Klient zwrócił się do nas z prośbą o odpowiedź na następujące pytanie: Ze względu na specyfikę firmy nie jesteśmy w stanie dokładnie ustalić godzin pracy na poszczególny dzień. Na przykład w poniedziałek pracują pracownicy 6 godz., a według harmonogramu powinni 10 godz.; wtorek 7 godz., a powinni 9 godz.; środa pracują 9 godz., a powinni 6 godz.; czwartek 10 godz., a powinni 8 godz.; piątek 6 godz., a powinni według harmonogramu 7 godz. W firmie stosujemy równoważny system czasu pracy. Norma tygodniowa wynosi 40 godz. W środę i czwartek jest przekroczona norma czasu pracy dobowa, natomiast pozostałe dni norma czasu pracy jest niedopracowana.
Proszę o wyjaśnienie jak powinno wyglądać prawidłowe rozliczenie czasu pracy. Bardzo proszę o zaprezentowanie rozwiązania na przykładzie.
Odpowiedź na pytanie zlecone przez klienta
Przyjmując za podstawę przedstawiony powyżej stan faktyczny: Punktem wyjścia dla rozliczania czasu pracy pracownika jest sporządzony na dany okres rozliczeniowy harmonogram czasu pracy. Faktyczna praca pracowników w poszczególnych dniach okresu rozliczeniowego powinna być zatem rozliczana zgodnie harmonogramem.
Na pracodawcy ciąży obowiązek zatrudniania pracowników w określonym dla nich wymiarze czasu pracy oraz organizowanie ich pracy w taki sposób, aby wypracowywali obowiązujących ich dobowy i tygodniowy wymiar czasu pracy. Niewypracowanie przez pracownika obowiązującego go wymiaru czasu pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy nie może zatem powodować dla niego negatywnych konsekwencji.
W sytuacji, gdy pracownik przepracował mniejszą liczbę godzin pracy niż określona w harmonogramie czasu pracy, za godziny stanowiące różnice pomiędzy dobowym wymiarem czasu pracy a liczbą faktycznie przepracowanych danego dnia godzin powinien otrzymać wynagrodzenie przestojowe.
Pracownik miał zaplanowaną w poniedziałek pracę na 10 godzin. Jednakże pracodawca zapewnił mu pracę jedynie na 6 godzin i następnie zwolnił do domu. Rozliczając czas pracy tego pracownika w tym dniu pracodawca powinien zaewidencjonować 6 godzin jego faktycznej pracy oraz 4 godziny, za które pracownikowi należy się wynagrodzenie przestojowe.
Pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje bowiem wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania - 60% wynagrodzenia. W każdym przypadku wynagrodzenie to nie może być jednak niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów.
Praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych. Taką dodatkową pracę pracodawca powinien zrekompensować pracownikowi albo czasem wolnym od pracy, albo wynagrodzeniem powiększonym o 50% lub 100% dodatek do wynagrodzenia.
Jeżeli zatem praca pracownika zatrudnionego w równoważnym systemie czasu pracy w danym dniu została zaplanowana na 6 godzin, lecz pracownik faktycznie przepracował 9 godzin, za 1 godzinę pracy nadliczbowej powinien otrzymać od pracodawcy wynagrodzenie za pracę wraz z 50% dodatkiem.
Rozliczając pracę pracownika pracodawca powinien zatem zaewidencjonować 6 godzin jego normalnej pracy oraz 3 godziny pracy nadliczbowej.
Rozliczenie czasu pracy pracownika opisanego w pytaniu może wyglądać następująco:
Pon. |
Wt. |
Śr. |
Czw. |
Pt. |
Sob. |
Nd. |
|
Planowany czas pracy |
10 |
9 |
6 |
8 |
7 |
W |
W |
Godziny faktycznie przepracowane |
6 |
7 |
9 |
10 |
6 |
- |
- |
Godziny niedopracowane do pełnego dobowego wymiaru |
4 |
2 |
- |
- |
1 |
- |
- |
Godziny nadliczbowe |
- |
- |
1 |
2 |
- |
- |
- |
Pracownik faktycznie przepracował zatem 38 godzin. Pomimo iż nie wypracował tygodniowej normy czasu pracy, otrzyma de facto wynagrodzenie takie, jakie otrzymałby, gdyby wykonywał pracę w pełnym tygodniowym wymiarze czasu pracy. Otrzyma dodatkowo rekompensatę za 3 godzin nadliczbowych powstałych z przekroczenia dobowego wymiaru czasu pracy.
Joanna Stępniak