Potrącenia z zasiłków – co się zmieni od 1 lipca 2017 r.
Od 1 lipca 2017 r. świadczenia z ubezpieczenia społecznego są wolne od egzekucji i potrąceń w części odpowiadającej 75% kwoty najniższej emerytury lub renty – przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne, wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi. Nowe przepisy będziemy będzie stosować nie tylko do postępowań wszczynanych począwszy od 1 lipca 2017 r., ale również do zobowiązań istniejących w tym dniu.
Kwoty wolne od potrąceń w wysokości podanej w poniższej tabeli obowiązują, w przypadku gdy zasiłek przysługuje za cały miesiąc, bez względu na wymiar etatu. Jeśli zasiłek przysługuje za część miesiąca, kwotę wolną od potrąceń należy obliczyć proporcjonalnie do okresu, za jaki przysługuje zasiłek. Wysokość potrącenia ustalamy od kwoty zasiłku przed odliczeniem miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Kwota wolna (według najniższej emerytury) za pełen miesiąc pobierania zasiłku przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi
|
Data obowiązywania |
Ile procent |
||
|
50% |
75% |
||
|
do 28 lutego 2017 r. |
441,28 zł |
– |
|
|
od 1 marca 2017 r. |
500 zł |
– |
|
|
od 1 lipca 2017 r. |
- |
750 zł |
|
Kwoty wolne przy potrąceniach z zasiłków na należności alimentacyjne, niealimentacyjne i inne
|
Kwota wolna od potrąceń z zasiłku |
Wysokość kwoty wolnej od potrąceń |
|
Kwota wolna od potrąceń przy potrącaniu lub egzekwowaniu sum ustalonych na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie należności alimentacyjnych wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi |
Kwota podlegająca ochronie nie może być niższa niż kwota 50% najniższej emerytury – czyli 500 zł |
|
Kwota wolna od potrąceń przy potrącaniu lub egzekwowaniu sum ustalonych na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie należności innych niż alimentacyjnych wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi |
Kwota podlegająca ochronie nie może być niższa niż kwota 50% najniższej emerytury – czyli 500 zł – do 30 czerwca 2017 r. UWAGA: Od 1 lipca 2017 r. – kwota podlegająca ochronie nie może być niższa niż kwota 75% najniższej emerytury – czyli 750 zł. |
|
Kwota wolna od potrąceń przy potrącaniu innych należności |
Kwota podlegająca ochronie nie może być niższa niż kwota 60% najniższej emerytury – czyli 600 zł. |
Pracodawca zatrudniający pracownika w wieku 56 lat, który jest wynagradzany stałą stawką miesięczną w wysokości 3.860 zł brutto sporządza dla niego listę płac z zastosowaniem oświadczenia PIT-2 oraz podstawowych kosztów uzyskania przychodu. Zakładając, że w lipcu 2017 r. pracownik był niezdolny do pracy przez cały miesiąc (jest to jego pierwsza niezdolność do pracy w 2017 r.) i przysługiwało mu wynagrodzenie chorobowe oraz zasiłek chorobowy potrącenia należy dokonać, stosując odpowiednie zasady.
Wariant pierwszy – wynagrodzenie i zasiłek pracownika zajęte jest na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych – alimenty bieżące i zaległe, dług ponad 40.000 zł
|
Egzekucja alimentacyjna |
|||
|
Lista płac – sierpień 2017 r. |
Wynagrodzenie chorobowe |
Zasiłek chorobowy |
|
|
Składniki wynagrodzenia |
1.243,48 zł |
1.509,94 zł |
|
|
Wynagrodzenie zasadnicze |
0,00 zł |
0,00 zł |
|
|
Wynagrodzenie chorobowe |
1.243,48 zł |
0,00 zł |
|
|
Zasiłek chorobowy |
0,00 zł |
1.509,94 zł |
|
|
Oświadczenia pracownicze |
|||
|
Koszty uzyskania przychodu |
111,25 zł |
0,00 zł |
|
|
Ulga podatkowa: |
46,33 zł |
0,00 zł |
|
|
Suma składników płacowych |
|||
|
1.243,48 zł |
1.509,94 zł |
|
|
0,00 zł |
0,00 zł |
|
|
Razem przychód |
1.243,48 zł |
1.509,94 zł |
|
|
Obliczenie podstawy składek na ubezpieczenia społeczne |
|||
|
0,00 zł |
0,00 zł |
|
|
0,00 zł |
0,00 zł |
|
|
