Osoby zatrudnione jednocześnie u więcej niż jednego pracodawcy mają prawo do wypłaty świadczeń związanych z chorobą i macierzyństwem – od każdego z nich z osobna. Sprawdźmy zatem, jak je rozliczać.
Aby uzyskać prawo do świadczenia chorobowego, pracownik musi każdemu pracodawcy dostarczyć zaświadczenie lekarskie na druku ZUS ZLA. Zaświadczenie to musi być wystawione dla każdego z nich odrębnie.
Pracownik nie może wykonać kserokopii zaświadczenia wystawionego na jeden zakład pracy i dostarczyć go drugiemu. Takiego dokumentu nie możemy zaakceptować. Jeżeli otrzymaliśmy kserokopię zaświadczenia lekarskiego ZUS ZLA wystawionego na innego pracodawcę, możemy co najwyżej uznać nieobecność pracownika w pracy za usprawiedliwioną. Jednak dostarczona kserokopia nie stanowi podstawy do wypłaty wynagrodzenia chorobowego bądź zasiłków.
Lekarz może wystawić zaświadczenie lekarskie dla kolejnego płatnika zasiłku, potwierdzające wcześniej orzeczoną dla innego płatnika niezdolność do pracy, na wniosek ubezpieczonego w terminie późniejszym.
Warto również zwrócić uwagę na samo wynagrodzenie za czas choroby, do którego pracownik ma prawo łącznie przez 33 dni, a dla pracownika który ukończył 50. rok życia – 14 dni w ciągu roku kalendarzowego (art. 92 kp). Otóż pracownik, który jest zatrudniony u kilku pracodawców, musi ich o tym fakcie poinformować, ponieważ powinni oni wspólnie od 34. (15.) dnia przejść na wypłatę zasiłku chorobowego.
Pracownik, który pozostawał w zatrudnieniu u kilku pracodawców, nie traci uprawnień do zasiłku chorobowego za okres niezdolności do pracy z powodu choroby przypadającej po ustaniu zatrudnienia u jednego z nich. Takie stanowisko zostało przyjęte przez ZUS (w komentarzu do ustawy chorobowej) oraz Sąd Najwyższy w wyroku z 7 maja 2003 r. (sygn. akt III UZP 3/03).
Przykład rozliczenia
Sprawdźmy, jak będzie się kształtować wynagrodzenie za wrzesień 2016 roku pracownika zatrudnionego u dwóch pracodawców, otrzymującego wynagrodzenie za czas choroby za 5 dni oraz zasiłek chorobowy za 10 dni. Zakładamy, że stawka za 1 dzień pracy wynosi: u pracodawcy X – 92,04 zł, u pracodawcy Y – 46,02 zł oraz że pracownik zgłosił drugiemu pracodawcy fakt pracy w innym zakładzie, co powoduje, że kwota zmniejszająca podatek potrącana jest tylko raz. Koszty uzyskania przychodu czy to w wysokości podstawowej (111,25 zł), czy też zwiększonej ze względu na zamieszkanie pracownika poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy (139,06 zł), potrącane są w pełnych wysokościach nawet przy przekroczonych rocznych limitach. Dopiero w rozliczeniu rocznym pracownik ma prawo ograniczyć wysokość tych kosztów do kwoty rocznego limitu, zgodnie z ustawą o PIT. Nie ma przepisów nakazujących pracodawcy dokonywać ograniczeń w stosowaniu kosztów uzyskania przychodów (interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 30 czerwca 2005 r.; znak:. BD-F/415-22/05/p). Wynagrodzenie zasadnicze u pracodawcy X wynosi: 4.000,00 zł, u pracodawcy Y: 2.000,00 zł.
Lp. |
Składniki |
Działanie |
Wynagrodzenie – pracodawca X |
Wynagrodzenie – pracodawca Y |
1. |
Wynagrodzenie za pracę |
2.000,00 zł [4.000 zł – 4.000/30 × 15)] |
1.000,00 zł [2.000 zł – 2.000,00/30 × 15)] |
|
2. |
Wynagrodzenie za czas choroby |
460,20 zł = 92,04 zł × 5 dni |
230,10 zł = 46,02 zł × 5 dni |
|
3. |
Zasiłek chorobowy |
920,40 zł |
460,20 zł |
|
4. |
Składka na ubezpieczenie emerytalne |
poz. 1 × 9,76% |
195,20 zł |
97,60 zł |
5. |
Składka na ubezpieczenia rentowe |
poz. 1 × 1,5% |
30,00 zł |
15,00 zł |
6. |
Składka na ubezpieczenie chorobowe |
poz. 1 × 2,45% |
49,00 zł |
24,50 zł |
7. |
Suma składek na ubezpieczenie społeczne |
poz. 4 + poz. 5 + poz. 6 |
274,20 zł |
137,10 zł |
8. |
Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne |
poz. 1 + poz. 2 –poz. 7 |
2.186,00 zł |
1.093,00 zł |
9. |
Składka na ubezpieczenie zdrowotne naliczona |
poz. 8 × 9% |
196,74 zł |
98,37 zł |
10. |
Część składki na ubezpieczenie zdrowotne do odliczenia od podatku |
poz. 8 × 7,75% |
169,42 zł |
84,71 zł |
11. |
Koszty uzyskania przychodu |
111,25 zł |
(*) 111,25 zł |
|
12. |
Podstawa obliczenia zaliczki na podatek po zaokrągleniu do pełnych złotych |
poz. 1 + poz. 2 + poz. 3 – poz. 7 – poz. 11 |
2.995,00 zł |
1.442,00 zł |
13. |
Zaliczka na podatek |
(poz. 12 × 18%) – 46,33 (ulga podatkowa tylko u pracodawcy X) |
492,77 zł |
259,56 zł |
14. |
Zaliczka na podatek do przekazania na rachunek urzędu skarbowego (po zaokrągleniu do pełnych złotych) |
poz. 13 – poz. 10 |
323,00 zł |
175,00 zł |
15. |
Kwota netto |
poz. 1 + poz. 2 + poz. 3 – poz. 7 –poz. 9 – poz. 14 |
2.586,66 zł |
1.279,83 zł |
art. 92 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.),
§ 12 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 10 listopada 2015 r. w sprawie trybu i sposobu orzekania o czasowej niezdolności do pracy, wystawiania zaświadczenia lekarskiego oraz trybu i sposobu sprostowania błędu w zaświadczeniu lekarskim (Dz.U. z 2015 r. poz. 2013),
art. 7, art. 13 w powiązaniu z komentarzem do ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 372).
Marta Brakoniecka