrony środowiska.

Zapis art. 27 to dobra wiadomość dla pracodawców z sektora publicznego. Dyrektywa przewidywała, że wszyscy pracodawcy z tego sektora, niezależnie od poziomu zatrudnienia, powinni zapewnić kanał zgłoszeń wewnętrznych. Dawała jednak możliwość krajom członkowskim zwolnienia z tego obowiązku gminy liczące mniej niż 10.000 mieszkańców oraz pracodawców publicznych zatrudniających mniej niż 50 pracowników. Polski ustawodawca skorzystał z tej możliwości i nałożył obowiązki w zakresie wewnętrznego kanału zgłoszeń tylko na pracodawców mających co najmniej 50 pracowników, zarówno w sektorze prywatnym, jak i publicznym.

Jednocześnie projekt ustawy przewiduje objęcie pracodawców nowymi obowiązkami dwuetapowo.

Ustawa o sygnalistach - znamy założenia

Od 17 grudnia 2021 r. nowe przepisy o sygnalistach – znamy założenia projektu ustawy

Rząd opublikował założenia do projektu ustawy o sygnalistach. Sprawdźmy jakie będą procedury zgłoszenia nieprawidłowości i na jaką ochronę będą mogli liczyć zgłaszający.

Z artykułu dowiesz się m.in.:
  • Jakie kategorie naruszeń będą podlegały zgłoszeniu
  • Kto będzie musiał wprowadzić wewnętrzne procedury zgłoszenia naruszeń
  • Do jakiego organu zewnętrznego będą mogły być w Polsce kierowane przez sygnalistów zgłoszenia naruszeń
  • Kto będzie podlegał ochronie i na jaką ochronę będą mogli liczyć sygnaliści

Sygnalista – jak przygotować się do wdrożenia przepisów: procedury wewnętrzne

Wracamy z kolejnym artykułem dotyczącym dyrektywy o ochronie sygnalistów. Tym razem omówimy krok po kroku kolejne etapy wdrożenia systemu zgłaszania naruszeń, przez które powinien przejść pracodawca, by spełniać nowe, wynikające z dyrektywy obowiązki.

Z artykułu dowiesz się m.in.:

  • Jakie kryteria powinien spełniać kanał zgłoszeń dla sygnalistów

  • Czym kierować się dokonując wyboru osoby lub zespołu osób, który będzie odpowiedzialny za rozpatrywanie zgłoszeń

  • Jakie podstawowe 4 procedury powinno się wdrożyć w organizacji

  • W jaki zakresie przeprowadzić szkolenia i kampanię informacyjną

  • Dlaczego o wdrożenie właściwych procedur wewnętrznych jest tak ważne

Już na początku trzeba jednak zastrzec, że obowiązki te sprecyzowane zostaną przepisami krajowymi, implementującymi dyrektywę do polskiego porządku prawnego i będą wiązać pracodawców w takim kształcie, jak zostanie ustalony polską ustawą. Na ten moment znamy jedynie minimalne wymogi stawiane przez dyrektywę. Standardy ochrony sygnalisty mogą jednak ulec podwyższeniu po przyjęciu przepisów krajowych. Z uwagi na to, że propozycja polskich regulacji nadal nie została przedstawiona, skupimy się na omówieniu tych wymogów, które określa dyrektywa.

Szykując się do wdrożenia nowych obowiązków w firmie warto zaplanować działania i rozłożyć je w czasie zwłaszcza, że poszczególne decyzje, które będą musiały być podjęte przez pracodawcę w toku wdrożenia będą rzutowały na kolejne podejmowane kroki. Proponowany harmonogram pozwoli uporządkować prace.

Obszary zgłoszeń, które zapewnią ochronę sygnaliście – 10 przykładów

Unijna dyrektywa o sygnalistach nie w każdym przypadku zgłoszenia nieprawidłowości zapewni ochronę osobie zgłaszającej. Jakich rodzajów naruszeń mogą dotyczyć zgłoszenia, aby sygnalista podlegał ochronie? Co w sytuacji, gdy zgłaszane naruszenie dotyczy innych obszarów niż określają przepisy?

