Jak zmienią się limity zwolnień w podatku PIT od 1 stycznia 2018 r.

W stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2017 r. z podatku dochodowego zwolnione są zapomogi:

1. otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci – do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł,

2. inne niż wymienione wyżej, wypłacane z funduszy zakładowej lub międzyzakładowej organizacji związkowej pracownikom należącym do tej organizacji – do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 638 zł.

Ustawa o podatku dochodowym nie definiuje pojęć „zapomoga”, czy „długotrwała choroba”. Uzasadnione jest zatem posługiwanie się w tym przypadku definicjami występującymi w słownikach języka polskiego. Powołując się na językowe znaczenie wyrazów, przez zapomogę należy rozumieć jednorazowe świadczenie pieniężne mające na celu wsparcie finansowe osoby, która z ważnych przyczyn znalazła się w trudnej sytuacji życiowej. Natomiast przez długotrwałą chorobę należy rozumieć chorobę wymagającą długotrwałego leczenia w sposób stały lub przez długi okres, mającą długotrwały przebieg. Z kolei pod pojęciem „indywidualne zdarzenie losowe” mieszczą się wszelkie zdarzenia, które są nieprzewidziane, niemożliwe do uniknięcia nawet przy zachowaniu należytej staranności, np. nieszczęśliwe wypadki powodujące uszczerbek na zdrowiu, pożar lub zalanie wodą domu lub mieszkania, włamanie, kradzież itp. Jako „klęskę żywiołową” określa się zdarzenie spowodowane niszczycielskim działaniem sił przyrody, np. powódź, huragan, gradobicie itp.

Do końca 2017 roku pierwsza grupa zapomóg jest objęta zwolnieniem z podatku dochodowego jeśli jest ona wypłacona z wymienionych tytułów i w skali roku nie przekroczy kwoty 2.280 zł. Nie ma znaczenia natomiast, jakie płatnik wykorzysta środki na wypłatę zapomogi.

Od 1 stycznia 2018 r. zakres zwolnienia zależeć będzie od źródła sfinansowania zapomóg. Zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci z funduszu socjalnego, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, z funduszy związków zawodowych lub zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra nie będą podlegać opodatkowaniu. Dla tych zapomóg limitu nie ma. Natomiast zapomogi z innych źródeł będą zwolnione do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 6.000 zł.

Natomiast dla innego rodzaju zapomóg, ale od związków zawodowych, podniesiono limit zwolnienia z 638 zł do 1.000 zł w roku podatkowym.

Świadczenia otrzymywane przez emerytów lub rencistów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy, w tym od związków zawodowych, do końca 2017 roku są wolne od podatku PIT do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł (art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o PIT). Po zmianach limit ten wynosi 3.000 zł. Dopiero po przekroczeniu tej kwoty należny będzie 10% podatek zryczałtowany.

Również świadczenia otrzymane na podstawie odrębnych przepisów przez członków rodzin zmarłych pracowników oraz zmarłych emerytów lub rencistów będą zwolnione do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 3.000 zł.

Od 2018 roku pracownicy zapłacą podatek od świadczeń socjalnych dopiero od nadwyżki ponad 1.000 zł w roku podatkowym. Z 380 zł do 1.000 zł podwyższono bowiem limit zwolnienia dla wartości otrzymanych przez pracownika w roku podatkowym w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych.

Odrębne zwolnienie dla świadczeń od pracodawcy z tytułu opieki nad dziećmi ze środków spoza zakładowego funduszu świadczeń socjalnych zostało ujednolicone i podwyższone. Do końca 2017 roku istnieją dwa miesięczne limity zwolnienia na każde małoletnie dziecko, w zależności od rodzaju instytucji zapewniającej opiekę. W razie gdy sprawował ją dzienny opiekun, żłobek lub klub dziecięcy, świadczenia na to przeznaczone były wolne do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 400 zł. Jeśli dziecko pozostawało pod opieką przedszkola – do wysokości nie wyższej niż 200 zł. Chodzi tu o dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym pracownik:

1. wykonywał władzę rodzicielską;

2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Po zmianie świadczenia, które nie są finansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, otrzymane od pracodawcy z tytułu objęcia dziecka pracownika opieką sprawowaną zarówno przez dziennego opiekuna, jak i w razie uczęszczania dziecka pracownika do żłobka, klubu dziecięcego lub przedszkola, są zwolnione do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 1.000 zł, na każde takie dziecko.

W związku ze zmianą w zakresie zwolnienia, odpowiedniego dostosowania wymagała treść przepisu regulującego możliwość ujmowania w kosztach uzyskania przychodów pracodawcy kosztów z tytułu:

1. prowadzenia zakładowego żłobka, zakładowego klubu dziecięcego lub zakładowego przedszkola,

2. dofinansowania pracownikowi wydatków związanych z:

• objęciem dziecka pracownika opieką sprawowaną przez dziennego opiekuna lub uczęszczaniem dziecka pracownika do żłobka lub klubu dziecięcego,

• uczęszczaniem dziecka pracownika do przedszkola.

Możliwość ujęcia powyższych kosztów w kosztach podatkowych jest skorelowana z limitami zwolnień (400 zł i 200 zł). Od 1 stycznia 2018 r. kosztami uzyskania przychodów będą także koszty poniesione przez pracodawcę, pod warunkiem że nie zostały sfinansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, z tytułu:

1. prowadzenia zakładowego żłobka, zakładowego klubu dziecięcego lub zakładowego przedszkola – do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 1.000 zł na każde dziecko pracownika, uczęszczają ce do jednej z wymienionych jednostek,

2. dofinansowania pracownikowi wydatków związanych z objęciem dziecka pracownika opieką sprawowaną przez dziennego opiekuna lub uczę szczaniem dziecka pracownika do żłobka, klubu dziecięcego lub przedszkola – do wysokości nieprzekraczającej kwoty wydatków poniesionych i udokumentowanych przez pracownika, miesięcznie nie więcej niż kwota 1.000 zł na każde dziecko.

Zwolnieniem przedmiotowym objęte są dopłaty do wypoczynku zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie, w formie wczasów, kolonii, obozów i zimowisk, w tym również połączonego z nauką, pobytu na leczeniu sanatoryjnym, w placówkach leczniczo-sanatoryjnych, rehabilitacyjno-szkoleniowych i leczniczo-opiekuńczych, oraz przejazdów związanych z tym wypoczynkiem i pobytem na leczeniu – dzieci i młodzieży do lat 18. Jeśli dopłaty pochodzą z funduszu socjalnego, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra, nie podlegają opodatkowaniu (limit nie istnieje). A jeśli z innych źródeł, do końca 2017 roku, wolne są do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 760 zł. Od nowego roku natomiast wprowadzony zostaje limit korzystniejszy, bo wynoszący 2.000 zł.