Konieczność dodatkowego rekompensowania pracy w niedziele i święta w systemie zmianowym

Za pracę w niedzielę i święto uważa się pracę wykonywaną między 6.00 w tym dniu a 6.00 w następnym dniu – chyba, że u danego pracodawcy została ustalona inna godzina. Każda praca przypadająca w tych godzinach stanowi pracę w niedzielę lub święto. Świadczona przez pracownika praca w niedzielę lub święto, w sytuacji opisanej w pytaniu, stanowi jednak element stałej organizacji pracy pracownika. Niedziela lub święto jest bowiem dniem pracy pracownika wynikającym z obowiązującego go rozkładu czasu pracy (staje się normalnym dniem pracy dla pracownika).

Generalną zasadą jest, że pracownikowi wykonującemu pracę w niedziele i święta, w przypadkach dozwolonej pracy w te dni, pracodawca w pierwszej kolejności powinien zapewnić inny dzień wolny od pracy. „Wobec braku wyraźnego wyłączenia należy przyjąć, że obowiązek udzielenia dnia wolnego istnieje zarówno wtedy, gdy praca w niedzielę lub święto była planowana, jak i wówczas, gdy stanowiła konsekwencję nieplanowanej akcji ratowniczej lub usuwania awarii. Różny będzie natomiast tryb udzielania dnia wolnego. W przypadku planowej pracy w te dni pracodawca powinien z góry zaplanować również dzień wolny, a jego niewyznaczenie jest traktowane jako sytuacja, w której zakłada się z góry wykonywanie pracy nadliczbowej” (E. Szemplińska, Konsultacje..., PiZS 1998, nr 11, s. 47).

Tym samym zapewniając pracownikom średnio 2 dni wolne w tygodniu pracodawca udziela im zarówno dnia wolnego wynikającego z rozkładu casu pracy w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy, jak też dnia wolnego w zamian za planowaną uprzednio pracę w niedzielę lub święto.