Z artykułu dowiesz się m.in.:

  • Zgłoszenia w jakich obszarach są chronione przepisami dyrektywy w sprawie sygnalistów

  • Czy ochrona sygnalistów obejmuje zgłoszenia w sprawach pracowniczych

  • Jaka jest sytuacja osoby zgłaszającej, która dokonuje zgłoszenia w przedmiocie niezapewniającym ochrony określonej dyrektywą

Kanały zgłoszeń nieprawidłowości w firmie i zgłoszenia anonimowe

Unijna dyrektywa o sygnalistach nakłada na pracodawców m.in. obowiązek ustanowienia odpowiednich kanałów zgłoszeń nieprawidłowości. Jakie kanały zgłoszeń nieprawidłowości w firmie można wyróżnić? Czym kierować się wybierając odpowiedni kanał zgłoszeń w swojej organizacji? Czy mogą one zapewniać anonimizację sygnalisty? Jak w takiej sytuacji podchodzić do kwestii jego ochrony wynikającej z przepisów?

Z artykułu dowiesz się m.in.:
  • Na czym polegają zgłoszenia wewnętrzne i zewnętrzne sygnalistów oraz którym z nich pracodawca powinien zapobiegać
  • Czym jest kanał zgłoszeń dla sygnalistów
  • Jakie rodzaje kanałów zgłoszeń nieprawidłowości w firmie możemy wyróżnić
  • Jak wybrać kanał zgłoszeń odpowiedni dla swojej organizacji
  • Czy kanały zgłoszeń mogą zapewniać anonimizację sygnalisty

W kolejnej części naszego cyklu artykułów dotyczącego nowych obowiązków spoczywających na pracodawcach, w związku z planowym wdrożeniem do polskiego porządku prawnego tzw. dyrektywy o sygnalistach, czas przejść do omówienia możliwych kanałów zgłoszeń nieprawidłowości.

Obowiązek ustanowienia kanału zgłoszeń nieprawidłowości

Dyrektywa w art. 8 ust. 1 nakłada na podmioty prawne, zarówno w sektorze prywatnym jak i publicznym (z uwzględnieniem wielkości zatrudnienia i harmonogramu, o którym pisaliśmy w poprzednich artykułach, obowiązek ustanowienia kanałów i procedur na potrzeby dokonywania zgłoszeń wewnętrznych.

Zgłoszenia wewnętrzne to takie zgłoszenia, które dokonywane są w ramach firmy – czyli krótko mówiąc do pracodawcy. Ich przeciwieństwem są zgłoszenia zewnętrzne, dokonywane do wyznaczonych do tego celu organów.

Celem pracodawcy powinno być zapobieganie zgłoszeniom zewnętrznym. Mogą one bowiem doprowadzić nie tylko do poważnych strat wizerunkowych, ale także do odpowiedzialności finansowej czy karnej. Dlatego też tak ważna jest prawidłowa organizacja i skuteczne działanie wewnętrznego kanału zgłoszeń nieprawidłowości. Istotne jest również budowanie w pracownikach przekonania, że skorzystanie z takiego kanału nie będzie narażać go na nieprzyjemne konsekwencje.

Czytaj również:
Unijna dyrektywa o sygnalistach – pracodawcy powinni przygotować się na nowe obowiązki

Czym jest kanał zgłoszeń dla sygnalistów

Kanał zgłoszeń to sposób, w jaki pracownik może przekazać pracodawcy informację o dostrzeżonej nieprawidłowości w działaniu firmy.

Rozwiązania techniczne mogą być bardzo różne. Począwszy od skrzynki, do której pracownik może wrzucić swoje pisemne zgłoszenie, przesyłania zgłoszenia drogą pocztową bądź za pośrednictwem platformy online, po umożliwiające zgłoszenia ustnie, dedykowane do tego linie telefoniczne po wyznaczenie zewnętrznych doradców. Dyrektywa nie stawia w tym zakresie konkretnych wymogów, pozostawiając wybór pracodawcy. Trzeba wobec tego odpowiedzieć sobie na pytanie, jak dokonać wyboru kanału zgłoszeń odpowiedniego dla swojej organizacji.

Ochrona sygnalistów – jakie będą obowiązki pracodawców

Od 17 grudnia 2021 r. mają zacząć obowiązywać przepisy, które wprowadzą nowe zasady ochrony osób zgłaszających nieprawidłowości w firmach. Jak wygląda ochrona sygnalistów? Jakie środki muszą zapewnić i podejmować pracodawcy dla zapewnienia ochrony zgłaszającym naruszenia? Jakie działania mogą być uznane za naruszenie zasad ochrony sygnalisty?

Z artykułu dowiesz się m.in.:
  • Na czym będzie polegała ochrona sygnalistów
  • Jakie przykłady niedozwolonych działań wobec sygnalistów można wskazać
  • Jakie domniemania prawne będą stosowane przy ochronie sygnalistów

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/1937 w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (dalej: dyrektywa) już w samym tytule wskazuje, że jej podstawowym celem jest zapewnienie wspólnych, minimalnych norm zapewniających wysoki poziom ochrony osób, zgłaszających naruszenia prawa Unii.

