Wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca – cz. II

Izabela Nowacka
Izabela Nowacka
13.05.2013AKTUALNE

Wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca – cz. II

Obliczanie wynagrodzenia za przepracowana część miesiąca, w którym pracownik był nieobecny z innych przyczyn niż choroba różni się od omówionych w ubiegłym tygodniu przypadków naliczania płacy za miesiące „chorobowe”. W tym przypadku nie stosuje się stałego podzielnika, istotny jest natomiast wymiar czasu pracy pracownika w danym miesiącu. Poniżej prezentujemy drugą część opracowania o naliczaniu wynagrodzenia za przepracowana część miesiąca – od urlopu wypoczynkowego, po sytuacje nawiązania (lub ustania) zatrudnienia w trakcie miesiąca.

Nieobecność inna niż choroba – inne zasady liczenia płacy za przepracowaną część miesiąca

W przypadku innej nieobecności niż spowodowanej chorobą lub pobieraniem zasiłku, do wynagrodzenia za część przepracowaną miesiąca, stosuje się § 12 rozporządzenia w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy.
Zgodnie z powyższym przepisem w celu obliczenia wynagrodzenia, ustalonego w stawce miesięcznej w stałej wysokości za przepracowaną część miesiąca, jeżeli pracownik w tym miesiącu był nieobecny w pracy z innych przyczyn niż niezdolność do pracy spowodowana chorobą i za czas tej nieobecności nie zachowuje prawa do wynagrodzenia, pracodawca dzieli miesięczną stawkę wynagrodzenia przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w tym miesiącu i otrzymaną kwotę mnoży przez liczbę godzin nieobecności pracownika w pracy z tych przyczyn. Tak obliczoną kwotę wynagrodzenia odejmuje się od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc.
W ten sposób oblicza się wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca, gdy przez część miesiąca pracownik był np. na urlopie bezpłatnym, przeszedł w trakcie miesiąca na urlop wychowawczy czy też miał nieusprawiedliwioną nieobecność w pracy, za którą nie przysługuje wynagrodzenie. Ten sposób obliczania wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca stosuje się także w przypadku obliczania wynagrodzenia pracownika, ustalonego w stawce miesięcznej w stałej wysokości, gdy okres pozostawania pracownika w stosunku pracy nie obejmuje pełnego miesiąca (pracownik podjął/zakończył zatrudnienie w trakcie miesiąca).

Pracownica jest wynagradzana stawką wynoszącą 4500 zł. Dnia 15 kwietnia 2013 r. rozpoczęła urlop wychowawczy. Jej wynagrodzenie za kwiecień wynosi:

  • 4500 zł : 168 godzin do przepracowania w kwietniu 2013 r. = 26,79 zł,

  • 26,79 zł x 96 godz. (12 dni roboczych x 8 godz. w okresie od 15 do 30 kwietnia) = 2571,84 zł,

  • 4500 zł – 2571,84 zł = 1928,16 zł.

Choroba i urlop w jednym miesiącu – trzeba stosować obie metody obliczeń

Bywa, że w jednym miesiącu wystąpią dwie różne nieobecności, tj. zarówno choroba, jak i np. urlop bezpłatny czy zakończenie umowy o pracę. Aby obliczyć wynagrodzenie za pracę należy wówczas wykorzystać oba wzory wynikające z § 11 i § 12 rozporządzenia, z tym że końcowa kwota należnego wynagrodzenia to różnica między pełną stawką miesięczną a sumą kwot odliczeń z tytułu każdej z nieobecności.

Pracownica jest wynagradzana stawką wynoszącą 4500 zł. Dnia 15 kwietnia 2013 r. rozpoczęła urlop wychowawczy, a wcześniej w tym miesiącu – od 8 do 10 kwietnia, chorowała. Pierwszy krok to obliczenie kwoty odliczenia z zastosowaniem dzielnika 30, tak jak przy niezdolności chorobowej:

  • 4500 zł : 30 = 150 zł,

  • 150 zł x 3 dni zwolnienia = 450 zł.

Drugi etap to obliczenie kwoty do odliczenia, w oparciu o stawkę godzinową dla innej nieobecności czyli tutaj urlopu wychowawczego:

  • 4500 zł : 168 godzin do przepracowania w kwietniu 2013 r. = 26,79 zł,

  • 26,79 zł x 96 godz. (12 dni roboczych x 8 godz. w okresie od 15 do 30 kwietnia) = 2571,84 zł,

  • 4500 zł – 2571,84 zł = 1928,16 zł.

