Od 1 stycznia 2023 r. wchodzi w życie kolejna nowelizacja Polskiego Ładu. Zgodnie z wprowadzonymi zmianami pracodawcy przy obliczaniu miesięcznych zaliczek na podatek, będą musieli stosować nowe przepisy. W tekście znajdziesz przykładowe listy płac ze zmianami obowiązującymi od nowego roku.
Przypomnijmy, że od 1 stycznia 2022 r., w wyniku Polskiego Ładu sposób ustalania zaliczek PIT bardzo się skomplikował. Wprowadzona ulga dla klasy średniej, z której pracownicy często rezygnowali z obawy przed dopłatą podatku w zeznaniu rocznym, czy nieco później mechanizm przesunięcia poboru zaliczki wymuszały obliczanie jej w dwojaki sposób (art. 3, art. 5 ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę).
Jeden z nich to obliczanie według Polskiego Ładu a drugi według zasad obowiązujących na dzień 31 grudnia 2021 r. Na szczęście zmiany jakie czekają pracodawców od 1 lipca 2022 r. znoszą te trudności. Co oznacza, że przygotowanie listy płac od 1 lipca 2022 r. będzie znaczniej proste.
Przyzwyczailiśmy się już do tego, że raz w roku – z początkiem stycznia – następuje podwyżka stawki wynagrodzenia minimalnego. Jednak w 2023 roku, z uwagi na wysoką inflację, czeka nas nie jedno-, a dwukrotna podwyżka płacy minimalnej.
Przepisy w art. 2 ustawy – Kodeks pracy przewidują ustalenie dwóch terminów zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w przypadku gdy prognozowany na następny rok wskaźnik cen wynosi co najmniej 105%. Jeżeli więc wskaźnik inflacji wynosi co najmniej 5% płaca minimalna powinna w ciągu roku być podwyższona dwukrotnie. W takiej sytuacji waloryzacja następuje w terminach: od 1 stycznia i od 1 lipca. Z taką sytuację będziemy mieli do czynienia w 2023 roku.
Nauczyciel, który do 31 sierpnia 2022 r. uzyskał stopień kontraktowego, może ubiegać się o stopień nauczyciela mianowanego po odbyciu stażu w wymiarze:
Staż ten trzeba będzie zrealizować do 31 sierpnia 2027 r.
Nauczyciel, który do 31 sierpnia 2022 r. uzyskał stopień kontraktowego, może ubiegać się o stopień nauczyciela mianowanego po odbyciu stażu w wymiarze: 1 roku i 9 miesięcy 9 miesięcy (jeżeli staż na stopień kontraktowego zrealizował w roku szkolnym 2018/2019 w wymiarze 12 miesięcy na mocy ówczesnych przepisów przejściowych).
Staż ten trzeba będzie zrealizować do 31 sierpnia 2027 r.
Dom powinien kojarzyć się z bezpieczeństwem, niestety to właśnie tam najczęściej dochodzi do sytuacji wypadkowych. Jak wynika z raportu Głównego Urzędu Statystycznego „Pomoc doraźna i ratownictwo medyczne w 2021 r.”, zespoły ratownictwa medycznego wykonały prawie 3,1 mln wyjazdów/ wylotów w ramach medycznych czynności ratunkowych.
Najwięcej - 79,6% - stanowiły te do domu pacjenta (o 1,7 p. proc. więcej niż w 2020 r.), z czego 4,2% dotyczyło dzieci i młodzieży do 17 lat, 40,6% osób w wieku pomiędzy 18 a 64 rokiem życia, natomiast 55,2% osób w wieku powyżej 65 lat.
Skutek naruszenia odpoczynku nocnego jest taki, że pracownik ma prawo – ale nie obowiązek – nie przyjść następnego dnia do pracy. Pracownik może po prostu opuścić dzień pracy albo przyjść do pracy o kilka godzin później i nie można z tego tytułu wyciągać wobec niego żadnych konsekwencji. Należy przyjąć, że odpoczynek nocny jest zapewniony w sytuacji, gdy pracownik podróżował środkami komunikacji wyposażonymi w miejsce do spania np. pociągiem w przedziale sypialnym.
- Nie można tutaj nie wspomnieć o wypadkach przy pracy zdalnej, ponieważ stała się ona standardem dla wielu osób. Mimo, że większość firm powróciła do modelu pracy sprzed pandemii, to jednak tzw. home office wpisał się na stałe w charakterystykę części zawodów, w szczególności wykonywanych dotychczas z biura.
Ważne więc, by nauczyć się przestrzegać podstawowych zasad bezpieczeństwa pracując z domu, ponieważ wypadki przy pracy zdalnej chociaż zdarzają się rzadziej, to statystycznie są tragiczniejsze w skutkach. Potwierdzają to dane przytoczone przez Głównego Inspektora Pracy – na 15 zgłoszonych wypadków, do których miało dojść podczas wykonywania pracy zdalnej, aż 11 poszkodowanych poniosło w nich śmierć – mówi Joanna Misiun, Ekspert ds. bezpieczeństwa pracy W&W Consulting.