Składki społeczne finansowane z wynagrodzenia pracownika |
|||
|
0,00 zł |
0,00 zł |
|
|
0,00 zł |
0,00 zł |
|
|
0,00 zł |
0,00 zł |
|
|
Razem składki pracownika na ubezpieczenia społeczne |
0,00 zł |
0,00 zł |
|
|
Podstawa wymiaru składki zdrowotnej |
1.243,48 zł |
0,00 zł |
|
|
Składka zdrowotna – 9% |
111,91 zł |
0,00 zł |
|
|
Część składki zdrowotnej do odliczenia od podatku – 7,75% |
96,37 zł |
0,00 zł |
|
|
Zaliczka na podatek dochodowy |
61,00 zł |
272,00 zł |
|
|
Podstawa opodatkowania |
1.132,00 zł |
1.510,00 zł |
|
|
Stawka podatku dochodowego |
18,00% |
18,00% |
|
|
Zaliczka na podatek dochodowy |
157,43 zł |
271,80 zł |
|
|
Podatek do urzędu skarbowego |
61,00 zł |
272,00 zł |
|
|
Wynagrodzenie/zasiłek w kwocie netto |
1.070,57 zł |
1.237,94 zł |
|
|
Potrącenie na rzecz tytułu egzekucyjnego z wynagrodzenia chorobowego (60% kwoty netto) |
642,34 zł |
0,00 zł |
|
|
Potrącenie na rzecz tytułu egzekucyjnego z zasiłku chorobowego (60% kwoty brutto) |
0,00 zł |
905,96 zł |
|
|
Do wypłaty |
428,23 zł |
331,98 zł |
|
|
Kwota wolna od potrąceń (50% najniższej emerytury, która od marca 2017 r. wynosi 1.000 zł) |
0,00 zł |
500 zł : 30 = 16,67 zł; 16,67 zł × 17 dni = 283,39 zł |
|
Wariant drugi – wynagrodzenie i zasiłek pracownika zajęte jest na zaspokojenie świadczeń niealimentacyjnych – dług ponad 60.000 zł
|
Egzekucja niealimentacyjna |
|||
|
Lista płac – sierpień 2017 r. |
Wynagrodzenie chorobowe |
Zasiłek chorobowy |
|
|
Składniki wynagrodzenia |
1.243,48 zł |
1.509,94 zł |
|
|
Wynagrodzenie zasadnicze |
0,00 zł |
0,00 zł |
|
|
Wynagrodzenie chorobowe |
1.243,48 zł |
0,00 zł |
|
|
Zasiłek chorobowy |
0,00 zł |
1.509,94 zł |
|
|
Oświadczenia pracownicze |
|||
|
Koszty uzyskania przychodu |
111,25 zł |
0,00 zł |
|
|
Ulga podatkowa: |
46,33 zł |
0,00 zł |
|
|
Suma składników płacowych |
|||
|
- składników opodatkowanych |
1.243,48 zł |
1.509,94 zł |
|
|
- składników oskładkowanych |
0,00 zł |
0,00 zł |
|
|
Razem przychód |
1.243,48 zł |
1.509,94 zł |
|
|
Obliczenie podstawy składek na ubezpieczenia społeczne |
|||
|
- chorobowe i wypadkowe |
0,00 zł |
0,00 zł |
|
|
- emerytalno-rentowe |
0,00 zł |
0,00 zł |
|
|
Składki społeczne finansowane z wynagrodzenia pracownika |
|||
|
0,00 zł |
0,00 zł |
|
|
0,00 zł |
0,00 zł |
|
|
0,00 zł |
0,00 zł |
|
|
Razem składki pracownika na ubezpieczenia społeczne |
0,00 zł |
0,00 zł |
|
|
Podstawa wymiaru składki zdrowotnej |
1.243,48 zł |
0,00 zł |
|
|
Składka zdrowotna – 9% |
111,91 zł |
0,00 zł |
|
|
Część składki zdrowotnej do odliczenia od podatku – 7,75% |
96,37 zł |
0,00 zł |
|
|
Zaliczka na podatek dochodowy |
61,00 zł |
272,00 zł |
|
|
Podstawa opodatkowania |
1.132,00 zł |
1.510,00 zł |
|
|
Stawka podatku dochodowego |
18,00% |
18,00% |
|
|
Zaliczka na podatek dochodowy |
157,43 zł |
271,80 zł |
|
|
Podatek do urzędu skarbowego |
61,00 zł |
272,00 zł |
|
|
Wynagrodzenie chorobowe/zasiłek chorobowy w kwocie netto |
1.070,57 zł |
1.237,94 zł |
|
|
Potrącenie na rzecz tytułu egzekucyjnego z wynagrodzenia chorobowego (50% netto – brak możliwości dokonania potrącenia z powodu kwoty wolnej od potrąceń |
0,00 zł |
0,00 zł |
|
|
Potrącenie na rzecz tytułu egzekucyjnego z zasiłku chorobowego (25% kwoty brutto) |
0,00 zł |
377,49 zł |
|
|
Do wypłaty |
1.070,57 zł |
860,46 zł |
|
|
Kwota wolna od potrąceń |
(w 2017 r.) 1.459,48 zł |
750 zł/30 = 25 zł; 25 zł × 17 dni = 425 zł (od lipca 2017 r.) |
|
Wariant trzeci – pracownik ma zajęte wynagrodzenie za pracę i zasiłek na podstawie dwóch tytułów wykonawczych, na pokrycie świadczeń alimentacyjnych w stałej kwocie 800 zł miesięcznie oraz innych należności – łącznie dług wynosi ponad 80.000 zł. W sierpniu 2017 roku przysługuje mu wyłącznie zasiłek chorobowy za niezdolność do pracy przypadającą na pełen miesiąc.
