Godziny ponadwymiarowe kierownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy
Osoba zajmująca stanowisko kierownicze nie ma prawa do dodatkowej rekompensaty za pracę w godzinach nadliczbowych. Nie pozbawia jej to jednak prawa do wynagrodzenia za pracę ponad ustalony w umowie wymiar czasu pracy. Kierownik – podobnie jak każdy inny pracownik – pracuje w nadgodzinach dopiero po przekroczeniu normy czasu pracy. Przed osiągnięciem tego pułapu ma prawo do wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe.
Kierownik wyodrębnionej komórki organizacyjnej
Kodeks pracy nie definiuje pojęcia „kierowników wyodrębnionych komórek organizacyjnych”. Powszechnie przyjmuje się, że oznacza ono zajmowanie stanowiska połączone z posiadaniem możliwości wydawania podległym pracownikom wiążących poleceń dotyczących świadczenia pracy, organizowania pracy podległych pracowników.
Ważne jest także, aby pracownik kierował wyodrębnioną w strukturze organizacyjnej komórką organizacyjną. Wyodrębnienie to powinno wynikać z przepisów wewnątrzzakładowych, a także w komórce tej powinny być zatrudnione osoby podlegające nadzorowi kierownika.
Godziny nadliczbowe to nie to samo co godziny ponadwymiarowe
Błędem jest mieszanie pojęcia pracy w godzinach nadliczbowych z godzinami ponad wymiar czasu pracy wynikający z umowy o pracę.
Przy zatrudnieniu na niepełny etat pracodawca i pracownik ustalają w umowie o pracę dopuszczalną liczbę godzin pracy ponad ustalony w tej umowie wymiar czasu pracy pracownika, których przekroczenie uprawnia go do dodatku do wynagrodzenia równego dodatkowi za godziny nadliczbowe.
Natomiast pracą w godzinach nadliczbowych jest praca wykonywana ponad obowiązujące normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy. Oznacza to, że nadgodziny wystąpią dopiero po przekroczeniu normy dobowej (8 godzin) lub średniotygodniowej w okresie rozliczeniowym (przeciętnie 40 godzin).
Przepisy wyłączają prawo kierownika do jakiejkolwiek rekompensaty jedynie za pracę w godzinach nadliczbowych (występujących w „zwykłych” dniach). Nie ograniczają jednak w żaden sposób prawa do rekompensaty za pracę ponad niepełny wymiar czasu pracy wynikający z umowy.
Godziny ponadwymiarowe kierownika
Kierownik wyodrębnionej komórki organizacyjnej jest zatrudniony na 1/2 etatu, w miesięcznych okresach rozliczeniowych czasu pracy. W umowie o pracę wskazano, że ma prawo do dodatków jak za nadgodziny w razie przekroczenia godzin pracy odpowiadających 3/4 etatu w okresie rozliczeniowym. W marcu 2016 r. przepracował łącznie 180 godzin. Praca miała miejsce w zwykłych dniach pracy tej osoby.
Wszystkie 4 godziny ponad wymiar czasu pracy dla marca (wynoszący 176 godzin) były nadgodzinami dobowymi. Za te 4 godziny nadliczbowe kierownik nie nabywa prawa do wynagrodzenia ani dodatku.
Wymiar czasu pracy pracownika zatrudnionego na 1/2 etatu w marcu wynosi 88 godzin. Za każdą z 88 nadpracowanych godzin kierownik powinien otrzymać wynagrodzenie, przy czym za część godzin również dodatek:
• 176 godzin x 3/4 = 132 godziny,
• 176 godzin – 132 godziny = 44 godziny, za które kierownik otrzyma poza wynagrodzeniem również dodatek jak za pracę w godzinach nadliczbowych. Przy takim określeniu limitu pracy ponad umowny wymiar dodatek powinien wynosić 100%.
Marek Rotkiewicz