Statystyki są więc bardzo alarmujące i należy pilnie zadbać o kreowanie poprawnych zachowań również w domu, do czego przydatna jest wiedza dotycząca zasad BHP pochodząca właśnie z pracy.
- Nierzadko jest to jedyne miejsce, gdzie o bezpieczeństwie się rozmawia w ogóle, ponieważ ramy prawne stanowią jeden z istotnych warunków kształtowania kultury bezpieczeństwa, a które odpowiednio pielęgnowane z czasem stają się determinantą dobrych nawyków. Te dobre nawyki trzeba jednak pielęgnować, co robią specjaliści BHP podczas swojej codziennej pracy.
Co istotne, jak donosi Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia Pracy, BHP ma coraz większe znaczenie również dla osób poszukujących pracy, ponieważ m.in. pandemia COVID-19 wpłynęła na oczekiwania i postawy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy.
Niespodziewanie rząd zdecydował się na zwiększenie stawek płacy minimalnej powyżej kwot, które sam przewidział w projekcie rozporządzenia. Zakładał on, że wynagrodzenie minimalne w 2023 r. wzrośnie do 3.383 zł od stycznia 2023 roku i 3.450 zł od lipca 2022 r. Ostatecznie rząd zdecydował,że od stycznia 2023 r. wynagrodzenie minimalne wzrośnie do kwoty 3.490 zł brutto, a od lipca 2023 r. - 3.600 zł brutto.
W 2023 r. zwiększy się także minimalna stawka godzinowa dla osób zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych. Od stycznia 2023 roku wyniesie 22,80 zł brutto, a od lipca 2023 r. - 23,50 zł brutto.
Tabela. Jak w ostatnich latach zmieniało się wynagrodzenie minimalne
Rok |
Wynagrodzenie minimalne |
Minimalna stawka godzinowa zleceniobiorców |
2019 |
2.250 zł |
14,70 zł |
2020 |
2.600 zł |
17,00 zł |
2021 |
2.800 zł |
18,30 zł |
2022 |
3.010 zł |
19,70 zł |
2023 |
3.490 zł – od 1 stycznia i 3.600 zł – od 1 lipca 2023 r. |
22,80 zł – od 1 stycznia i 23,50 zł – od 1 lipca 2023 r. |
Przepisy przewidują ustalenie dwóch terminów zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w przypadku gdy prognozowany na następny rok wskaźnik cen wynosi co najmniej 105%. Jeżeli więc wskaźnik inflacji wynosi co najmniej 5% płaca minimalna powinna w ciągu roku być podwyższona dwukrotnie. W takiej sytuacji waloryzacja następuje w terminach: od 1 stycznia i od 1 lipca. Z taką sytuację będziemy mieli do czynienia w 2023 roku.
W celu zmniejszenia barier administracyjnych i usprawnienia procedur dotyczących zatrudniania cudzoziemców w projekcie przewidziano m.in. następujące rozwiązania:
Poz. |
Składniki |
Działanie |
Kwota |
1. |
Wynagrodzenie za pracę brutto |
|
7.500 zł |
2. |
Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne |
Poz. 1 |
7.500 zł |
3. |
Składki społeczne finansowane przez pracownika |
Poz. 2 x 13,71% |
1.028,25 zł |
4. |
Podstawa wymiaru składki zdrowotnej |
Poz. 2 – poz. 3 |
6.471,75 zł |
5. |
Składka zdrowotna do ZUS |
Poz. 4 x 9% |
582,46 zł |
6. |
Koszty uzyskania |
|
250 zł |
7. |
Dochód |
poz. 1 - poz. 6 - poz. 3 |
6.221,75 zł |
8. |
Ulga dla klasy średniej |
(7 500 zł x 6,68% - 380,50 zł) ÷ 0,17 |
708,82 zł |
9. |
Kwota zmniejszająca podatek: a) do 30 czerwca 2022 r. b) od 1 lipca 2022 r. |
|
425 zł 300 zł |
10. |
Podstawa opodatkowania: a) z ulgą dla klasy średniej b) bez ulgi dla klasy średniej |
poz. 7 - poz. 8 poz. 7 po zaokrągleniu do pełnych zł |
5.513 zł 6.222 zł |
11. |
Zaliczka na podatek: a) wg Polskiego Ładu b) wg zasad z 2021 r. c) do pobrania d) zaliczka na podatek od 1 lipca 2022 r. |
(poz. 10a x 17%) - poz. 9a (poz. 10b x 17%) - 43,76 zł - 501,56 zł (poz. 4 x 7,75%) (poz. 10b x 12%) - poz. 9b |
512 zł 512 zł 512 zł 447 zł |
12. |
a) wynagrodzenie netto b) wynagrodzenie netto od 1 lipca 2022 r. |
poz. 1 - poz. 3 - poz. 5 - poz. 11 c poz. 1 - poz. 3 - poz. 5 - poz. 11d |
5.377,29 zł 5.442,29 zł |
Dotąd nauczyciel z dniem zatrudnienia nabywał stopień awansu zawodowego stażysty. Po zmianach będzie on rozpoczynał pracę bez stopnia awansu zawodowego jako tzw. nauczyciel początkujący. Osobę taką zatrudnia się na podstawie umowy o pracę na czas określony na 2 lata szkolne. Nauczyciel początkujący nie musi być zatrudniany na cały okres przygotowania zawodowego.