Czytaj również:
Unijna dyrektywa o sygnalistach – pracodawcy powinni przygotować się na nowe obowiązki

Rezultatem tego założenia jest uregulowanie w sposób bardzo szeroki ochrony sygnalistów. Osoba zgłaszająca naruszenie ma czuć się bezpieczna i być pewna, że nie spotka ją z tytułu zgłoszenia żadna represja lub działanie odwetowe.

Ochrona uregulowana jest na kilku poziomach i sprowadza się do:

  • zakazu podejmowania działań odwetowych wobec sygnalistów,
  • ustanowieniu domniemań, które mają na celu zagwarantować ochronę przed roszczeniami pracodawcy bądź osób trzecich, lub ułatwić dochodzenie roszczeń wobec pracodawcy przez sygnalistę;
  • zapewnienia przez państwa członkowskie dostępu do środków wsparcia, takich jak dostęp do informacji i porad, wsparcie ze strony właściwych organów zaangażowanych w ochronę przed działaniami odwetowymi.

Z punktu widzenia pracodawcy znaczenie mają dwie pierwsze kategorie środków ochrony. Omówmy je po kolei.

Sygnalista w firmie – kim jest i kiedy będzie chroniony

W ostatnim czasie w publikacjach prasowych i internetowych, w szczególności koncentrujących się na tematyce HR-owej, przewija się wiele informacji, w których pojawia się termin „sygnalista”. Przyczyną jest bliskie (planowane na grudzień 2021 r.) wdrożenie do polskich przepisów postanowień unijnej dyrektywy w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii. Kim jest sygnalista i kiedy będzie chroniony?

Z artykułu dowiesz się m.in.:
  • Kiedy nowych przepisy dotyczące ochrony sygnalistów mają wejść w życie
  • Którzy pracodawcy będą zobowiązani do stosowania nowych przepisów i od kiedy
  • Kim są sygnaliści i jakie będą podstawowe obowiązki związane z ich ochroną
  • Dlaczego rola sygnalistów może być ważna dla pracodawców
  • Czy każda z osób zgłaszających naruszenie będzie miała status sygnalisty
  • Jaka relacja prawna pomiędzy firmą a osobą zgłaszającą będzie uzasadniała objęcie ochroną dotyczącą sygnalistów
  • Jakie domniemania związane z ochroną sygnalistów zostaną wprowadzone
  • Co to oznacza, że sygnalista powinien pozostawać w dobrej wierze

Na Portalu Kadrowym rozpoczynamy cykl artykułów, które mają na celu przedstawić tematykę związaną z ochroną sygnalistów i ułatwić pracodawcom przygotowanie się do nadchodzących obowiązków. 

Nowe przepisy o sygnalistach – kiedy zaczną obowiązywać i których pracodawców dotyczą

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/1937 w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (dalej: dyrektywa) została przyjęta 23 października 2019 r. i zgodnie z jej postanowieniami powinna być implementowana (wprowadzona) do  porządku prawnego państw członkowskich do 17 grudnia 2021 r. Obecnie w Polsce trwają prace legislacyjne mające na celu przyjęcie zasad wynikających z Dyrektywy w formie nowej ustawy.

Choć nie jest jeszcze znany jej projekt, to jednak już teraz, opierając się na przepisach Dyrektywy, można dość precyzyjnie prognozować, jakie nowe obowiązki zostaną nałożone na pracodawców w związku z nowym aktem prawnym. Od 17 grudnia 2021 r. muszą się z nimi liczyć wszyscy pracodawcy prywatni zatrudniający więcej niż 249 pracowników, a także wszyscy pracodawcy z sektora publicznego. Od grudnia 2023 r. obowiązki obejmą także pracodawców sektora prywatnego zatrudniających co najmniej 50 pracowników.

Sygnaliści - nowe obowiązki pracodawców

Unijna dyrektywa o sygnalistach – pracodawcy powinni przygotować się na nowe obowiązki

W następstwie wdrożenia unijnej dyrektywy o sygnalistach pracodawców czeka przygotowanie kanałów do dokonywania zgłoszeń i opracowanie odpowiednich procedur, a także wyznaczenie osób odpowiedzialnych za przyjmowanie zgłoszeń i działania następcze. Niezbędne będzie także przeprowadzenie szkoleń i akcji informacyjnej dla pracowników.

Kontakt

Masz pytanie?
Skontaktuj się z nami

+48 22 518 29 29

Copyright © 2024 Wszelkie prawa zastrzeżone

Obserwuj nas

fb-logo ink-logo inst-logo