Nie ma przeciwwskazań, by w umowie o pracę jako dzień rozpoczęcia pracy wskazać dzień ustawowo wolny od pracy (np. 1 lub 3 maja), niezależnie od tego, że pracownik faktycznie przystąpi do wykonywania pracy w późniejszym terminie.
Z chwilą nawiązania stosunku pracy powstają po stronie pracodawcy i pracownika prawa i obowiązki wynikające ze stosunku pracy. Prawidłowe określenie daty nawiązania stosunku pracy ma więc dla stron stosunku pracy istotne znaczenie praktyczne.
Zgodnie z Kodeksem pracy, dzień zawarcia umowy o pracę i dzień nawiązania stosunku pracy nie muszą się ze sobą pokrywać. Na rozróżnienie tych terminów wyraźnie wskazuje art. 26 k.p. W zależności bowiem od poczynionych przez strony ustaleń, stosunek pracy nawiązuję się:
z dniem, w którym została zawarta umowa o pracę albo
z dniem określonym w umowie o pracę jako dzień rozpoczęcia pracy, który strony same określiły przy zawieraniu umowy.
Nawiązanie stosunku pracy w dacie określonej w umowie jako data rozpoczęcia pracy następuje niezależnie od tego, czy pracownik przystąpił do wykonywania pracy czy też nie. Termin rozpoczęcia pracy (jako jeden z elementów umowy o pracę, z którym prawo wiąże skutek w postaci nawiązania stosunku pracy) nie zawsze musi być przy tym tożsamy z dniem, w którym pracownik faktycznie przystąpił do wykonywania pracy.
Przykładowo, do nawiązania stosunku pracy może dojść 3 maja 2016 r., niezależnie od tego, że pracownik przystąpi do wykonywania pracy dopiero w najbliższym dniu, będącym dla niego zgodnie z harmonogramem dniem roboczym (np. w poniedziałek 6 maja).
Stosunek pracy może się nawiązać w każdym dniu, a więc zarówno w dniu pracy, jak i w dniu wolnym od pracy (niedziela, święto, dzień wolny od pracy z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy).
Jednym z obowiązków pracodawcy jest określony w art. 36 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązek zgłoszenia pracownika do ubezpieczeń społecznych. Termin ten wynosi 7 dni od dnia powstania obowiązku ubezpieczenia.
W przypadku pracownika będzie to dzień nawiązania stosunku pracy, czyli:
dzień zawarcia umowy, lub
dzień określony w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy (nawet jeśli w tym dniu pracownik faktycznie nie wykonywałby pracy).
Od tego dnia dana osoba staje się pracownikiem i podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu.
Jeżeli zatem strony stosunku pracy określiły w umowie o pracę jako termin nawiązania stosunku pracy np. 1 maja, 7-dniowy termin na zgłoszenie pracownika do ubezpieczenia biegnie od tego dnia.
art. 26 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.),
art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 36 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
Marcin Dawidziuk