Klient zwrócił się do nas z prośbą o pomoc w rozwiązaniu następującego przypadku: Planujemy zmodyfikować czas pracy osób zatrudnionych w urzędzie gminy. W poniedziałek praca miałaby być świadczona o godzinę dłużej (9 godzin), a z kolei w piątek - godzinę krócej (7 godzin) - łącznie przez 40 godzin w tygodniu. Czy jest to dopuszczalne (z Kodeksu pracy wynika, że czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy)? Jeśli tak, to w jaki sposób prawidłowo zapisać te zmiany w regulaminie pracy?
Odpowiedź na pytanie zlecone przez klienta
Przyjmując za podstawę przedstawiony powyżej stan faktyczny: Możliwość polecania pracownikom urzędu pracy według wskazanego w pytaniu rozkładu możliwa jest przy zastosowaniu równoważnego systemu czasu pracy.
Jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją, może być stosowany system równoważnego czasu pracy, w którym jest dopuszczalne przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej jednak niż do 12 godzin. Przedłużony dobowy wymiar czasu pracy jest równoważony krótszym dobowym wymiarem czasu pracy w niektórych dniach lub dniami wolnymi od pracy.
System równoważnego czasu pracy dopuszcza możliwość przedłużenia dobowego wymiaru czasu pracy pracowników maksymalnie do 12 godzin. Pracodawca może jednak powierzać pracownikom pracę w niższym wymiarze, np. jednego dnia w wymiarze 9 godzin a innego dla zrównoważenia przedłużonego dobowego wymiaru czasu pracy w wymiarze 7 godzin. Pamiętać jedynie musi, iż pomimo przedłużenia dobowego wymiaru czasu pracy, nie ulega zmianie tygodniowy wymiar czasu pracy pracowników, który wynosi przeciętnie 40 godzin.
Swoboda oceny czy zasadne jest wprowadzenie takiego systemu czasu pracy nie jest nieograniczona. Rodzaj pracy lub jej organizacja stanowić muszą obiektywną i względnie trwałą przesłankę potrzeby stosowania równoważnego systemu czasu pracy. Przykładowo, wydaje się nieuzasadnione wprowadzenie omawianego systemu czasu pracy w przypadku doraźnego spiętrzenia prac albo nieobecności w pracy pracownika lub nieobecności pracowników w sezonie urlopowym.
Przykładowy zapis w regulaminie pracy dotyczący równoważnego systemu czasu pracy może brzmieć następująco:
§ 1. W Urzędzie obowiązuje równoważny system czasu pracy, w którym dopuszczalne jest przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy do 12 godzin w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 1 miesiąca. Przedłużony dobowy wymiar czasu pracy równoważony jest krótszym dobowym wymiarem czasu pracy w niektórych dniach lub dniami wolnymi od pracy.
§ 2. Pracownicy działu administracji wykonują pracę według następującego rozkładu czasu pracy: w poniedziałki w wymiarze 9 godzin, we wtorki, środy i czwartki w wymiarze 8 godzin, w piątki w wymiarze 7 godzin.
Joanna Kaleta