|
Egzekucja alimentacyjna i niealimentacyjna |
|
|
Lista płac – sierpień 2017 r. |
Zasiłek chorobowy |
|
Składniki wynagrodzenia |
2.753,42 zł |
|
Wynagrodzenie zasadnicze |
0,00 zł |
|
Wynagrodzenie chorobowe |
0,00 zł |
|
Zasiłek chorobowy |
2.753,42 zł |
|
Oświadczenia pracownicze |
|
|
Koszty uzyskania przychodu |
0,00 zł |
|
Ulga podatkowa |
46,33 zł |
|
Suma składników płacowych |
|
|
2.753,42 zł |
|
0,00 zł |
|
Razem przychód |
2.753,42 zł |
|
Obliczenie podstawy składek na ubezpieczenia społeczne |
|
|
0,00 zł |
|
0,00 zł |
|
Składki społeczne finansowane z wynagrodzenia pracownika |
|
|
0,00 zł |
|
0,00 zł |
|
0,00 zł |
|
Razem składki pracownika na ubezpieczenia społeczne |
0,00 zł |
|
Podstawa wymiaru składki zdrowotnej |
0,00 zł |
|
Składka zdrowotna – 9% |
0,00 zł |
|
Część składki zdrowotnej do odliczenia od podatku – 7,75% |
0,00 zł |
|
Zaliczka na podatek dochodowy |
449,00 zł |
|
Podstawa opodatkowania |
2.753,00 zł |
|
Stawka podatku dochodowego |
18,00% |
|
Zaliczka na podatek dochodowy |
449,21 zł |
|
Podatek do urzędu skarbowego |
449,00 zł |
|
Zasiłek w kwocie netto |
2.304,42 zł |
|
Potrącenie na rzecz tytułu egzekucyjnego z zasiłku chorobowego (do 60% kwoty zasiłku brutto) – maksymalna kwota potrącenia |
1.652,05 zł |
|
Wartość potrącenia alimentacyjnego (granica potrącenie do 60% kwoty zasiłku brutto, uwzględniamy wartość zgodnie z tytułem wykonawczym) |
800,00 zł |
|
Wartość potrącenia alimentacyjnego (do 25% kwoty zasiłku brutto) |
688,35 zł |
|
Faktyczna – łączna wartość potrącenia |
1.488,35 zł |
|
Do wypłaty |
816,07 zł |
|
Kwota wolna od potrąceń (od marca 2017 r.) |
750,00 zł |
Z uwagi na zbieg potrąceń, łącznie potrącone kwoty nie mogą przekroczyć 60% kwoty zasiłku brutto, tj.: 2.753,42 zł × 60% = 1.652,05 zł.
Kwota wolna od potrąceń dla alimentów w przypadku zasiłku wynosi 500 zł (50% najniższej emerytury obowiązującej od 1 marca 2017 r. w kwocie = 1.000 zł).
Zasiłek po odliczeniu zaliczki na podatek: (2.753 zł × 18%) – 46,33 zł = 449,21 zł; po zaokrągleniu do pełnych złotych zaliczka wynosi 449 zł
Zasiłek netto: 2.753,42 zł – 449 zł = 2.304,42 zł.
Zasiłek po odliczeniu alimentów: 2.304,42 zł – 800 zł = 1.504,42 zł (kwota wolna w wysokości 500 zł zachowana).
Zasiłek po odliczeniu tytułu niealimentacyjnego:
-
2.753,42 zł × 25% = 688,355 zł, po zaokrągleniu „w dół” = 688,35 zł
-
1.504,42 zł – 688,35 zł = 816,07 zł (kwota wolna w przypadku zasiłku w wysokości 750 zł zachowana).
I chociaż od 1 lipca 2017 r. kwota wolna dla sum niealimentacyjnych w przypadku zasiłku wynosi 750 zł (75% najniższej emerytury), to pracodawca będzie mógł dokonać potrącenia z zasiłku tego pracownika w pełnej wysokości wynikającej z granic potrącenia. Nie dokona potrącenia maksymalnej wysokości 60% kwoty zasiłku brutto, gdyż wartość poszczególnych potrąceń w sumie wynosi mniej: 800 zł + 688,35 zł = 1.488,35 zł < 1.652,05 zł.
Tym samym łączne potrącenia: 1.488,35 zł (800 zł + 688,35 zł) < 1.652,05 zł (maksymalna kwota graniczna potrącenia przy zbiegu egzekucji alimentacyjnej i niealimentacyjnej z zasiłku).
-
ustawa z 21 października 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 2036).
Elżbieta Młynarska-Wełpa