Zdaniem resortu pracy
(…) dyspozycja powyższego przepisu [art. 151 § 21 kp – przyp. autora] nie wymaga by czas zwolnienia od pracy w celu załatwienia sprawy osobistej i czas jego odpracowania, przypadały w ramach jednego, tego samego okresu rozliczeniowego.
Stanowisko MRiPS z 22 lipca 2022 r.
Możliwe jest zatrudnienie nauczyciela bez przygotowania pedagogicznego, jeżeli ten zobowiąże się do uzyskania brakującego przygotowania w pierwszym roku pracy. Jeżeli nauczyciel zobowiązania nie wykona, wtedy dyrektor:
rozwiąże umowę z nauczycielem z końcem roku szkolnego, albo
odbierze od nauczyciela kolejne zobowiązanie do uzyskania przygotowania pedagogicznego w drugim roku pracy (pod warunkiem, że nauczyciel nie uzyskał przygotowania z przyczyn niezależnych od siebie)
zapewnić mu wsparcie w realizacji tych wymagań i w realizacji tych wymagań,
zapewnić mu wsparcie w realizacji tych wymagań i w realizacji tych wymagań.
Długość okresu przygotowania do zawodu będzie zróżnicowana. Co do zasady wyniesie jednak 3 lata i 9 miesięcy.
Długość okresu przygotowania do zawodu |
|
nauczyciel, z wyjątkiem niżej wymienionych |
3 lata i 9 miesięcy |
nauczyciel posiadający stopień naukowy |
2 lata i 9 miesięcy |
nauczyciel, który przed nawiązaniem stosunku pracy w szkole w Rzeczypospolitej Polskiej prowadził zajęcia w szkole za granicą |
|
nauczyciel, który przed nawiązaniem stosunku pracy w szkole:
|
2 lata i 9 miesięcy (za zgodą dyrektora) |
nauczyciel, który w dniu nawiązania po raz pierwszy stosunku pracy w szkole posiadał:
|
Do okresu przygotowania do zawodu nie będą zaliczane:
okresy zatrudnienia w wymiarze poniżej połowy,
okresy nieobecności nauczyciela w pracy trwające nieprzerwanie dłużej niż 30 dni, z wyjątkiem okresów urlopu wypoczynkowego
Wystąpienie takich okresów nie powoduje jednak konieczności realizowania przygotowania do zawodu od nowa. Po takiej przerwie przygotowanie może być kontynuowane.
W związku z okresem przygotowania do zawodu nauczyciel nie składa planu rozwoju zawodowego. Musi jednak realizować wymagania nałożone na niego w rozporządzeniu. Dyrektor natomiast musi zapewnić mu wsparcie w realizacji tych wymagań i w realizacji tych wymagań, w szczególności:
zapewnia nauczycielowi warunki do udziału w formach doskonalenia zawodowego
umożliwia korzystanie z pomocy merytorycznej i metodycznej biblioteki pedagogicznej, poradni psychologiczno- pedagogicznej lub innej placówki działającej w systemie oświaty.
W przypadku, gdy nauczyciel zostanie zatrudniony w wymiarze co najmniej połowy wymiaru zajęć i zgodnie z kwalifikacjami, wtedy rozpocznie okres przygotowania do zawodu przed awansem na stopień mianowanego. Nie ma już znaczenia moment jego zatrudnienia. Przygotowanie do zawodu rozpocznie także nauczyciel zatrudniony po upływie 14 dni od dnia rozpoczęcia zajęć w roku szkolnym.
Definiując podróż służbową trzeba wskazać, iż pracownicy mobilni są grupą osób pracujących w warunkach stałego przemieszczania się (podróży). Podróż nie stanowi u nich zjawiska wyjątkowego, lecz jest normalnym wykonywaniem obowiązków pracowniczych, a podróż służbowa ma charakter incydentalny. Nie jest zatem podróżą służbową wykonywanie pracy (zadań) w różnych miejscowościach.
Wyrok NSA w Warszawie z 14 września 2010 r., sygn. akt II FSK 648/09
projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (projekt z 15 lipca 2022 r.).
art. 2, art. 3, art. 4, art. 5 ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 2207 ze zm.),
rozporządzenie Rady Ministrów z 13 września 2022 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej w 2023 r.