Imienna lista pracowników, którym potrącane są składki związkowe, może być przekazana bezpośrednio do działu płac
Jakie warunki musi spełnić związek zawodowy, aby pracodawca mógł potrącać z wynagrodzenia pracownika składki członkowskie i odprowadzać je na konto związku? Chodzi głównie o fakt dołączenia do wniosku organizacji związkowej imiennej listy członków, którym należy potrącać składki związkowe. Organizacja związkowa zamierza skierować ogólny wniosek o potrącanie składek związkowych do zarządu firmy natomiast imienną listę do działu płac (zobowiązując dział do zachowania tajemnicy przed zarządem). Wnosi o nieujawnianie zarządowi firmy nazwisk członków związku.
Poza wnioskiem właściwej zakładowej lub ponadzakładowej organizacji związkowej konieczne jest odebranie od wszystkich zainteresowanych pracowników – członków związku imiennych zgód na potrącanie składek z wynagrodzenia. Zgody pracowników powinny być złożone na piśmie, od każdego pracownika z osobna.
Przepisy ustawy o związkach zawodowych nakładają na pracodawcę obowiązek, na pisemny wniosek zakładowej organizacji związkowej i za pisemną zgodą pracownika, pobierania z wynagrodzenia pracownika składkę związkową w zadeklarowanej przez niego wysokości, a ponadto pracodawca jest obowiązany niezwłocznie przekazywać kwoty pobranych składek związkowych na rachunek bankowy wskazany przez zakładową organizację związkową.
Realizacja obowiązku pracodawcy musi zostać poprzedzona stosownym wnioskiem zakładowej organizacji związkowej (ze wskazaniem rachunku bankowego) oraz indywidualną, pisemną zgodą pracownika na dokonywanie potrącenia z jego wynagrodzenia, ze wskazaniem kwoty, jaka ma być potrącana. Dopiero gdy warunki te zostaną spełnione, pracodawca nie może odmówić dokonywania potrąceń składek związkowych z wynagrodzeń pracowników (por. I. Hickiewicz „Zdaniem Państwowej Inspekcji Pracy” Praca i Zabezpieczenie Społeczne, nr 9/2001, s.37).
Tym samym lista członków związku, którzy wnioskują o potrącenia składek z wynagrodzeń, w celu realizacji ww. obowiązku pracodawcy potrącania i odprowadzania na bankowe konto związku składek, może być przekazana bezpośrednio do działu kadr lub księgowości i jako taka nie może być przedmiotem analizy zarządu firmy. Nie ma do tego podstaw prawnych, tak jak i kierowane przez pracodawców żądania składania przez pracownika będącego członkiem organizacji związkowej deklaracji o potrącaniu z wynagrodzenia składki związkowej w obecności pracodawcy (por. H. Tulwin „Zdaniem Państwowej Inspekcji Pracy”, Praca i Zabezpieczenie Społeczne, nr 5/2003, s.39).
Michał Culepa
