Z początkiem 2020 roku powinny wejść w życie zmiany do rozporządzenia w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. Zmianie ulegną m.in. wartości NDS dla 18 substancji chemicznych, pojawi się również 10 nowych substancji chemicznych z wartościami NDS. Jednak już dziś możesz sprawdzić, co i jak prawdopodobnie ulegnie zmianie w tych przepisach.
Z końcem września do opiniowania trafił projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 12 czerw ca 2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. poz. 1286). W porównaniu z dotychczasowym, obowiązującym rozporządzeniem planowane jest wprowadzenie m.in.:
okresu przejściowego dla:
dichlorku etylenu (1,2-dichloroetanu),
2,2'-dichloro-4,4'-metylenodianiliny,
pyłów drewna,
związków chrom u (VI),
kadmu – frakcji wdychalnej,
spalin silników Diesla (mierzonego jako węgiel elementarny);
10 nowych substancji chemicznych z wartościami NDS;
zmian dla 18 substancji chemicznych w wartości NDS i dla niektórych z nich wartości NDSCh.
Zmiany do rozporządzenia w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy opracowane został w związku z koniecznością w drożenia do prawa krajowego postanowień zawartych w:
dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2398 z 12 grudnia 2017 r. zmieniającej dyrektyw ę 2004/37/W E w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniem dotyczącym narażenia na działanie czynników rakotwórczych lub mutagenów podczas pracy (dalej: dyrektyw a 2017/2398), której termin transpozycji wyznaczono przed 17 stycznia 2020 r.;
dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/130 z 16 stycznia 2019 r. zmieniającej dyrektyw ę 2004/37/W E w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniem dotyczącym narażenia na działanie czynników rakotwórczych lub mutagenów podczas pracy (dalej: dyrektyw a 2019/130), której termin transpozycji wyznaczono przed 21 lutego 2021 r.;
dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/983 z 5 czerwca 2019 r. zmieniającej dyrektyw ę 2004/37/W E w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniem dotyczącym narażenia na działanie czynników rakotwórczych lub mutagenów podczas pracy (dalej: dyrektyw a 2019/983), której term in transpozycji wyznaczono przed 11 lipca 2021 r.
Warto podkreślić, że projektowane zmiany nie ustanawiają bardziej rygorystycznych wartości dopuszczalnych niż wynikające z powyższych dyrektyw. Ewentualne niższe niż określone w dyrektywach wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń wynikają z tego, że wcześniej obowiązujące w Polsce wartości były niższe niż w dyrektywach.
W związku ze wskazanymi dyrektywami zmianie mają ulec następujące wartości dla:
pyłów drew wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) – frakcja wdychalna – obniżona zostanie z 3 mg/m3 do wartości 2 mg/m3. Zgodnie jednak z okresem przejściowym, wartość NDS dla pyłów drewna na poziomie 3 mg/m będzie obowiązywała do 17 stycznia 2023 r.
związków chrom u (IV) – w przeliczeniu na Cr(VI) wartość NDS obniżona zostanie z 0,01 mg/m do 0,005 mg/m . Zgodnie też z zastosowanym okresem przejściowym, wartość NDS dla związków chrom u (IV) na poziomie 0,010 mg/m będzie obowiązywała do 17 stycznia 2025 r.;
chloroetenu (chlorku winylu) – wartość NDS obniżona zostanie z 5 mg/m3 do wartości o 2,6 mg/m;
1,2-epoksypropanu – wartość NDS obniżona zostanie z 9 mg/m do wartości 2,4 mg/m3;
2-toliloaminy (o-toluloidyna) – wartość NDS obniżona zostanie z 3 mg/m do wartości 0,5 mg/m3;
buta-l,3-dienu – wartość NDS obniżona zostanie z 4,4 mg/m do wartości 2,2 mg/m .
kadmu – frakcja wdychalna wartość NDS – 0,01 mg/m3 i frakcja respirabilna wartość o NDS – 0,002 mg/m obowiązywała będzie do 10 lipca 2021 r. Po tym terminie, zgodnie z terminem z dyrektywy 2019/983, wartość dopuszczalna dla kadmu – frakcja wdychalna NDS wynosiła będzie 0,004 mg/m3 i będzie obowiązywała do 11 lipca 2027 r.
2,2'-dichloro-4,4'-metylenodianiliny wartość NDS – 0,02 mg/m3obowiązywała będzie do 10 lipca 2021 r.
Warto zaznaczyć, że choć dla berylu i jego związków nieorganicznych wartość NDS pozostała bez zmian tzn. na poziomie 0,0002 mg/m, to proponuje się dodanie zapisu: „frakcja wdychalna” oraz dodano odnośnika „21) Substancja może mieć działanie uczulające na skórę i układ oddechowy”.
Również dla form aldehydu wartości dopuszczalne pozostały bez zmiany, tzn. NDS - 0,37 mg/m3 i NDSCh - 0,74 mg/m, a dodano natomiast odnośnik „22) Substancja może mieć działanie uczulające na skórę”.
Ponadto, w związku z wnioskami Międzyresortowej Komisji do Spraw Najwyższych Dopuszczalnych Stężeń i Natężeń Czynników Szkodliwych dla Zdrowia w Środowisku Pracy skierowanym i do ministra właściwego do spraw pracy (w latach 2017-2018), wykaz czynników chemicznych zawarty w załączniku 1 do rozporządzenia NDSiN został poszerzony o 10 nowych substancji chemicznych wraz z wartościami dopuszczalnymi. Nowe substancje chemiczne w prowadzane opracowanym projektem to:
chinolina,
cisplatyna,
nhydroksym ocznik – frakcja wdychalna,
bromian (V) potasu – frakcja wdychalna,
3,3’- dimetylobenzydyna i jej sole – frakcja wdychalna,
dichlorowodorek 3,3’ dimetylobenzydyny,
fenoloftaleina,
etopozyd – frakcja wdychalna,
fluorouracyl – frakcja wdychalna,
2-nitroanizol i n-nitrozodimetyloamina.
Ponadto w związku z wnioskami Komisji wprowadzono zmiany wartości normatywnych dla 7 substancji chemicznych:
buta-1,3-dienu;
chloroetenu i 1,2-dichloroetanu;
1,2- epoksypropanu;
fenylohydrazyny i jej soli – w przeliczeniu na fenylohydrazynę,
chlorowodorku fenylohydrazyny i siarczanu(VI) fenylohydrazyny;
2-toliloaminy (o-toluidyny);
trimetyloaminy (zmiany dotyczące 5 z nich wynikały również z przepisów dyrektyw).
Według przesłanego do konsultacji projektu zmiany do rozporządzenia miałby wejść w życie w 17 stycznia 2020 r. Taki termin wynika z wdrożenia przez państwa członkowskie przepisów wykonujących postanowienia dyrektywy 2017/2398.
Kinga Grodzicka-Lisek
projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 12 czerw ca 2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.