Pełne ozusowanie umów zlecenia zostało przesunięte

Krajowy Program Reform 2022/2023 to bardzo ważny dokument, który odpowiada zarówno na wyzwania gospodarcze jak i społeczne w obecnej rzeczywistości. Przedstawione w nim scenariusze działań mają zapewnić polskiej gospodarce zrównoważony rozwój, wzmocnić jej transformację i innowacyjność, a przedsiębiorcom dać dostęp do niezbędnego finansowania działalności. Przede wszystkim chodzi o zapewnienie stabilności finansów publicznych, poprawę opieki zdrowotnej, zapewnienie przedsiębiorstwom dostępu do finansowania i płynności, zazielenienie gospodarki czy transformację cyfrową przedsiębiorstw i administracji publicznej.

Osobne wyzwanie związane jest z konfliktem zbrojnym w Ukrainie.

Jeżeli chodzi o umowy zlecenia to w przyjętym Krajowym Programie Reform 2022/2023 zostało wskazane, że umowy zlecenia zostaną w pełni oskładkowane w pierwszym kwartale 2024 roku.

Przypomnę, że umowy zlecenia miały już być w pełni oskładkowane od 1 stycznia 2022 r. Jednak ustawodawcy przesunęli ten pomysł. Wejście planowanych przepisów było planowane na kolejne kwartały 2022, następnie na 2023 roku. W efekcie z Krajowego Programu Reform 2022/2023 wynika, że pełne oskładkowanie umów zleceń jest pewne i wejdzie w życie w I kwartale 2024 r.

Według aktualnie obowiązujących przepisów umowa zlecenia jest oskładkowana, jeśli jest to pierwszy tytuł do ubezpieczenia od kwoty co najmniej minimalnego wynagrodzenia.

Z powyższego wynika, że obecnie osoba otrzymująca wynagrodzenie z kilku umów nie musi opłacić pełnych składek na ubezpieczenia społeczne, jeśli jest już w pełni ubezpieczona od kwoty co najmniej minimalnego wynagrodzenia, czyli obecnie 3.010 zł brutto.

Zatem osoba taka może być zatrudniona na umowę o pracę z minimalnym wynagrodzeniem, prowadzić działalność gospodarczą z pełnymi składkami na ZUS lub być w pełni ubezpieczona z tytułu jednego zlecenia na kwotę co najmniej 3.010 zł, aby od kolejnych umów, które zawiera w ciągu miesiąca nie opłacać składek na ubezpieczenia społeczne. Obowiązkową z każdej tych kolejnych umów jest składka na ubezpieczenie zdrowotne.

Jednak ta zasada, że osoba zarabiająca na kilku umowach nie musi płacić pełnych składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, jeśli jest już w pełni ubezpieczona od kwoty co najmniej minimalnego wynagrodzenia zniknie z przepisów.

Sytuacja ta ma ulec diametralnej zmianie w 2024 roku. A to wszystko po to, aby ograniczyć segmentację rynku pracy przez zwiększyć ochronę socjalną wszystkich osób pracujących na podstawie kolejnych umów zleceń, przez objęcie tych umów składkami na ubezpieczenia społeczne, niezależnie od uzyskiwanych przychodów.

Pełne oskładkowanie umów zleceń ma przyczynić się do:

• uporządkowania systemu ubezpieczeń społecznych,
• uszczelnienia zasad podlegania ubezpieczeniom,
• zwiększenia ochrony ubezpieczeniowej czy podwyższenia przyszłych świadczeń krótko- i długoterminowych.

Najważniejsze założenia KPR:

• zwiększenie innowacyjności gospodarki, poprawa regulacji i klimatu inwestycyjnego; zwiększenie roli konsultacji społecznych w ramach procesu stanowienia prawa;
• zapewnienie przedsiębiorstwom dostępu do finansowania i płynności;
• transformacja cyfrowa przedsiębiorstw i administracji publicznej;
• zazielenienie gospodarki, zrównoważony transport, czysta energia;
• poprawa opieki zdrowotnej, w tym dostępu do opieki długoterminowej, zapewnienie wystarczających zasobów, przyspieszenie wdrażania usług e-zdrowia;
• zapewnienie stabilności finansów publicznych;
• zwiększenie aktywności zawodowej, ograniczenie segmentacji rynku pracy;
• wspieranie wysokiej jakości kształcenia i umiejętności zgodnie z potrzebami rynku pracy.

Program został przekazany do analizy Komisji Europejskiej. Następnie Komisja Europejska po dokonaniu analizy przedłożonego przez Polskę Krajowego Programu Reform oraz Aktualizacji Programu Konwergencji, w maju 2022 r. przedstawi propozycję Zalecenia Rady UE dla Polski na kolejny rok.

Krajowy Program Reform zawiera także scenariusz makroekonomiczny na lata 2022-2023:

• Tempo wzrostu realnego PKB w 2022 r. ma osiągnąć 3,8%, a w 2023 r. 3,2%.
• Wzrost eksportu w latach 2022-2023 ma wynieść odpowiednio 4,5% i 4,0%, podczas gdy importu 4,1% i 3,1%, a spożycie prywatne, mające największy wkład we wzrost PKB, w 2022 r. ma wzrosnąć o 5,9%, a w 2023 r. 4%.
• Wysokiej konsumpcji prywatnej ma sprzyjać dobra sytuacja na rynku pracy (niska stopa bezrobocia i utrzymujący się realny wzrost funduszu płac), obniżki podatków oraz dodatkowo wydatki konsumpcyjne uchodźców.
• Wysoka dynamika ma wynikać głównie ze wzrostu inwestycji publicznych, m.in. na obronę narodową. Polska, wg. założeń KPR, ma pozostać krajem o bardzo niskiej stopie bezrobocia. Szacuje się, że w 2022 r. stopa bezrobocia według BAEL spadnie z 3,4% w 2021 r. do 2,7% w 2022 r. i 2,6% w 2023 r.