Ustalenie przychodu pracownika – warunek wydania interpretacji ZUS w sprawie składek ZUS (interpretacja ZUS z 18 czerwca 2021 r., DI/100000/43/395/2021 – omówienie)
Sprawdź, czy nieodpłatne świadczenie usług na rzecz pracownika, w postaci przewozu do miejsca pracy i z miejsca pracy do domu, powinno być objęte składkami ZUS. Interpretacja ZUS Oddział w Gdańsku (decyzja nr 292/2021 z 18 czerwca 2021 r., w sprawie DI/100000/43/395/2021).
Stan faktyczny – opis zdarzenia przyszłego
Przedsiębiorca działa jako spółka z o.o., świadcząca usługi szycia przedsionków kempingowych. Zawód szwacz na terenie działalności spółki jest zawodem deficytowym, a rodzaj świadczonej usługi wymaga precyzji i fachowej wiedzy ze strony pracowników. Dlatego też przedsiębiorca wynajmuje firmę transportową, która dowozi pracowników do pracy z innej miejscowości, aby zapewnić firmie ciągłość produkcji. W związku z tym, iż to przedsiębiorcy zależy na tym, aby zapewnić ciągłość działalności, koszt transportu pokrywa w 100% przedsiębiorca-pracodawca.
Przedsiębiorca skierował do ZUS pytanie, czy w związku z nieodpłatnym świadczeniem usług na rzecz pracowników (głównie szwaczek, a także pracowników działu krojowni i kontroli jakości) czynność ta powinna być oskładkowana?
Stanowisko przedsiębiorcy
Zdaniem przedsiębiorcy nieodpłatne świadczenie usług na rzecz pracownika, w postaci przewozu do miejsca pracy i z miejsca pracy do domu, powinno być nieoskładkowane, zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz.U. z 2017 r. poz. 1949). Przepis ten stanowi, że podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.
Przedsiębiorca ma zamiar wprowadzić zapis w Regulaminie wynagradzania mówiący o nieodpłatnym świadczeniu usług na rzecz pracownika w postaci 100% pokrycia kosztów przejazdu.
Jednocześnie przedsiębiorca poinformował, że nieodpłatne świadczenie usług na rzecz pracowników w postaci zapewnienia im dojazdów do i z pracy nie będzie stanowić przychodu w rozumieniu ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.).
Stanowisko ZUS
Zgodnie z przywołanym przez przedsiębiorcę § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wyłączone są korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.
Jednak uzupełniając wniosek przedsiębiorca oświadczył, że nieodpłatne świadczenie usług na rzecz pracowników w postaci zapewnienia im dojazdów do i z pracy nie będzie stanowić przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Taka kwalifikacja nieodpłatnego świadczenia uniemożliwia zastosowanie przywołanego wyżej § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Uznanie, iż dane świadczenie nie stanowi przychodu, powoduje, iż nie będzie ono również stanowiło podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nie kształtuje samodzielnie pojęcia przychodu, lecz każdorazowo odsyła do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nigdy bowiem organ rentowy nie może władczo zadecydować, co może stanowić przychód. ZUS nie posiada kompetencji, by wypowiadać się co do tego, czy dana należność, wypłata pieniężna lub świadczenie jest przychodem w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż rozstrzyganie tego typu kwestii leży w gestii organów podatkowych.
Jednocześnie rozstrzygnięcie tej kwestii stanowi zagadnienie pierwotne w stosunku do ustalenia czy dana należność stanowić będzie podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, gdyż analiza przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a także rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w tym zakresie nie jest możliwa bez jednoznacznego wskazania czy w rzeczonym przypadku mamy do czynienia z przychodem. Uznanie przez przedsiębiorcę, iż dane świadczenie w ogóle nie stanowi przychodu z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy nie powoduje jednak, wobec całokształtu brzmienia wniosku, iż stanowisko przedsiębiorcy może zostać uznane za prawidłowe.
Uzasadnienie przedsiębiorcy koncentruje się bowiem na możliwości wyłączenia z oskładkowania świadczenia, o którym mowa we wniosku, w oparciu § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Skoro dane świadczenie nie będzie dla pracowników przychodem z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, przepis ten nie ma do nich zastosowania i nie może stanowić podstawy zwolnienia wspomnianego świadczenia z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Aby bowiem dane świadczenie mogło korzystać z przedmiotowego wyłączenia, musi mieć charakter przychodowy.
Dlatego też ZUS uznał stanowisko wyrażone przez przedsiębiorcę za nieprawidłowe.
Konsekwencje interpretacji dla pracodawcy
ZUS nie posiada kompetencji, by wypowiadać się co do tego, czy dana należność, wypłata pieniężna lub świadczenie jest przychodem w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż rozstrzyganie tego typu kwestii leży w gestii organów podatkowych. Kwestia ta stanowi zagadnienie pierwotne w stosunku do ustalenia czy dana należność będzie stanowić podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne – konieczne jest uprzednie jednoznaczne wskazanie, czy w danym przypadku mamy do czynienia z przychodem.
Powiązane porady i dokumenty:
Umowa licencyjna a ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne
Maciej Karpiński
