Rekompensata pracy nadliczbowej czasem wolnym - odbiór godzin na wniosek pracownika
Pracodawca nie jest zobowiązany do wypłacenia dodatków z tytułu pracy nadliczbowej w przypadku, gdy za taką pracę udzieli czasu wolnego. Czasu wolnego udziela się w wymiarze 1: 1,5 czasu przepracowanego, do końca okresu rozliczeniowego, jeżeli udzielenie czasu wolnego następuje z inicjatywy pracodawcy bądź w wymiarze 1:1 czasu przepracowanego, jeżeli udzielenie czasu wolnego następuje na wniosek pracownika. Pracownik nie jest związany okresem rozliczeniowym i może wskazać odbiór w dniu wykraczającym poza ten okres.
W przypadku, gdy czasu wolnego udziela pracodawca z własnej inicjatywy (tj. bez wniosku pracownika), w wymiarze o połowę wyższym od czasu przepracowanego (1 : 1,5 godziny), wynagrodzenie pracownika w miesiącu odbioru godzin nie może być niższe, niż przysługujące za pełny miesięczny wymiar czasu pracy.
To sformułowanie budzi sporo kontrowersji interpretacyjnych, bowiem wg niektórych autorów oznacza to, że pracodawca udzielając wolnego w wymiarze przykładowo 9 godzin w grudniu za przepracowanych 6 godzin nadliczbowych w październiku, powinien wypłacić pracownikowi pełne wynagrodzenie za grudzień (tj. niepomniejszone o 6 godzin „oddanych” za pracę w październiku, a zrekompensowanych wymiarem o 3 godziny wyższym).
Byłoby to jednak sprzeczne z ideą udzielania czasu wolnego. Należy zauważyć, że w takim przypadku pełnym miesięcznym wymiarem czasu pracy będzie czas obniżony o wcześniej przepracowane 6 godzin, zaś 3 godziny pracownik dostaje niejako w prezencie.
Gdyby uznać, że pracownik ma otrzymać ponownie pełne wynagrodzenie, oznaczałoby to, że pracodawca w efekcie wypłaciłby dodatek w wysokości 150% za wcześniej przepracowane godziny nadliczbowe. Ponadto w nieuzasadniony sposób krzywdziłoby to pracownika, który odbiera czas wolny na własny wniosek.
U pracodawcy obowiązuje miesięczny okres rozliczeniowy. Pracownik przepracował 6 godzin nadliczbowych w październiku i wystąpił o ich rekompensatę czasem wolnym w grudniu. Pracodawca wyraził zgodę. Ponieważ odbiór godzin następuje na wniosek pracownika, dopuszczalne jest udzielenie wolnego w innym okresie rozliczeniowym.
Pracownik otrzyma za październik wynagrodzenie za pracę powiększone o wynagrodzenie za dodatkowych 6 godzin. W grudniu natomiast jego wynagrodzenie zostanie stosownie pomniejszone o nieprzepracowane godziny.
Jarosława Warszawska
Słowa kluczowe:
rekompensata nadgodzin
