Dłuższy wiek emerytalny przesuwa okres wejścia w ochronę przedemerytalną

Pracownicy, którzy weszli w ochronny wiek emerytalny przed wejściem w życie nowych przepisów korzystają z niej  dłużej niż kodeksowe 4 lata. Chodzi tu o osoby, które w 2012 roku wkroczyły w wiek przedemerytalny (wynoszący wówczas 56 lat w przypadku kobiet i 61 w przypadku mężczyzn). Tak wynika z art. 18 ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2012 r. poz. 637). W najlepszej sytuacji są mężczyźni i kobiety którzy wiek odpowiednio 61 i 56 lat ukończyli w grudniu 2012 roku. Ich okres ochronny jest wydłużony najbardziej. Natomiast osoby, które ukończyły 56 lat (kobiety), czy 61 lat (mężczyźni) w styczniu 2013 r., czyli w nowym stanie prawnym, wchodzą w okres ochronny na normalnych zasadach - czyli dopiero na 4 lata przed osiągnięciem swojego wydłużonego wieku emerytalnego.

Podwyższony wiek emerytalny (tabela)
Sprawdź, kiedy pracownik przejdzie na emeryturę po zmianach w przepisach emerytalnych

Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku. Po wejściu w okres ochronny pracownik  więc w zasadzie nie musi bać się  zwolnienia z pracy.  Od pierwszego do ostatniego dnia trwania ochrony przedemerytalnej pracodawca nie może mu bowiem wręczyć wypowiedzenia umowy o pracę. Nawet w przypadku, gdyby okres wypowiedzenia miał upłynąć już po zakończeniu ochrony. Może to jednak zrobić przed  wejściem pracownika w  ten okres nawet gdyby umowa rozwiązała się już po jego rozpoczęciu. Decyduje więc moment wręczenia wypowiedzenia.

Gdy pracownik wkroczy już w wiek emerytalny, ochrona ustaje. Pracodawca może więc wypowiedzieć mu umowę o pracę. Jednak nie może tego dokonać z powodu samego faktu osiągnięcia wieku emerytalnego.

Definitywne wypowiedzenie umowy o pracę osobie w wieku przedemerytalnym jest zatem praktycznie niedopuszczalne, poza przypadkami upadłości czy likwidacji pracodawcy. Jest ono nawet wykluczone w razie zwolnień indywidualnych lub grupowych z ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (tekst jedn.: Dz.U. nr 90, poz. 844 ze zm.), mimo że ustawa ta zawiesza ochronę wielu innych kategorii pracowników chronionych.

Wspomniana ustawa dopuszcza natomiast zmianę warunków pracy lub płacy pracownikowi w wieku przedemerytalnym. Oczywiście jeśli taka zmiana następuje z przyczyn niedotyczących pracownika w zakładzie zatrudniającym co najmniej 20 osób. Jeśli jednak miałoby to powodować obniżenie wynagrodzenia, do końca okresu ochronnego pracownikowi należy się dodatek wyrównawczy.

Zmiana warunków zatrudnienia  możliwa jest też w sytuacjach wymienionych w art. 43 Kodeksu pracy. I dotyczy to wszystkich pracodawców a nie tylko tych zatrudniających co najmniej 20 pracowników. Chodzi tu o sytuacje gdy taka zmiana jest konieczna ze względu na:

• wprowadzenie nowych zasad wynagradzania dotyczących ogółu pracowników, albo tej grupy pracowników, do których należy pracownik chroniony,
• stwierdzoną orzeczeniem lekarskim utratę zdolności do wykonywania pracy albo niezawinioną przez pracownika utratę uprawnień do jej wykonywania.