Jak rozumieć pojęcie „emeryta – byłego pracownika”?
Zakład pracy wypowiedział pracownikowi umowę z powodu nieuzyskania orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku. Po trzech miesiącach pracownik zwrócił się do pracodawcy z wnioskiem o odprawę emerytalną, która została mu wypłacona. Wątpliwości pojawiły się w związku z rozpatrywaniem wniosku o zapomogę z ZFŚS, o którą były pracownik obecnie wystąpił. Nie mamy pewności, czy należy traktować go jako osobę o statusie „byłego pracownika-emeryta” (i tym samym przyznać zapomogę), czy jednak nie, gdyż rozwiązanie umowy z naszym zakładem pracy nie nastąpiło z powodu przejścia na emeryturę, lecz braku orzeczenia lekarskiego potwierdzającego zdolność do pracy. Proszę o podpowiedź, jak należałoby postąpić w takiej sytuacji.
W kontekście przyznawania świadczeń z ZFŚS, należy traktować osobę, o której mowa w pytaniu, jako emeryta – byłego pracownika pod warunkiem, że przed przejściem na emeryturę ten zakład pracy był jego ostatnim pracodawcą.
Na mocy art. 2 pkt 5 ustawy o ZFŚS, uprawnionymi do świadczeń z funduszu socjalnego są m.in. emeryci i renciści – byli pracownicy zakładu oraz członkowie ich rodzin. Podmiotem zobligowanym do udzielania wsparcia z ZFŚS emeryta – byłego pracownika jest ten pracodawca, u którego emeryt był ostatni raz zatrudniony przed przejściem na emeryturę.
Zatem termin „emeryt – były pracownik” należy łączyć tylko z tym zakładem pracy, z którym stosunek pracy ustał bezpośrednio przed uzyskaniem statusu emeryta. Powyższe znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Sądu Najwyższego.
Zdaniem SN
„(…) zwrot „emeryt – były pracownik zakładu” należy łączyć tylko z tym zakładem pracy, z którym stosunek pracy ustał bezpośrednio przed powstaniem stanu kwalifikowanego jako posiadanie lub powrót przez daną osobę do statusu emeryta. Emeryt, który podejmuje pracę, staje się pracownikiem, i z tego tytułu przysługują mu świadczenia z ustawy (o ZFŚS – przyp. redakcji) (…). Status pracownika jest bowiem w tym wypadku „mocniejszy” od statusu emeryta; jeżeli emeryt ponownie podejmie pracę, to świadczenia przysługują mu nie z tej racji, że jest emerytem, lecz dlatego, że jest pracownikiem (…)”.
Uchwała Sądu Najwyższego z 15 listopada 1991 r. (sygn. akt I PZP 56/91)
Mariusz Pigulski
