Czy pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę, przebywający na urlopie bezpłatnym może korzystać z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (konkretnie, chodzi o świadczenie w postaci bonów podarunkowych)? Jeśli tak, proszę również o informację, czy to samo dotyczy pracownika na urlopie wychowawczym.
Fakt przebywania na urlopie bezpłatnym lub urlopie wychowawczym nie powinien pozbawiać pracownika prawa do uzyskiwania świadczeń finansowanych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (na warunkach wskazanych w regulaminie ZFŚS).
Na mocy art. 2 ustawy o ZFŚS, osobami uprawnionymi do korzystania z funduszu socjalnego są:
pracownicy oraz członkowie ich rodzin,
emeryci i renciści – byli pracownicy zakładu oraz członkowie ich rodzin.
osoby, którym zakład pracy przyznał prawo korzystania ze świadczeń ZFŚS w regulaminie gospodarowania zasobami socjalnymi.
Świadczenia z ZFŚS muszą być dystrybuowane wyłącznie w oparciu o tzw. kryterium socjalne czyli po uwzględnieniu sytuacji materialnej, rodzinnej oraz życiowej uprawnionej osoby. Nie jest dopuszczalnym stosowanie tu przesłanek o charakterze pozasocjalnym. A zatem przyznanie konkretnego wsparcia finansowanego ze środków wyasygnowanych na działalność socjalną pracodawcy, nie może być uzależniane przykładowo od stażu pracy, wymiaru czasu pracy, statusu osoby uprawnionej (pracownik, emeryt, rencista), przynależności pracownika do związku zawodowego lub określonej grupy zawodowej (por. wyrok Sądu Najwyższego z 16 sierpnia 2005 r., sygn. akt I PK 12/05).
Ustawodawca nie ograniczył ponadto uprawnienia do korzystania z ZFŚS tylko do pracowników faktycznie świadczących pracę. Zatem każdy pracownik pozostający w stosunku pracy (w zatrudnieniu), w tym np. korzystający z urlopu bezpłatnego oraz wychowawczego, ma prawo otrzymywać świadczenia z ZFŚS na zasadach i warunkach określonych w regulaminie gospodarowania funduszem socjalnym.
Pracownik przebywający na urlopie bezpłatnym bądź wychowawczym jest nadal pracownikiem danego pracodawcy (pozostaje w stosunku pracy). Pogląd, iż pracownik na urlopie bezpłatnym lub wychowawczym może otrzymywać pomoc z funduszu socjalnego, uzasadniać można również tym, że na osoby takie zakłady pracy muszą dokonywać odpisów na ZFŚS.
Mariusz Pigulski