Od 18 czerwca obowiązują nowe przepisy dotyczące delegowania pracowników w ramach świadczenia usług. Ustawa wprowadza szereg obowiązków – przede wszystkim dla pracodawców, którzy delegują pracowników do Polski.
Nowe regulacje wynikają z koniecznością wdrożenia do polskiego prawa unijnej dyrektywy 2014/67/UE. Jej celem jest umożliwienie egzekwowania minimalnych warunków zatrudnienia w państwie członkowskim, do którego dany pracownik został delegowany.
W ustawie określono zasady:
ochrony pracowników delegowanych do naszego kraju;
kontroli przestrzegania przepisów o delegowaniu pracowników;
współpracy Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) z organami innych państw członkowskich dotyczącej delegowania pracowników;
transgranicznego egzekwowania administracyjnych kar pieniężnych lub grzywien administracyjnych.
Pracownikowi delegowanemu trzeba zapewnić minimalne warunki zatrudnienia
Nowa regulacja określa warunki zatrudniania pracowników delegowanych do pracy w Polsce. Pracodawca delegujący pracownika do naszego kraju musi zapewnić mu warunki zatrudnienia w sposób wskazany w ustawie. Dotyczy to m.in.:
norm i wymiaru czasu pracy,
wymiaru urlopu wypoczynkowego,
minimalnego wynagrodzenia za pracę,
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Ustawa wprowadza też przepisy dotyczące solidarnej odpowiedzialności polskiego pracodawcy, u którego zostaną zatrudnieni pracownicy oddelegowani z innego kraju. Dotyczy to w szczególności sektora budowlanego.
Nowe obowiązki pracodawców delegujących
Ustawa określa na nowo obowiązki pracodawcy delegującego pracownika do Polski. Taki pracodawca musi przede wszystkim wyznaczyć osobę upoważnioną do kontaktów z PIP oraz do przesyłania i otrzymywania dokumentów. Osoba taka w czasie delegowania ma przebywać w naszym kraju. Pracodawca delegujący pracownika jest zobowiązany także (w okresie delegowania) do przechowywania w Polsce niektórych dokumentów (w postaci elektronicznej lub papierowej) związanych ze stosunkiem pracy oraz do ich udostępniania na wniosek PIP.
Jednocześnie w ciągu 2 lat – po zakończeniu pracy w Polsce przez pracownika delegowanego – pracodawca ma obowiązek dostarczyć PIP dokumenty związane z jego stosunkiem pracy, nie później niż w ciągu 15 dni roboczych od daty otrzymania wniosku z Inspekcji.
Ponadto, pracodawca delegujący pracownika do Polski, będzie musiał złożyć PIP – najpóźniej w dniu rozpoczęcia świadczenia usługi – oświadczenie zawierające informacje niezbędne do przeprowadzenia kontroli w miejscu pracy pracownika.
