Zmiany w urlopach rodzicielskich od 2016 roku

Począwszy od 2 stycznia 2016 r. dodatkowy urlop macierzyński został wchłonięty przez urlop rodzicielski. Oznacza to, że trzy główne rodzaje urlopów zostały zredukowane do dwóch tj. urlopu macierzyńskiego (podstawowego), którego wymiar nie ulegnie zmianom oraz wydłużonego urlopu rodzicielskiego. Wymiar tego urlopu wynosi:

• 32 tygodnie – w przypadku urodzenia jednego dziecka i

• 34 tygodnie – w przypadku urodzenia dwojga i więcej dzieci przy jednym porodzie

Sumarycznie długość płatnych urlopów związanych z narodzinami dziecka się nie zmieniła. W razie urodzenia jednego dziecka będą to, tak jak dotychczas, 52 tygodnie (20 tygodni macierzyńskiego + 32 tygodnie rodzicielskiego).

Urlop rodzicielski przysługuje bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego. Można go wykorzystać jednorazowo albo w nie więcej niż 4 częściach i nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy 6 rok życia. W przypadku korzystania z urlopu w częściach, części te również muszą przypadać bezpośrednio jedna po drugiej.

Nadal można łączyć urlop rodzicielski z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu, w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy. W takiej sytuacji wymiar urlopu rodzicielskiego będzie jednak wydłużony proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy wykonywanej przez pracownika w trakcie łączenia korzystania z tego urlopu (lub jego części) z pracą, maksymalnie do 64 tygodni (w przypadku korzystania z urlopu rodzicielskiego udzielonego na jedno dziecko) lub do 68 tygodni (w przypadku korzystania z urlopu rodzicielskiego udzielonego na dwoje lub więcej dzieci urodzonych przy jednym porodzie).

Od 2016 roku, z opieki nad dzieckiem mogą skorzystać oboje rodzice ubezpieczeni z dwóch różnych tytułów, z których jeden jest tytułem pracowniczym. Innymi słowy, gdy jeden z rodziców jest pracownikiem, a drugi podlega ubezpieczeniom z innego tytułu np. działalności gospodarczej, to rodzic – pracownik będzie mógł skorzystać z urlopu rodzicielskiego. Dotychczas ojciec dziecka będący pracownikiem nie mógł korzystać z urlopu rodzicielskiego w sytuacji, gdy mama dziecka była ubezpieczona np. z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.

Po pierwsze, wymiar urlopu ojcowskiego nie uległ zmianie, bo nadal wynosi 2 tygodnie. Jednak pracownik – ojciec może go podzielić na dwie części (każda nie krótsza niż tydzień) i każdą wykorzystać w dowolnym czasie. Po drugie, urlop ojcowski przysługuje do ukończenia przez dziecko 2. roku życia (24. miesiąca), a nie jak dotychczas – do ukończenia 1 roku.

Pracownikowi przysługują 2 dni zwolnienia od pracy w roku kalendarzowym z tytułu wychowywania dziecka w wieku do 14 lat. Nowa regulacja w tym zakresie umożliwia wykorzystanie tego corocznego zwolnienia od pracy nie tylko w dniach (2 dni), ale także w godzinach (16 godzin) – zgodnie z wyborem pracownika. Oznacza to, że mama lub tata dziecka uprawnieni do takiego zwolnienia od pracy mogą sami zdecydować, czy wezmą je w dniach czy godzinach. Swój wybór będą musieli wyrazić w pierwszym wniosku o jego udzielenie, złożonym w danym roku.

Pracownik składając pierwsze podanie o udzielenie 6 godzin takiego zwolnienia, będzie mógł do końca danego roku wnioskować o pozostałe 10 godzin, a więc też w ujęciu godzinowym.