Dnia 15 lipca 2010 r. Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok, w którym orzekł, że wiek emerytalny - 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn - nie łamie przepisów konstytucji.
Trybunał Konstytucyjny rozpatrywał sprawę na wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich, który uważa, że utrzymanie w nowym systemie emerytalnym zróżnicowanego wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn powoduje dyskryminację kobiet w zabezpieczeniu społecznym.
Krótszy o 5 lat wiek emerytalny kobiet oznacza krótszy okres podlegania ubezpieczeniom emerytalno-rentowym. Krótsze opłacanie przez kobiety składek na swoje ubezpieczenia emerytalno-rentowe, ale dłuższe od mężczyzn pobieranie świadczeń skutkuje istotnym zróżnicowaniem wysokości pobieranych emerytur i rent.
Rzecznik Praw Obywatelskich w złożonym do Trybunału wniosku podkreślił, że ustalenie niższego od mężczyzn wieku emerytalnego dla kobiet jest przyczyną wywierania na kobiety presji na wycofanie się z rynku pracy. Rzecznik powołał się również na orzecznictwo Sądu Najwyższego, według którego nabycie praw emerytalnych może stanowić przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę.
Trybunał Konstytucyjny po przeanalizowaniu zarzutów Rzecznika jednoznacznie stwierdził, że różnica w wysokości pobieranych świadczeń emerytalnych przez kobiety w stosunku do mężczyzn nie wynika tylko z krótszego wieku emerytalnego kobiet. Przede wszystkim pobieranie przez kobiety niższych od mężczyzn emerytur czy rent ma związek z niższymi zarobkami kobiet.
Ponadto Trybunał Konstytucyjny orzekł, że w myśl przepisów znowelizowanego Kodeksu pracy oraz stanowiska siedmiu sędziów Sądu Najwyższego wyrażonego w podjętych uchwałach nabycie uprawnień emerytalnych nie może stanowić wyłącznej przyczyny wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę, dalsze zatrudnianie zaś nie skutkuje zawieszeniem wypłaty emerytury i renty.
W świetle tego kobiety mające ustalone prawo do świadczeń emerytalnych mogą kontynuować zatrudnienie i opłacać składki, aby podwyższyć świadczenia w przyszłości.
Trybunał Konstytucyjny zwrócił jednak uwagę, że reformy dotyczące zrównania wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn są już rozpoczęte, a nawet ukończone w wielu krajach Europy. Wobec tego TK postanowił skierować do Sejmu swe stanowisko mówiące o celowości podjęcia działań ustawodawczych dążących do stopniowego zrównania wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego jest ostateczny, a jego sentencja zostanie ogłoszona w Dzienniku Ustaw.
Jerzy Malec
prawnik