Mój były pracodawca nie chce wystawić mi zaświadczenia o zarobkach z ostatnich 3 miesięcy, które jest mi potrzebne do dofinansowania mieszkania. Twierdzi, że nie jestem już jego pracownikiem i że nie ma takiego obowiązku. Umowa wygasła mi 8 maja 2009 r., a ja potrzebuję zaświadczenie o zarobkach za marzec, kwiecień, maj 2009 r.
Przepisy prawa pracy nie określają zasad wystawiania zaświadczeń o zarobkach. Jeżeli były pracodawca nie chce wystawić zaświadczenia, można jedynie wystąpić do sądu o zobowiązanie go do wystawienia dokumentu.
Brak jest przepisów zobowiązujących pracodawcę (a tym bardziej byłego pracodawcę) do wystawienia na życzenie pracownika zaświadczeń o zarobkach (poza drukami ZUS Rp-7, które pracodawca ma obowiązek wydać na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń społecznych). Z kilku orzeczeń Sądu Najwyższego wynika jednak, że pracodawca - co do zasady - nie może odmówić wydania zaświadczenia potrzebnego pracownikowi:
SN: Pracodawca powinien wydać zaświadczenie o które prosi pracownik
Regulacje (...) pozwalają na konstruowanie ogólnego obowiązku pracodawcy dbania o dobro pracownika (...). W ramach tego ogólnego obowiązku pracodawcy mieści się między innymi jego powinność dostarczania pracownikowi informacji i dokumentów (świadectwa pracy, zaświadczeń o stażu pracy itp.) istotnych z punktu widzenia realizacji stosunku pracy, a nawet szerzej (np. gdy idzie o zaświadczenie o zarobkach potrzebne dla realizacji uprawnień poza zakładem pracy).
(Uzasadnienie do wyroku Sądu Najwyższego z 16 września 1999 r., I PKN 331/99).
Orzeczenia te dotyczą jednak relacji pracownik - pracodawca, nie zaś były pracownik - były pracodawca. W takiej sytuacji jedyną drogą „zmuszenia” byłego pracodawcy do wydania zaświadczenia jest wystąpienie na drogę sądową.
» art. 111 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94),
» art. 125 ust. 1 pkt 2 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2004 r. nr 39, poz. 353).
Anna Martuszewicz