Delegowanie pracowników do Polski |
|
Wyznaczenie osoby upoważnionej do kontaktów |
Pracodawca ma obowiązek wyznaczenia osoby upoważnionej do pośredniczenia w kontaktach z PIP oraz do przesyłania i otrzymywania dokumentów lub zawiadomień, przebywającej w okresie delegowania na terytorium Polski. Na żądanie PIP osoba ta ma obowiązek niezwłocznego przekazania inspekcji danych osoby upoważnionej przez pracodawcę delegującego pracownika do reprezentowania go w trakcie prowadzonej przez PIP kontroli. |
Złożenie oświadczenia zawierającego informacje niezbędne dla przeprowadzenia kontroli |
Pracodawca delegujący pracownika na terytorium Polski najpóźniej w dniu rozpoczęcia świadczenia usługi ma obowiązek złożenia PIP oświadczenia (w języku polskim lub angielskim, w formie pisemnej lub elektronicznej) zawierającego informacje niezbędne w celu przeprowadzenia kontroli sytuacji faktycznej w miejscu pracy. Dane te obejmują: 1) dane identyfikacyjne pracodawcy:
2) przewidywaną liczbę pracowników delegowanych na terytorium Polski wraz z danymi obejmującymi ich imię i nazwisko, datę urodzenia oraz obywatelstwo; 3) przewidywaną datę rozpoczęcia i zakończenia delegowania pracowników na terytorium Polski; 4) adresy miejsca pracy pracowników delegowanych; 5) charakter usług uzasadniający delegowanie pracowników na terytorium Polski; 6) dane osoby wyznaczonej do kontaktów obejmujące jej imię i nazwisko, adres, pod którym przebywa, oraz numer telefonu i adres poczty elektronicznej o charakterze służbowym; 7) miejsce przechowywania dokumentów dotyczących delegowanego pracownika Uwaga: o każdej zmianie powyższych danych (dot. pkt 1, 6 i 7) pracodawca ma obowiązek zawiadomić PIP w ciągu 7 dni od zaistnienia zmiany. |
Przechowywanie dokumentów w okresie delegowania pracownika |
Pracodawca delegujący pracownika na terytorium RP jest zobowiązany w okresie delegowania do przechowywania na terytorium Polski, w postaci papierowej lub elektronicznej: 1) kopii umowy o pracę pracownika delegowanego lub innego równoważnego dokumentu poświadczającego warunki zatrudnienia w ramach nawiązanego stosunku pracy; 2) dokumentacji dotyczącej czasu pracy pracownika delegowanego w zakresie rozpoczęcia i zakończenia pracy oraz liczby godzin przepracowanych w danym dniu lub jej kopii; 3) dokumentów określających wysokość wynagrodzenia pracownika delegowanego na terytorium Polski wraz z wysokością dokonanych odliczeń zgodnie z właściwym prawem oraz dowodów wypłaty pracownikowi wynagrodzenia lub ich kopii. |
Udostępnianie dokumentacji na żądanie PIP |
Pracodawca delegujący pracownika na terytorium RP ma obowiązek, na wniosek PIP, do udostępniania ww. dokumentów w okresie delegowania oraz ich tłumaczenia na język polski, nie później niż w terminie 5 dni roboczych od dnia otrzymania wniosku inspekcji pracy. Ponadto, w okresie 2 lat po zakończeniu wykonywania pracy przez pracownika delegowanegona terytorium Polski, na wniosek PIP, pracodawca delegujący pracownika ma obowiązek dostarczyć PIP wyżej wskazane dokumenty, nie później niż w terminie 15 dni roboczych od dnia otrzymania wniosku. Wniosek PIP może obejmować również żądanie tłumaczenia określonych dokumentów na język polski. |
Dodatkowe obowiązki i uprawnienia PIP
Obowiązujące przepisy określają także zadania Państwowej Inspekcji Pracy związane z delegowaniem pracowników w ramach świadczenia usług. Nowym zadaniem PIP jest m.in. prowadzenie i aktualizowanie – w języku polskim i co najmniej jednym innym języku oficjalnym UE – strony internetowej, na której będą opisane warunki zatrudnienia i przepisy prawne, które muszą być stosowane do pracowników delegowanych na terytorium Polski. Na stronie będzie opisana też procedura składania skarg i dochodzenia roszczeń ze stosunku pracy.
PIP ma również współpracować z organami państw członkowskich, np. będzie informować o warunkach zatrudnienia pracowników delegowanych do Polski. Inspekcja ma też powiadamiać pracodawców delegujących pracowników z Polski o ewentualnych decyzjach w sprawie nałożenia na nich administracyjnych kar pieniężnych lub grzywien administracyjnych, a także o wnioskach o egzekucję takich kar lub grzywien.
Państwową Inspekcję Pracy zobowiązano też do przeprowadzania kontroli prawidłowości delegowania pracowników do Polski. Chodzi np. o ustalenie czy pracodawca delegujący pracownika do naszego kraju rzeczywiście prowadzi znaczną działalność w innym państwie członkowskim i czy delegowanie pracownika ma charakter tymczasowy.
ustawa z 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług (Dz.U. z 2016 r. poz. 868).
Leszek Skupski