Pracownik niepełnosprawny zaliczony do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności może odpracować czas prywatnego wyjścia, pozostając w kolejnym dniu dłużej niż obowiązująca go dobowa norma czasu pracy. Aby tak się jednak stało trzeba pamiętać o pisemnym wniosku pracownika.
Ustawodawca dopuścił możliwość przekraczania 8-godzinnej dobowej normy czasu pracy w razie odpracowywania zwolnień od pracy udzielonych pracownikowi w celu załatwienia przez niego spraw osobistych.
Pracownik niepełnosprawny (podobnie jak pozostali pracownicy) zobowiązany jest do złożenia pracodawcy pisemnego wniosku o zwolnienie od pracy w celu załatwienia spraw osobistych. Zaleca się, aby wniosek taki zawierał co najmniej:
termin (dzień oraz godzinę/godziny) wyjścia prywatnego w czasie pracy,
termin (dzień i godzinę/godziny) odpracowania tego zwolnienia.
Jeśli w momencie składania wniosku pracownik nie będzie jeszcze wiedział, w jakim terminie odpracuje udzielony mu czas wolny, powinien złożyć stosowny wniosek przed odpracowaniem zwolnienia od pracy.
Ważne: W przypadku braku pisemnego wniosku, czas odpracowania może być uznany za pracę w nadgodzinach.
Wniosek pracownika niepełnosprawnego nie jest dla pracodawcy wiążący. Pracodawca nie musi wyrazić zgody ani na prywatne wyjście w godzinach pracy, ani na jego odpracowanie. Przychylając się do takiego wniosku należy jednak pamiętać o okresach dobowego oraz tygodniowego odpoczynku, których nie wolno naruszyć.
Ważne: Pracodawca nie może nakazać pracownikowi niepełnosprawnemu odpracowania czasu prywatnego wyjścia. Stanowiłoby to polecenie pracy w godzinach nadliczbowych, której względem pracowników niepełnosprawnych nie można zlecać.
Względem pracowników niepełnosprawnych znajdzie też zastosowanie ogólna zasada, zgodnie z którą, w razie nieodpracowania udzielonego czasu wolnego, pracodawca może taką nieobecność w pracy uznać za usprawiedliwioną, ale niepłatną. W takiej sytuacji pracownik otrzyma wynagrodzenie za pracę obniżone o liczbę godzin nieobecności w pracy.
Ponieważ żaden przepis nie gwarantuje pracownikowi zachowania prawa do wynagrodzenia za czas nieobecności w pracy spowodowany koniecznością załatwienia spraw osobistych, za czas tej nieobecności pracownik nie otrzymuje wynagrodzenia (chyba że prawo do takiego wynagrodzenia przyzna mu sam pracodawca).
Halina Tulwin, dyrektor Departamentu Prawnego GIP. Joanna Kaleta, Sekcja Kontroli Wewnętrznej GIP