W celu obliczenia wynagrodzenie za przepracowaną część kwietnia należy od kwoty 4500 zł odjąć sumę obu odliczeń:

  • 4500 zł – (450 zł + 2571,84 zł) = 4500 zł – 3021,84 zł = 1478,16 zł.

Jeżeli pracownik był nieobecny w pracy przez cały miesiąc – zarówno z powodu choroby, jak i innej przyczyny, wynagrodzenie nie przysługuje w ogóle.

Pracownik jest zatrudniony na umowę o pracę na czas określony do 14 maja 2013 r. Od 1 do 14 maja przybywał na zwolnieniu lekarskim. Okres zatrudnienia pokrył się w całości z okresem choroby, wobec tego wynagrodzenie wynosi 0 zł.

Pracownik od 1 do 15 maja 2013 r. sprawował opiekę nad chorym dzieckiem, a od 16 maja przebywa na urlopie bezpłatnym. Za okres opieki przysługuje zasiłek opiekuńczy, a za okres urlopu bezpłatnego wynagrodzenie nie przysługuje, więc za maj pracownik nie otrzyma żadnego wynagrodzenia.

Za urlop wypoczynkowy wynagrodzenie jak za pracę

Jeżeli w miesiącu udzielono pracownikowi urlopu wypoczynkowego, to dla celów ustalenia wynagrodzenia za pracę urlop traktuje się jak czas przepracowany. Przy wynagrodzeniu w stałej stawce godzinowej oraz miesięcznej urlop pozostaje więc bez wpływu na wysokość wynagrodzenia. Pracownik otrzymuje swoje stałe wynagrodzenie jak w miesiącu w całości przepracowanym.

Pracownik A ma wynagrodzenie w miesięcznej stawce ryczałtowej 2000 zł, a pracownik B – w godzinowej wynoszącej 12 zł. W maju 2013 r. obaj pracownicy byli na 24-godzinnym urlopie wypoczynkowym. Za maj pracownicy otrzymają odpowiednio: 2000 zł oraz 1920 zł (160 godzin x 12 zł).

Przy wynagrodzeniu zmiennym – prowizyjnym i akordowym, gdzie jego wysokość kształtuje wynik pracy, ostateczna należność za miesiąc z urlopem wypoczynkowym składa się z wynagrodzenia za faktycznie wykonaną pracę oraz wynagrodzenia urlopowego, które zrekompensuje finansowo czas odpoczynku.

W maju 2013 r. pracownica zatrudniona w hotelu, wynagradzana według stawki akordowej – 15 zł za każdy posprzątany pokój, była na urlopie przez 40 godzin (5 dni). W okresie pracy uprzątnęła 224 pokoje, za co przysługuje wynagrodzenie 3360 zł (15 zł x 224). Oprócz tego wynagrodzenia dostanie również wynagrodzenie urlopowe za 40 godzin urlopu obliczone na podstawie wynagrodzenia wypłaconego od lutego do kwietnia 2013 r.

Wpływ rozkładu czasu pracy na wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca

W przypadku zatrudnienia trwającego tylko przez część miesiąca, czasem trudno obliczyć wynagrodzenie pracownikom niepełnoetatowym lub zatrudnionym w takim systemie czasu pracy, gdzie rozkład pracy jest nierównomierny – np. w systemie równoważnym czy przy pilnowaniu mienia. Chodzi tu o sytuację, kiedy wynagrodzenie jest określone w stałej stawce miesięcznej. Problem pojawia się przy ustalaniu liczby godzin nieobecności pracownika w pracy, a więc liczby godzin brakujących do osiągnięcia nominału obliczonego według art. 130 Kodeksu pracy.

Stosując § 12 rozporządzenia o wynagrodzeniach, nie wiadomo czy brać pod uwagę system i rozkład czasu pracy w danym miesiącu, czy bez względu na rozłożenie pracy, wyliczyć nominał dla nieprzepracowanej części miesiąca, zgodnie z art. 130 Kodeksu pracy (okres pozostawania w stosunku pracy).

GIP, w piśmie z 6 stycznia 2010 r. (GPP-364/118-4560-79/09/PE/RP) potwierdził, że do wyliczenia wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca przyjmuje się liczbę godzin jaka brakuje pracownikowi do osiągnięcia nominału w danym miesiącu. Innymi słowy, to jest liczba godzin nieobecności pracownika w pracy, a nie liczba godzin jaka była do przepracowania w tym okresie.

