W czasie dyżuru pracownik pozostaje tylko w gotowości do wykonywania pracy i w zasadzie nie wykonuje żadnych dodatkowych czynności. Czas dyżuru nie wlicza się do czasu pracy, jeżeli w czasie dyżuru pracownik samorządowy nie wykonywał pracy. W przypadku jednak, gdy pracownik zobowiązany będzie do świadczenia pracy w niedzielę, z tytułu takiej pracy będzie mógł wnioskować o udzielenie mu całego dnia wolnego do pracy.
Dyżur jest wynikającym ze stosunku pracy świadczeniem pracownika na rzecz pracodawcy polegającym na pozostawaniu poza normalnymi godzinami pracy w stałej gotowości do wykonywania pracy wynikającej z umowy o pracę oraz na ewentualnym wykonywaniu w tym czasie pracy, dla której dyżur został ustalony.
W czasie dyżuru pracownik pozostaje tylko w gotowości do wykonywania pracy i w zasadzie nie wykonuje żadnych dodatkowych czynności. Dlatego też czasu dyżuru nie wlicza się do czasu pracy, jeżeli w czasie dyżuru pracownik nie wykonywał pracy, a jedynie dyżurował.
Za czas pełnienia dyżuru w domu tzw. „dyżuru na telefon”, co do zasady, pracownikowi nie przysługuje żadna rekompensata. Jeżeli wiec domowy dyżur wskazanego w pytaniu pracownika polegać będzie jedynie na pozostawaniu w gotowości do wykonywania pracy, pracownikowi nie będzie się należeć z tego tytułu dzień wolny od pracy, również gdy dyżur odbywać się będzie w niedziele.
W przypadku jednak, gdy podczas dyżuru pracownik zostanie wezwany do pracy i faktycznie będzie pracę wykonywać, pracodawca zobowiązany mu będzie taką pracę zrekompensować.
Rekompensata świadczonej przez pracownika samorządowego dodatkowej pracy powinna odbywać się w pierwszej kolejności na zasadach wskazanych w ustawie o pracownikach samorządowych, a w razie braku właściwej regulacji w tej ustawie na zasadach określonych w kodeksie pracy.
Ustawa o pracownikach samorządowych reguluje jedynie rekompensatę pracy nadliczbowej pracowników samorządowych. Nie normuje natomiast kwestii związanych z pracą w niedziele i święta tej grupy pracowników. Z tego względu należy stanąć na stanowisku, iż do pracowników samorządowych znajdą zastosowanie przepisy art. 15111 kodeksu pracy w zakresie dotyczącym pracy w niedziele i święta.
Za pracę w niedziele i święta pracownicy samorządowi powinni w pierwszej kolejności, otrzymać dodatkowy dzień wolny od pracy. Dzień wolny należy oddać za pracę wykonywaną w niedzielę w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli, natomiast za pracę w święto – w ciągu okresu rozliczeniowego.
W przypadku, gdy nie ma możliwości oddania pracownikom dnia wolnego za niedzielę lub święto, wówczas za pracę w te dni przysługuje im, oprócz normalnego wynagrodzenia, dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia za każdą godzinę pracy.
Joanna Kaleta