Sztywne planowanie godzin pracy w systemie równoważnym - pułapki
W naszej firmie pracownicy są zatrudnieni w podstawowym systemie czasu pracy od poniedziałku do piątku od 8.00-16.00 w jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym. Od tego miesiąca ze względów organizacyjnych jednej z pracownic zmieniono system czasu pracy na równoważny. Jej rozkład czasu pracy wygląda następująco:
» poniedziałek, wtorek, środa, czwartek po 9 godzin
» piątek 4 godziny.
Bardzo proszę o wyjaśnienie jak mam obliczyć wymiar czasu pracy tej pracownicy za listopad 2011 gdzie święto 11 wypada w dniu kiedy wspomniana pracownica miała do przepracowania 4 godziny, ponadto złożyła ona wniosek urlopowy na dzień 30 listopada?
Wymiar czasu pracy pracowników, których obowiązuje równoważny system czasu pracy, oblicza się tak samo jak wymiar czasu pracy pracowników zatrudnionych w systemie podstawowym.
1. Wymiar czasu liczymy tak samo
Obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym oblicza się:
- mnożąc 40 godzin przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym, a następnie
- dodając do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku.
Przedstawiony wzór obliczania obowiązującego pracowników wymiaru czasu pracy obejmuje wszystkich pracowników bez względu na system czasu pracy w jakim są zatrudnieni. Jedynym wyjątkiem są pracownicy wykonujący pracę w systemie pracy w ruchu ciągłym, dla których ustawodawca przewidział inny sposób obliczania obowiązującego ich wymiaru czasu pracy.
A zatem wymiar czasu pracy pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy, w równoważnym systemie czasu pracy, w listopadzie tego roku (przy założeniu, że dniem wolnym od pracy są soboty) wynosi: 160 godzin [(4 tyg. x 40 godz.) + (2 dni x 8 godz. ) - (2 dni świąteczne x 8 godz.)].
2. Trzeba prawidłowo rozłożyć wyliczony wymiar
Tak obliczony wymiar czasu pracy pracodawca zobowiązany jest rozłożyć na poszczególne dni pracy pracownika, pamiętając jednak, iż w przypadku pracownika opisanego w pytaniu przypadające na wtorek (1 listopada) i piątek (11 listopada) święta powinny być dniami wolnymi od pracy. A zatem obliczając wymiar czasu pracy pracownika zatrudnionego w równoważnym systemie czasu pracy bez znaczenia jest obowiązujący go rozkład dni pracy i liczba godzin jaką w poszczególnych dniach pracownik ma przepracować. Przypadające w trakcie okresu rozliczeniowego święta, bez względu na faktyczną liczbę godzin jaką pracownik miałby do przepracowania w tych dniach, obniżają obowiązujący go wymiar czasu pracy zawsze o 8 godzin.
Sztywne określanie godzin pracy w systemie równoważnym może prowadzić do nieprawidłowości
Pracodawca nie może zakładać, iż w każdym miesiącu, pracownik zatrudniony w równoważnym systemie czasu pracy, wykonywać będzie pracę zgodnie z góry określonym rozkładem czasu pracy przewidującym pracę we wszystkie poniedziałki, wtorki, środy i czwartki po 9 godzin a w piątki po 4 godziny. Ten ogólny rozkład czasu pracy pracodawca zobowiązany jest każdorazowo dostosowywać do obowiązującego pracownika w danym okresie rozliczeniowym wymiaru czasu pracy.
3. Urlop obniża wymiar czasu pracy
Ponadto wymiar czasu pracy pracownika w okresie rozliczeniowym ulega w tym okresie obniżeniu o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy, przypadających do przepracowania w czasie tej nieobecności, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy.
W razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika wymiar czasu pracy czyli liczba godzin, które ma przepracować w danym okresie rozliczeniowym pracownik, ulega obniżeniu o taką liczbę godzin, jaką by pracownik przepracował, gdyby nie korzystał z tej usprawiedliwionej nieobecności. Obniżeniu ulega więc taka liczba godzin, jaka jest przewidziana w harmonogramie pracy do przepracowania bądź wynika ze stałego rozkładu czasu pracy.
Obniżenie wymiaru czasu pracy dotyczy każdej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, w tym spowodowanej urlopem wypoczynkowym.
Jeżeli pracownik zatrudniony w równoważnym systemie czasu pracy wykonujący pracę w poniedziałki, wtorki, środy i czwartki przez 12 godzin a w piątku przez 4 godziny, wziął na jedną ze śród 1 dzień urlopu wypoczynkowego, jego wymiar czasu pracy ulega obniżeniu o 12 godzin. Taką liczbę godzin przepracowałby bowiem w tym dniu gdyby nie urlop.
» art. 130 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94).
Joanna Kaleta
