Rekompensata na rzecz pracodawcy za wykorzystanie urlopu w wyższym wymiarze
Pracownik z dniem 30 kwietnia 2012 r. odchodzi na emeryturę. Wykorzystał 12 dni urlopu (przysługuje mu proporcjonalnie 9 dni). Czy za te 3 musi zwracać pracodawcy?
Nie. Pracodawca nie może domagać się od pracownika jakiejkolwiek rekompensaty za udzielenie mu urlopu wypoczynkowego w wyższym wymiarze (nawet, jeśli pracodawca w momencie udzielania urlopu nie posiadał wiedzy, że pracownik z końcem kwietnia będzie chciał rozwiązać stosunek pracy).
Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy wymiar urlopu wypoczynkowego w ciągu roku wynosi 20 lub 26 dni - w zależności od posiadanego przez pracownika stażu. W przypadku ustania zatrudnienia w ciągu roku kalendarzowego pracownikowi przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego w ciągu roku.
Zatem pracownik, który ma prawo do 26 dni urlopu w roku i rozwiązuje stosunek pracy z dniem 30 kwietnia 2012 r. ma prawo do 9 dni urlopu wypoczynkowego za okres zatrudnienia od stycznia do kwietnia 2012 r.
W opisanym przypadku pracownik wykorzystał jednak urlop wypoczynkowy w wyższym wymiarze, tj. 12. Mimo, że pracodawca prawdopodobnie w dniu udzielania urlopu nie miał świadomości o decyzji pracownika o rozwiązaniu stosunku pracy z dniem 30 kwietnia 2012 r., nie może domagać się od niego rekompensaty za 3 dni „nadprogramowo” udzielonego urlopu wypoczynkowego.
Wykorzystanie przez pracownika urlopu wypoczynkowego w wyższym wymiarze nie jest bowiem niezgodne z przepisami, a ponadto jest działaniem na korzyść pracownika - pracodawca może bowiem udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego w wyższym wymiarze. Jeśli nawet uczyni to nieświadomie - nie może domagać się od pracownika rekompensaty z tego tytułu (np. zwrotu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy, czy tez odpracowania dni urlopu udzielonych w wyższym wymiarze).
Sądu apelacyjnego: Udzielenie urlopu w wyższym wymiarze to działanie na korzyść pracownika
Regulacja art. 154 § 1 Kodeksu pracy wyznacza jedynie podstawowy wymiar urlopu wypoczynkowego, który może być odmiennie, tj. korzystniej unormowany choćby w umowie o pracę czy też w układach zbiorowych pracy, biorąc pod uwagę specyficzne warunki panujące na danym stanowisku pracy bądź charakterystyczne dla określonego zawodu, nie pozbawiając jednak takiego dodatkowego urlopu charakteru urlopu wypoczynkowego, którego przeznaczeniem jest przede wszystkim wypoczynek i regeneracja sił konkretnego pracownika. Tym bardziej, iż zarówno umowa o pracę, jak i układ zbiorowy pracy stanowią źródła prawa pracy tożsame z Kodeksem pracy.
(Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 2 grudnia 2008 r., III AUa 449/08, LEX nr 575167, OSA 2010/4/80-89).
» art. 154, art. 1551 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94).
Emilia Wawrzyszczuk