Pracownik został zatrudniony 18 marca 2013 r. z pensją miesięczną 3400 zł. Na ten miesiąc miał zaplanowaną pracę przez 8 dni po 12 godzin. W marcu przepracował więc 96 godzin. Wymiar czasu pracy dla całego marca wynosił 168 godzin. Pracownikowi do wypracowania tego wymiaru „zabrakło” 72 godzin i z uwzględnieniem tej liczby należy obliczyć wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca (a nie 88 godzin – czyli liczby godzin, jaka była do przepracowania od 1 do 17 marca 2013 r.). Za marzec pracownikowi przysługiwało wynagrodzenie w wysokości:

  • 3400 zł : 168 godzin = 20,24 zł,

  • 20,24 zł x 72 godziny = 1457,28 zł,

  • 3400 zł – 1457,28 zł = 1942,72 zł.

Wynagrodzenie przy zmianie wymiaru czasu pracy w trakcie miesiąca

Jeżeli w trakcie danego miesiąca dochodzi do przejścia na inny wymiar czasu pracy, pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za część miesiąca pracy w dotychczasowym wymiarze etatu i za część – w nowym wymiarze.
Ze stanowiska GIP z 6 kwietnia 2009 r. w sprawie obliczania wynagrodzenia przy zmianie wielkości etatu w ciągu miesiąca (GPP-471-4560-24/09/PE/RP) wynika, że zastosowanie ma tutaj § 12 ust. 2 rozporządzenia, za pomocą którego oblicza się wynagrodzenie przy zatrudnieniu nieobejmującym pełnego miesiąca. Obliczenie wynagrodzenia za cały miesiąc przebiega więc dwuetapowo:

  • pierwszy krok to obliczenie wysokości pensji za część miesiąca przepracowaną według starego wymiaru,

  • drugi – obliczenie częściowej płacy za pracę w wyższym/niższym wymiarze.

Wynagrodzenie za cały miesiąc stanowi sumę obu kwot za poszczególne części miesiąca.

Od 14 maja 2013 r. pracownikowi podniesiono wymiar czasu pracy z 1/2 etatu do 3/4. Do 13 maja pracownik zarabiał 900 zł, natomiast po podwyżce etatu, pensja wzrosła do 1400 zł.

Nominalny czas pracy w maju 2013 r. dla 1/2 etatu wynosi 80 godzin (1/2 etatu x 160 godzin), a dla 3/4 etatu – 120 godzin (3/4 etatu x 160 godzin).

Krok 1. Obliczenie pensji za okres od 1 do 13 maja 2013 r.:

   Płacę podstawową sprzed zmiany etatu dzielimy przez liczbę godzin przypadających do przepracowania na 1/2 etatu:

  • 900 zł : 80 godzin = 11,25 zł.

Stawkę godzinową mnożymy przez liczbę godzin przepracowanych na 1/2 etatu do 13 maja:

  • 7 dni x 4 godziny = 28 godzin,

  • 11,25 zł x 28 godzin = 315 zł,

Krok 2. Obliczenie pensji za okres od 14 do 31 maja 2013 r.:

Wynagrodzenie zasadnicze po zmianie etatu i podwyżce dzielimy przez liczbę godzin przypadających do przepracowania dla 3/4 etatu:

  • 1400 zł : 120 godzin = 11,67 zł.

Stawkę godzinową mnożymy przez liczbę godzin przepracowanych po zmianie etatu:

  • 13 dni x 6 godzin = 78 godzin,

  • 11,67 zł x 78 godzin = 910,26 zł.

Krok 3. Obliczenie wynagrodzenia za cały miesiąc poprzezzsumowanie obu pensji za części miesiąca:

  • 315 zł + 910,26 zł = 1225,26 zł.


Autorem odpowiedzi jest: 

Izabela Nowacka


Izabela Nowacka
AUTOR
Ekonomista, specjalizuje się w prawie pracy, ubezpieczeniach społecznych i prawie podatkowym. Autorka licznych publikacji z zakresu rozliczania wynagrodzeń, współpracuje z wieloma wydawnictwami, jest autorką publikacji m.in. w Rzeczpospolitej, Monitorze Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, Monitorze rachunkowości budżetowej

Nagrody i wyróżnienia

Certyfikat rzetelnosci Laur zaufania SMB logo Top firma

Copyright © 2024 Wszelkie prawa zastrzeżone

Obserwuj nas

fb-logo ink-logo inst-logo